حسن روحانی، رئیس جمهوری، قانون موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد را برای اجرا ابلاغ کرد.
حسن روحانی، رئیس جمهوری، قانون موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد را برای اجرا ابلاغ کرد.
قانون در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه ۱۳۹۵ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
متن این قانون به شرح زیر است:
قانون موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد ماده واحده ـ موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد مشتمل بر یک مقدمه و بیست و سه ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده میشود.
تبصره ـ در اجرای ماده (۲۲) و (۲۳) این موافقتنامه رعایت اصول یکصد و سی و نهم (۱۳۹)، هفتاد و هفتم (۷۷)، هفتاد و هشتم (۷۸) و یکصد و بیست و پنجم (۱۲۵) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان که از این پس «طرف‌ها» خوانده خواهند شد؛
با عنایت به توسعه روابط دوستانه میان دو کشور بر اساس احترام متقابل، تفاهم و حسن همجواری، با احترام به اصول عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، حاکمیت، احترام به تمامیت ارضی و قوانین ملی؛ با ابراز علاقه نسبت به تداوم استفاده مساوی از ظرفیت‌های آب و انرژی در مناطق مرزی مشترک رود ارس طبق موافقتنامههای معتبر میان دو کشور؛ با تأکید بر اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد؛ با درنظرگرفتن قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولت ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۶ هجری شمسی برابر با ۱۴ می۱۹۵۷ میلادی؛ با تأکید بر ضرورت رعایت مفاد موافقتنامه حل مسائل مرزی و مالی بین دولتهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۱۱ آذر ۱۳۳۳ برابر با ۲ دسامبر ۱۹۵۴ میلادی و اسناد و نقشههای پیوست آن در مورد تعیین و تجدیدنظر در شکل خطوط مرزی مورخ ۱۳۳۶ برابر با ۱۹۵۷ و با درنظرگرفتن مفاد یادداشت تفاهم پیرامون بهره‌برداری از ظرفیت برق آبی رود ارس بیـن دولتهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان مورخ ۷ بهمن ۱۳۸۳ برابر با ۲۶ ژانویه ۲۰۰۵ و تشریفات (پروتکل‌های) کمیسیون فنی مشترک تشکیل شده بر اساس یادداشت تفاهم مذکور در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد، در موارد زیر توافق نمودهاند:
ماده۱ـ طرف‌ها درخصوص مطالعه، طراحی، ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد در قلمرو جمهوری اسلامی ایران و اردوباد در قلمرو آذربایجان که (از این پس «نیروگاه‌ها» خوانده خواهند شد) با استفاده از منابع آبی رود مرزی ارس توافق نمودهاند.
ماده۲ـ طرف‌ها جهت ساخت سد، مخزن و نیروگاه مارازاد در جمهوری اسلامی ایران در محدوده می‌له‌های مرزی ۲۸/۳ تا ۲۹/۳ و ساخت سد، مخزن و نیروگاه اردوباد در جمهوری آذربایجان در محدوده می‌له‌های مرزی ۲۶/۴ تا ۲۸/۳ توافق نمودهاند.
ماده۳ـ طرف‌ها توافق نمودهاند تا دو سد مشترک برای انحراف آب به سمت نیروگاههای مارازاد و اردوباد بر روی رود ارس احداث نمایند. سد مارازاد برای انحراف آب به سمت نیروگاه مارازاد با هزینه جمهوری اسلامی ایران و سد اردوباد برای انحراف آب به سمت نیروگاه اردوباد با هزینه جمهوری آذربایجان ساخته خواهد شد. مدیریت این دو سد به صورت مشترک خواهد بود و هر یک از طرف‌ها هزینه‌های نگهداری سد مربوط به نیروگاه خود را پرداخت خواهد نمود.
ماده۴ـ منابع آبی مورد نیاز فعالیت نیروگاههای مارازاد و اردوباد و از منابع آبی رود ارس با رعایت موافقتنامههای معتبر بین دو طرف تأمین خواهد شد.
