مشخصات فنی شینه‌ها در پست‌های فشارقوی

سرویس علمی برق نیوز: اتصال الكتریكی فیدرهای ورودی و خروجی به یكدیگر در پست‌ها توسط شینه‌های فشارقوی امكان پذیر می‌گردد و جریان حاصل از فیدرهای ورودی در دو شینه سراسری با یكدیگر جمع شده و در فیدرهای خروجی توزیع می‌گردند.

به همین علت لازم است شینه‌ها از ظرفیت كافی جهت دریافت تمامی انرژی و توزیع آن برخوردار باشند. با بروز عیب در هر یك از فیدرها و تجهیزات آنها جریانی اتصالی از طریق بقیة فیدرها به سمت نقطة عیب برقرار گشته، جریان اتصالی حاصل از فیدرها در شینه با یكدیگر جمع شده جریان عیب اصلی را تشكیل می دهند.

بدین ترتیب ضروری است شینه‌ها از مقاومت مكانیكی و الكتریكی كافی در قبال برقراری جریان عیب برخوردار باشند. در پست‌های فشارقوی انتقال انرژی شینه‌ها به دو نوع كلی زیرساخته نصب می‌گردند:

1- شینه‌های سخت

2-شینه‌های نرم

كه هر یك نسبت به دیگری دارای مزایا و معایبی بوده و بسته به طرح استقرار فیزیكی تجهیزات باید ازهادی‌های رشته‌ای یا لوله‌ای استفاده نمود. نوع شینه‌ها درضریب اطمینان وسطح زیربنای پست مؤثر است. درسیستم هادی‌های رشته‌ای عبور شینه‌ها ازروی یكدیگر بخصوص درولتاژهای بالا ساده‌تراست وتعداد مقره‌های كمتری نسبت به شینه‌ها با هادی صلب مورد نیاز است. ولی تعمیرات اضطراری هادیها مشكلتر خواهد بود درسیستم شینه‌های سخت، دسترسی به مقره‌ها جهت تمیزكردن با سهولت بیشتری صورت می‌گیرد ارتفاع شینه‌ها كم بوده وتعمیرونگهداری آن براحتی انجام می‌گیرد.

در سطح ولتاژ مساوی فواصل مجاز شینة نرم بیشتر ازشینه سخت است درانتخاب نوع شینه جریان نامی شینه نیزباید مورد توجه قرارگیرد. معمولاً برای جریانهای نامی بالا ازهادیها صلب كه ازنظر اقتصادی توجیه پذیر می‌باشد استفاده می گردد وبرای جریانهای پایین طرح شینه‌های نرم كه اقتصادیترهستند مورد نظر می‌باشد. درهرصورت طرح استقرار فیزیكی تجهیزات نیزنقش اساسی درانتخاب مناسب نوع شینه‌ها ایفا می كند.

نوع شینه‌ها در ضریب اطمینان ایستگاه، سطح زیربنای پست، مسائل بهره‌برداری و در نهایت ازنظر اقتصادی مؤثر است. شرایط ناپایداری درشبكه به دنبال بروزعیب وقطع فیدرها ظاهر می‌گردد. تبدیل ناپایداری به خاموشی كامل به مدت برقراری جریان عیب و امكان جدا نمودن قسمت اتصالی بستگی خواهد داشت. با افزایش مدت و نبودن امكان جداسازی حداقل قسمت‌های شبكه، فیدرهای بیشتری ازشبكه قطع گردیده و شرایط ناپایداری آن بیش ازپیش فراهم میگردد.

به همین علت، در طرح پستهای فشارقوی،‌نوع شینه‌بندی وتعداد كلید درفیدرها براساس وبه منظور قطع حداقل تعداد فیدردرصورت بروزنقص واشكال در هر یك ازفیدرها و تجهیزات پایه‌گذاری می‌گردد.

بنابراین اولین مرحله در طرح پستهای فشارقوی انتقال انرژی پیش‌بینی نوع مناسب آرایش شینه‌بندی و تعداد كلیدها درپست و نحوه كنترل آنان درشرایط عادی وشرایط اضطراری می‌باشد. درتعیین طرح مناسب جهت شینه بندی هرپست پارامترهای مختلفی چون مسائل بهره‌برداری، تعمیراتی قابلیت اطمینان ومسائل اقتصادی مورد توجه قرارمیگیرد. بهترین طرح شینه‌بندی نوعی است كه ازن ظر بهره‌برداری وسرویس تعمیراتی دارای بهترین ضرائب بوده و علاوه برآن ازنظر تداوم بارنیز بالاترین درجه اطمینان را دارا باشد. بنابراین هرچه سیستم كاملتر وبهترشود نیازبه سرمایه‌گذاری بیشتری خواهد داشت.