
سرویس آموزش های تخصصی برق نیوز: کنتاکتورها کلیدهای کنترلی الکترومکانیکی هستند که که برای کلید زنی مدار الکتریکی قدرت استفاده میشود. کنتاکتور، مشابه رله، یک سوئیچ کنترل شده الکتریکی است که برای قطع و وصل مدار قدرت استفاده میشود، اما یک تفاوت پایهای بین کنتاکتور و رله وجود دارد و آن اینست که کنتاکتور بیشتر در دستگاههایی کاربرد دارد که ظرفیت تحمل جریان بالاتری دارند درحالیکه رله برای دستگاههایی با جریان پایینتر مورد استفاده قرار میگیرند.
کنتاکتور برای ایجاد یا قطع ارتباط بین بار و منبع تغذیه استفاده میشود و بر اساس کاربرد و بار متصل به تعداد کنتاکتهای مختلفی دارد. بطور کلی، این کنتاکتها در دو حالت (NO حالت پیش فرض کنتاکت باز) و NC (حالت پیش فرض کنتاکت بسته) قرار میگیرند. متداولترین کاربرد کنتاکتور در استارت تجهیزاتی مانند موتور، ترانسفورماتور و ... میباشد. کنتاکتور رنج وسیعی از جریان را پوشش میدهد از جریانهای کم تا چند هزار آمپر و ولتاژهای ۲۵ ولت تا چند هزار ولت مورد استفاده قرار گیرد. کنتاکتور درابعاد کوچک دستی تا سایزهای بزرگتر در بازار موجودند کنتاکتور ظرفیت بالایی برای عملکرد در جریانهای بالای ۵۰۰۰ آمپر و توانهای بالاتر از ۱۰۰کیلووات دارد.
ساختار کنتاکتور از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- بوبین یا الکترومگنت
- محفظه یا قاب
- کنتاکتها
کنتاکتها بخشی از کنتاکتور هستند که جریان را حمل میکنند. این بخش شامل کنتاکتهای توان، کنتاکتهای کمکی و فنرهای کنتاکت میشود. به طور معمول کنتاکتور دارای چندین کنتاکت میباشد قدرت عملکردی را در زمانی که بوبین کنتاکتور برق دار شده است برای بار فراهم میکنند. کنتاکتهای کنتاکتور توانایی باز و بسته شدن سریع را دارند که به همین سبب برای تحمل بارهای بزرگتر مناسب میباشند. کنتاکتور بیشتر همراه با موتورهای الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرد. آهنربای الکتریکی نیروی محرکه را برای بستن کنتاکتها تامین میکند. محفظه، قابی است که برای عایق بندی و محافظت کنتاکتها و آهنربای الکتریکی را در خود جای داده است. کنتاکتورهای قاب-باز، ممکن است محفظهای دیگر نیز برای محافظت در برابر غبار، چربی، آب و هوا و خطر انفجار داشته باشند.
اصول عملکردی کنتاکتور
کنتاکتورها برای کنترل موتورهای الکتریکی، نورپردازی، گرمایش، بانکهای خازنی، تبخیرکنندههای حرارتی و سایر بارهای الکتریکی استفاده میشوند. نحوه عملکرد کنتاکتور بسیار ساده میباشد، جریانی که در کنتاکتور جریان دارد، بوبین کنتاکتور را برق دار میکند سپس بوبین برق دار شده یک میدان مغناطیسی را ایجاد میکند، میدانی مغناطیسی ایجاد شده هستهِ در حال حرکت کنتاکتور را جذب میکند. برخلاف رلههای چند منظوره، کنتاکتورها برای اتصال مستقیم به دستگاههایی با بار جریان بالا طراحی شده اند. رلهها اغلب ظرفیت پایین تری دارند و معمولاً هم برای کاربردهای بطور نرمال بسته و هم بطور نرمال باز طراحی میشوند.
از آنجایی که دقیقاً بعد از باز یا بسته شدن کنتاکتها ممکن است قوس الکتریکی ایجاد شود، طراحی کنتاکتورها باید بصورتی باشد که بسیار سریع باز و بسته شوند تا از هرگونه ایجاد خسارت جلوگیری شود.
انواع کنتاکتور
- سوئیچ تیغه چاقویی
- کنتاکتورهای دستی (کنتاکتورهای دو تکه)
- کنتاکتورهای مغناطیسی
موارد استفاده کنتاکتور را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
- استارتر یا راهاندازی موتور (استفاده کنتاکتور به همراه حفاظتهای اضافه بار و اتصال کوتاه موتورهای صنعتی)
- اتوماسیون چراغها برای مصارف روشنایی صنعتی، تجاری و مسکونی
- کنتاکتورهای تکپل برای بار ۱۲ ولت DC در خودرو
- کنتاکتورهای دو پل (۳ سیمه و تک فاز) برای کار با بار ولتاژ ۲۴۰ ولت AC مانند تهویه هوا
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.