هر یک از طرف‌ها با توجه به شرایط خاص، اقدامات مقتضی را در هر زمان برای ساخت نیروگاه و سدهای انحرافی در طرف خود بر اساس مفاد این موافقتنامه و بدون توافق طرف دیگر به عمل خواهد آورد.
چنانچه یکی از طرف‌ها از حقوق خود بر اساس این موافقتنامه نسبت به طرف دیگر دیرتر استفاده نماید، این امر به هیچ وجه مانع استفاده آن طرف از حقوق خود نخواهد بود.
ماده۵ ـ ساخت و بهره‌برداری از نیروگاه‌ها، ساخت سدهای انحرافی و تأسیسات آن به گونهای خواهد بود که هیچ‌گونه تغییری در خط مرز تعیین شده بین دو کشور طبق مفاد موافقتنامه حل مسائل مرزی و مالی بین دولتهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۱۳۳۳ برابر با ۱۹۵۴ میلادی و اسناد و نقشههای پیوست آن در مورد تعیین و تجدیدنظر در شکل خطوط مرزی مورخ ۱۳۳۶ برابر با ۱۹۵۷ ایجاد نگردد. پس از ساخت سدها، خط مرز رسمی دو کشور بر روی آن‌ها مشخص خواهد شد.
درصورت هرگونه تغییر در خطوط مرزی، بستر رود بلافاصله براساس مسیرهای تعیین‌شده که در نقشههای تشریفات (پروتکل) پیوست موافقتنامههای مذکور در فراز اول همین ماده، با حضور نمایندگان ذی‌صلاح دو کشور به بستر قبلی بازگردانده و خط مرز رسمی دو کشور بر روی آب علامتگذاری خواهد شد.
پس از تشکیل مخزن پشت سدهای انحرافی، نوار مرز کنونی براساس روشهای به کار برده شده در سد ارس و سد میل مغان، روی سطح آب مشخص و علامتگذاری شده و به عنوان مرز دولتی دو کشور محسوب خواهد شد.
ماده۶ ـ ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای مارازاد و اردوباد هیچ‌گونه تغییری در حقآبه طرف‌ها از منابع آبی رود ارس ایجاد نخواهد نمود. بر همین اساس، طرف‌ها از نیروگاه‌ها و تأسیسات آن به نحوی بهره‌برداری خواهند نمود که حقآبه‌ها در محدوده مرزی مشترک طبق موافقتنامه‌ها و تشریفات (پروتکل‌های) میان دو کشور رعایت گردد.
طرف‌ها متعهد می‌باشند که آبی را که جهت استفاده در نیروگاه‌ها از رود ارس منحرف می‌کنند به همان اندازه و با همان کیفیت به مسیر رود بازگردانند.
ماده۷ـ مقامهای صلاحیتدار طرف‌ها برای اجرای‌این‌موافقتنامه به‌شرح زیر می‌باشند:
از طرف جمهوری اسلامی ایران: وزارت نیرو
از طرف جمهوری آذربایجان: وزارت انرژی
ماده ۸ـ طرف‌ها توافق نمودهاند مسائل مربوط به ساخت و بهره‌برداری از جمله مطالعه و طراحی نیروگاههای مارازاد و اردوباد توسط کمیسیون فنی مشترک که براساس یادداشت تفاهم پیرامون بهره‌برداری از ظرفیت برق آبی رود ارس بین دولتهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان مورخ ۷ بهمن ۱۳۸۳ برابر با ۲۶ ژانویه ۲۰۰۵ تشکیل شده (از این پس «کمیسیون» نامیده میشود) انجام شود.
طرف‌ها در صورت ضرورت می‌توانند ترکیب کمیسیون را تغییر دهند و مراتب را به صورت رسمی به یکدیگر اعلام نمایند.
ماده۹ـ نشستهای کمیسیون دائمی در زمان ساخت نیروگاه‌ها، هر سه ماه یک‌بار و پس از اتمام ساخت، سالی یک‌بار و به صورت نوبه‌ای به میزبانی یکی از طرف‌ها برگزار خواهد شد. نشستهای فوق العاده به درخواست هر یک از طرف‌ها برگزار می‌گردد. این نشست‌ها به میزبانی طرف درخواست‌کننده برگزار می‌گردد.
