آغاز گام نخست هوشمندسازی شبکه برق ایران با اجرای طرح فهام

سرویس علمی برق نیوز: طرح ملی فهام وقتی شروع شد قرار بود برای یک میلیون مشترک به صورت پایلوت اجرا شود و سپس برای کلیه مشترکین اجرایی گردد. در طرح فهام اولین زیر ساخت مورد نیاز شبکه هوشمند یعنی ساخت و راه اندازی کنتورهای دیجیتال و اندازه گیری هوشمند مورد نظر بود. ایران با در مقدمه راه هوشمندسازی شبکه برق اولین گام های خود را برداشته است.

این طرح از سال 88 با ابلاغ از سوی هیأت وزیران کلید خورد که در سال 89 به قانون تبدیل و سازمان بهره وری انرژی ایران به عنوان مجری آن انتخاب شد.

برای توسعه هر چه بیشتر به یک نوع شبکه جدید نیاز داریم ، که پاسخ گوی رشد سریع دنیای دیجیتال و تجهیزات کامپیوتری و تکنولوژی وابسته به آن باشد . شبکه ای که بتواند افزایش پیچیدگی ها و نیاز به برق را در قرن 21 مدیریت کرده و به شکل خودکار عمل کند.

تکنولوژی های دیجیتال که امکان ارتباط دو طرفه را بین تولید کننده های برق و مشتریان و در طول خطوط انتقال مهیا می سازد همان چیزی است که یک شبکه را هوشمند می سازد. همچون دنیای اینترنت ، شبکه های هوشمند برق نیز از کنترلر ها ، کامپیوتر ها، اتوماسیون و تکنولوژی ها و تجهیزاتی که با یکدیگر کار میکنند تشکیل یافته است . ولی در این مورد این تکنولوژی ها همراه با شبکه فعالیت خواهند کرد تا به تغییرات سریع تقاضای برق ما پاسخ دهند.

شبکه هوشمند یک فرصت بی نظیر را به صنعت برق برای ورود به سطح جدیدی از قابلیت اطمینان ، دسترسی و بازدهی می دهد که به سلامت محیط و اقتصاد ما کمک خواهد کرد . در دوره گذار به این شبکه هوشمند جدید ، اجرای تست ها ، توسعه تکنولوژی ، آموزش مشتریان ، رشد و توسعه استاندارد ها و قوانین و به اشتراک گذاشتن اطلاعات میان پروژه های مختلف حیاتی است تا مطمئن شویم مزایایی که برای این شبکه هوشمند در نظر گرفته ایم به واقعیت می پیوندند.

طرح فهام (فرا سامانه هوشمند اندازه گیری و مدیریت انرژی ) راه اندازی شد تا با کمک شرکت های داخلی گامی مهم در زمینه هوشمند سازی شبکه برق کشور برداشته شود. از جمله زیر ساخت های اصلی در هوشمندسازی شبکه برق یک کشور سیستم های اندازی گیری هوشمند آن است.

قبلا دکتر قره پتیان معاون فعلی پژوهشگاه نیرو در خصوص هوشمند سازی شبکه برق ایران مصاحبه ای کرده و به جزئیات آن پرداخته است.

استاد تمام دانشکده مهندسی برق و رئیس پژوهشکده بهره برداری ایمن شبکه دانشگاه امیر کبیر گفت: شبکه هوشمند برق ایران و پیاده سازی این طرح می تواند منجر به بهره وری انرژی درسراسر کشور شود.

وی عنوان کرد: این طرح با همکاری سه دانشگاه امیر کبیر، فردوسی مشهد با محوریت شعبه شهید عباسپور دانشگاه شهیدبهشتی و مجموعا شش پروژه که هرکدام از دانشگاهها دو پروژه را دردست بررسی دارند، انجام می شود.

وی اظهار داشت: در حال حاضر سیستم شبکه برقی کشور به صورت ضعیف با بهره وری نامطلوب و ضریب هوشی پایین کار می کند که شبکه هوشمند، ضریب هوشی را بالا می برد و همین، نیاز به ایجاد شبکه هوشمند در کشور را بالا می برد.

این محقق دانشگاه امیرکبیر در خصوص عملکرد شبکه هوشمند توضیح داد: سیستم تولید، انتقال و توزیع انرژی در سراسر کشور، یک سیستم یک طرفه است که شبکه هوشمند می تواند جریان انرژی و تبادل اطلاعات را بین مصرف کننده و نیروگاه دو طرفه کند.

وی با بیان اینکه ارتباط دو طرفه شبکه هوشمند در بهره وری انرژی موثر است، گفت: وقتی انرژی از سمت نیروگاه به طرف مصرف کننده برسد و از طرفی مصرف کننده در تولید انرژی و کارهای شبکه مشارکت کند، به نوعی بهره وری انرژی دوطرفه و هوشمند شده است.

قره پتیان عنوان کرد: زیرساخت مخابراتی بین نیروگاه و مصرف کننده، گستره شبکه انرژی را یکپارچه می کند تا بهره وری از سیستم با قابلیت اطمینان را بالا ببرد یعنی با تبادل اطلاعات دو سویه می توان از موقعیت برق، به خوبی استفاده کرد.

وی اظهار داشت: هر فردی با برنامه ریزی قابلیت ها بر روی سیستم و ارتباط با شبکه هوشمند که به نوعی سیستم سیستمها است، می تواند خانه خود را هوشمند کند. سیستم تشخیص می دهد فرد در کجای خانه حضور دارد و فضای خانه را متناسب با آن تنظیم می کند همچنین به عنوان مثال می تواند دما را با دمای بیرون از خانه مطابقت دهد و تنظیم کند.

رئیس پژوهشکده بهره برداری ایمن شبکه افزود: طرح شبکه هوشمند برق ایران و پیاده سازی نمونه آن درکشور که از سال 1391 فعالیت خود را آغاز کرده و در سال1392 با کمبود بودجه مواجه شد، از پروژه های بلندمدت به شمار می رود و اجرای کامل آن همانند کشور های پیشرفته نزدیک به 20سال طول خواهد کشید.