مطالعه و بررسی آثار ناشی از کلیدزنی بانکهای خازنی و بروز پدیده بزرگنمایی
به گزارش "برق نيوز" سیستم قدرت همواره در معرض اضافه ولتاژها و یا اضافه جریانهای گذرای ناشی از پدیدههای داخلی مانند کلیدزنی و پدیده های خارجی مانند صاعقه است و بایستی در برابر آسیبها و زیانهای ناشی از آنها محافظت گردد.
یکی از حالت های گذرایی که در شبکه برق ایران کمتر مورد مطالعه
و بررسی قرار گرفته است، پدیده بزرگنمایی می باشد. به موجب این پدیده با برقدار شدن
بانک های خازنی در سطح ولتاژ بالاتر، اضافه ولتاژهای گذرایی بر روی بانک های خازنی
در سطح ولتاژ پایین تر ایجاد می گردد.
اضافه ولتاژهای گذرا با نرخ تغییرات زمانی بسیار
سریع و با دامنه پریونیتی بالا، می توانند
بر عایقی تجهیزات الکتریکی موجود در شبکه از جمله
بانک های خازنی تاثیر مخربی گذاشته و حتی منجر به پدیده شکست عایقی در آن ها
گردند. در این مقاله ابتدا چگونگی بروز این پدیده به طور خلاصه شرح داده شده، در ادامه
روابط اساسی لازم جهت تحلیل این پدیده از لحاظ تئوری و مبانی مداری مورد بررسی قرار
می گیرد.
سپس امکان بروز پدیده بزرگنمایی در پستهای انتقال و فوق توزیع شرکت برق منطقه ای زنجان از طریق انجام محاسبات لازم ارزیابی شده و صحت نتایج حاصل با شبیه سازی در محیط نرم افزارEMTP-RV مورد تأیید قرار می گیرد. درخاتمه نیز نتیجه گیری از مطالب و پیشنهادات لازم جهت کاهش آثار مخرب این پدیده بر روی بانک های خازنی از نظر بهره برداری بیان شده است.
این مقاله توسط محسن خالقی، حامد گرگین پور و امیر قائدی در پانزدهمین
کنفرانس مهندسی برق ارائه شده است. در این پژوهش نتایج زیر حاصل گردیده
است:
در این مقاله اضافه ولتاژهای گذرای ناشی
از پدیده بزرگنمایی در محل بانکهای خازنی پاییندست (سطح ولتاژ کم) در لحظه
کلیدزنی بانکهای خازنی بالادست (سطح ولتاژ زیاد) مورد مطالعه قرار گرفت. از لحاظ
مداری نیز معادلات مربوطه بیان و شرایط لازم برای بروز این پدیده تعیین گردید.
سپس بر روی شبکه انتقال و فوقتوزیع شرکت برق منطقهای زنجان مطالعات و محاسبات لازم جهت تشخیص شرایط ممکن برای بروز این پدیده صورت گرفت. به منظور بررسی دقیقتر به کمک نرمافزار EMTP-RV این شبکه شبیهسازی شده و صحت نتایج مورد انتظار تأیید گردید.
در سیستم قدرت به سبب بالا بودن هزینه ادوات
استفاده شده، خسارتها و ضررهای مالی بوجود آمده به خاطر پدیده های مختلف (مانند
تشدیدهای هارمونیکی، بزرگنمایی، کلیدزنی و برخورد صاعقه) رقم بسیار بالایی میباشد.
اما با اتخاذ بعضی تاکتیکها و استراتژیهای خاص در بهره بهرداری می توان تا حدود
قابل توجهی از بروز خسارتهای احتمالی در شبکه قدرت کاست.
برای نمونه میتوان با
تدوین دستورالعملهای لازم برای پرسنل بهرهبردار تا حدودی از بروز شرایط حاد از
جمله بروز پدیده بزرگنمایی و یا پدیده تشدید هارمونیکی ممانعت بعمل آورد.
با
استفاده از سایر تجهیزات حفاظتی مانند برقگیرها، راکتورهای محدود کننده و مقاومتهای
از پیش نصب شده، گذراهای ولتاژی و جریانی (جریان هجومی) را تا حد قابل قبولی کاهش
داد. البته وجود راکتورهای شنت، فیلترهای هارمونیکی، ترانسفورماتورهای پتانسیل
مغناطیسی و ترانسفورماتورهای سازنده نقطه نوتر (ترانسفورماتور زمین) در باسبار بانك
خازني نیز میتواند تا حدودی اضافهولتاژهای گذرای ناشی از کلیدزنی بانک خازنی را
کاهش دهد.
یک روش مناسب جهت كاهش گذراهاي ولتاژ ناشي از پديده بزرگنمايي، محاسبه و طراحی يك اندوكتانس مناسب و اضافه كردن آن به صورت سري (راکتور سری) با بانك خازني كليد زني شده، است. روش ديگر استفاده کردن از مقاومتهاي وصل و سلفهای محدود كننده جريان، در ساختار كليدهاي قدرت بکار برده شده در فیدرهای بانك خازني است.
درروشهای پیشنهاد شده هدف آن است که با ایجاد حداقل تلفات حرارتی در
مسیر جریان بانک خازنی در حالت کارکرد دائم و با صرف حداقل هزینه، بتوان فرکانسهای
دوگانه ناشی از گذراهای ولتاژی را از هم دور ساخته و امکان بروز پدیده بزرگنمایی
را تضعیف وتا حد امکان حذف نمود.
در بررسي انجام شده در اين مقاله پديده بزرگنمايي و آثار ناشي از آن در بانك خازني پست قزوين 1، مورد بررسي قرار گرفت. ميتوان آثار اين پديده را در پستهاي نزديك و مرتبط با باسبار 63 کیلوولت پست انتقال 63/230 قزوين نيز از جمله بانک خازنی پست ناصر آباد، مينودر، رجاييدشت و بكندي بررسي نمود.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.