ماده۱۰ـ وظایف کمیسیون به شرح زیر می‌باشد:
ـ تکمیل بررسی طرحهای ساخت؛
ـ نظارت بر روند ساخت، حفاظت و بهره‌برداری از سدها و شبکه (کانال) های انتقال به نیروگاه‌ها؛
ـ تهیه قواعد بهره‌برداری و حفاظت از سدها و نیروگاه‌ها و در صورت لزوم دستورالعمل‌ها وسایر اسناد مورد نیاز؛
ـ محافظت از کیفیت آب و بوم‌شناسی رود و تهیه جدول استفاده از آب و همکاری میان طرف‌ها به شکل مستمر درباره دبی آب منتقل‌شده به نیروگاه‌ها؛
ـ بررسی تکمیل ساخت سدها و نیروگاه‌ها و اعلام تاریخ آغاز بهره‌برداری از آن‌ها؛
ـ بررسی مشکلات فنی احتمالی که در آینده بروز خواهد نمود و ارائه پیشنهادهایی درباره حل آن‌ها؛
ـ تعیین میزان خسارات وارده به طرف‌ها بر اثر ساخت سد و محدوده آب گرفتگی؛
ـ انجام سایر امور مربوط به ساخت و بهره‌برداری از سدها و نیروگاه‌ها
ماده۱۱ـ هر یک از طرف‌ها هزینه‌های مربوط به ساخت، حفاظت، بهره‌برداری و تعمیر نیروگاه، تجهیزات و تأسیسات در قلمرو خود را پرداخت خواهد نمود.
ماده۱۲ـ خسارت وارده بر اثر ساخت سدها، نیروگاه‌ها و استغراق اراضی پس از تعیین و تأیید آن توسط کمیسیون از سوی طرف واردکننده خسارت، به طرف خسارت‌دیده پرداخت خواهد شد.
ماده۱۳ـ به منظور طراحی، ساخت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری سدها، محدوده مشترک توسط کمیسیون تعیین گردیده و ایمنی این محدوده توسط طرف‌ها تأمین خواهد شد.
مقررات مربوط به ورود کارکنان، روشهای فنی، تجهیزات و مصالح در محدوده مشترک در زمان ساخت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری، توسط مرزبانان دو طرف به طور مشترک تعیین خواهد شد.
ماده۱۴ـ به منظور پیش‌بینی حوادث غیرمترقبه طبیعی (سیل، زلزله و غیره) و غیرطبیعی (آتش‌سوزی، انفجار، ریزش سازه‌ها و غیره) احتمالی در مخزن‌ها و نیروگاه‌ها و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و اقدامات ضروری در مورد تأثیرات منفی و اطلاع‌رسانی به مردم، هماهنگی لازم برای موارد فوق از طریق ایجاد سامانه هشدار و پایش فعال انجام خواهدشد. برنامه اقدام مشترک تهیه و با نظارت کمیسیون اجراء خواهد گردید.
ماده۱۵ـ طرف‌ها، مسؤولیت حفاظت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری از نیروگاه و سدهای انحرافی، مخزن‌ها، تجهیزات و بناهای موجود در قلمرو خود را برعهده دارند و از انجام هر اقدامی که به بهره‌برداری عادی نیروگاه خللی وارد کند، اجتناب خواهند نمود.
ماده۱۶ـ طرف‌ها می‌توانند براساس توافق متقابل، نسبت به تبادل انرژی آبی از طریق نیروگاه‌ها اقدام نمایند.
ماده۱۷ـ طرف‌ها جهت تسهیل در ساخت نیروگاه‌ها می‌توانند از فرصت‌های فنی یکدیگر در چهارچوب قوانین دو کشور استفاده نمایند.
ماده۱۸ـ طرف‌ها حق برداشت آب از سدهای انحرافی، مخزن‌ها، آب‌بَر (کانال) ها، نیروگاه‌ها و آب‌بَر (کانال) برگشت آب به رود ارس را جز برای اهداف مندرج در این موافقتنامه ندارند.
ماده۱۹ـ طرف‌ها از انجام هر فعالیتی که باعث آلودگی آب رود ارس در محدوده نیروگاه‌ها، سدهای انحرافی و مخزن‌ها میشود جلوگیری خواهند نمود و اجازه کاهش ظرفیت خودپالایی رود در پایین‌دست را نخواهند داد. در صورت آلوده شدن رود ارس در نتیجه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاه‌ها و مخزن‌ها و سدهای انحرافی توسط یکی از طرف‌ها، طرف مذکور آلودگی را رفع و خسارات وارده را پس از تعیین توسط کمیسیون جبران خواهد کرد.
ماده۲۰ـ طرف‌ها، آبگیری مخزن‌ها را پس از پاکسازی بستر رود، انجام عملیات زیست‌محیطی، آماده‌سازی محدوده آبگیری و تأیید آن توسط کمیسیون، شروع خواهند نمود.
ماده۲۱ـ طرف‌ها بدون اطلاع یا اخذ موافقت کتبی طرف دیگر، بهره‌برداری از نیروگاه را به‌طور کلی یا جزئی به کشور ثالث واگذار نخواهند کرد.
ماده۲۲ـ هرگونه اختلافی که ممکن است از اجراء یا تفسیر این موافقتنامه ناشی شود، از طریق مذاکره و رایزنی بین طرف‌ها حل و فصل خواهد شد.
ماده۲۳ـ این موافقتنامه برای مدت نامحدود منعقد شده است و از تاریخ دریافت آخرین اطلاعیه کتبی توسط طرف‌ها مبنی بر تأیید تکمیل تشریفات داخلی مربوط به خود برای لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
این موافقتنامه از طریق توافق‌کتبی میان طرف‌ها قابل اصلاح خواهد بود. اصلاحیه‌ها طبق فراز اول این ماده لازم الاجراء خواهد شد.
این موافقتنامه در یک مقدمه و بیست و سه ماده در شهر تهران در تاریخ ۲۰ فروردین ماه ۱۳۹۳ هجری شمسی برابر با ۹ آوریل ۲۰۱۴ میلادی در دونسخه اصلی به زبانهای فارسی، آذربایجانی و انگلیسی که تمامی آن‌ها دارای اعتبار یکسان می‌باشند، تنظیم گردید در صورت اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران: وزیر نیرو، حمید چیت‌چیان
از طرف دولت جمهوری آذربایجان: وزیر اقتصاد و صنایع، شاهین مصطفی‌اف
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و سه ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسید.
قانون در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه ۱۳۹۵ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
متن این قانون به شرح زیر است:
قانون موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد ماده واحده ـ موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد مشتمل بر یک مقدمه و بیست و سه ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده میشود.
تبصره ـ در اجرای ماده (۲۲) و (۲۳) این موافقتنامه رعایت اصول یکصد و سی و نهم (۱۳۹)، هفتاد و هفتم (۷۷)، هفتاد و هشتم (۷۸) و یکصد و بیست و پنجم (۱۲۵) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
موافقتنامه بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آذربایجان که از این پس «طرف‌ها» خوانده خواهند شد؛
با عنایت به توسعه روابط دوستانه میان دو کشور بر اساس احترام متقابل، تفاهم و حسن همجواری، با احترام به اصول عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، حاکمیت، احترام به تمامیت ارضی و قوانین ملی؛ با ابراز علاقه نسبت به تداوم استفاده مساوی از ظرفیت‌های آب و انرژی در مناطق مرزی مشترک رود ارس طبق موافقتنامههای معتبر میان دو کشور؛ با تأکید بر اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد؛ با درنظرگرفتن قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولت ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۶ هجری شمسی برابر با ۱۴ می۱۹۵۷ میلادی؛ با تأکید بر ضرورت رعایت مفاد موافقتنامه حل مسائل مرزی و مالی بین دولتهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۱۱ آذر ۱۳۳۳ برابر با ۲ دسامبر ۱۹۵۴ میلادی و اسناد و نقشههای پیوست آن در مورد تعیین و تجدیدنظر در شکل خطوط مرزی مورخ ۱۳۳۶ برابر با ۱۹۵۷ و با درنظرگرفتن مفاد یادداشت تفاهم پیرامون بهره‌برداری از ظرفیت برق آبی رود ارس بیـن دولتهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان مورخ ۷ بهمن ۱۳۸۳ برابر با ۲۶ ژانویه ۲۰۰۵ و تشریفات (پروتکل‌های) کمیسیون فنی مشترک تشکیل شده بر اساس یادداشت تفاهم مذکور در زمینه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد و اردوباد، در موارد زیر توافق نمودهاند:
ماده۱ـ طرف‌ها درخصوص مطالعه، طراحی، ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای برق آبی مارازاد در قلمرو جمهوری اسلامی ایران و اردوباد در قلمرو آذربایجان که (از این پس «نیروگاه‌ها» خوانده خواهند شد) با استفاده از منابع آبی رود مرزی ارس توافق نمودهاند.
ماده۲ـ طرف‌ها جهت ساخت سد، مخزن و نیروگاه مارازاد در جمهوری اسلامی ایران در محدوده می‌له‌های مرزی ۲۸/۳ تا ۲۹/۳ و ساخت سد، مخزن و نیروگاه اردوباد در جمهوری آذربایجان در محدوده می‌له‌های مرزی ۲۶/۴ تا ۲۸/۳ توافق نمودهاند.
ماده۳ـ طرف‌ها توافق نمودهاند تا دو سد مشترک برای انحراف آب به سمت نیروگاههای مارازاد و اردوباد بر روی رود ارس احداث نمایند. سد مارازاد برای انحراف آب به سمت نیروگاه مارازاد با هزینه جمهوری اسلامی ایران و سد اردوباد برای انحراف آب به سمت نیروگاه اردوباد با هزینه جمهوری آذربایجان ساخته خواهد شد. مدیریت این دو سد به صورت مشترک خواهد بود و هر یک از طرف‌ها هزینه‌های نگهداری سد مربوط به نیروگاه خود را پرداخت خواهد نمود.
ماده۴ـ منابع آبی مورد نیاز فعالیت نیروگاههای مارازاد و اردوباد و از منابع آبی رود ارس با رعایت موافقتنامههای معتبر بین دو طرف تأمین خواهد شد.
هر یک از طرف‌ها با توجه به شرایط خاص، اقدامات مقتضی را در هر زمان برای ساخت نیروگاه و سدهای انحرافی در طرف خود بر اساس مفاد این موافقتنامه و بدون توافق طرف دیگر به عمل خواهد آورد.
چنانچه یکی از طرف‌ها از حقوق خود بر اساس این موافقتنامه نسبت به طرف دیگر دیرتر استفاده نماید، این امر به هیچ وجه مانع استفاده آن طرف از حقوق خود نخواهد بود.
ماده۵ ـ ساخت و بهره‌برداری از نیروگاه‌ها، ساخت سدهای انحرافی و تأسیسات آن به گونهای خواهد بود که هیچ‌گونه تغییری در خط مرز تعیین شده بین دو کشور طبق مفاد موافقتنامه حل مسائل مرزی و مالی بین دولتهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ ۱۳۳۳ برابر با ۱۹۵۴ میلادی و اسناد و نقشههای پیوست آن در مورد تعیین و تجدیدنظر در شکل خطوط مرزی مورخ ۱۳۳۶ برابر با ۱۹۵۷ ایجاد نگردد. پس از ساخت سدها، خط مرز رسمی دو کشور بر روی آن‌ها مشخص خواهد شد.
درصورت هرگونه تغییر در خطوط مرزی، بستر رود بلافاصله براساس مسیرهای تعیین‌شده که در نقشههای تشریفات (پروتکل) پیوست موافقتنامههای مذکور در فراز اول همین ماده، با حضور نمایندگان ذی‌صلاح دو کشور به بستر قبلی بازگردانده و خط مرز رسمی دو کشور بر روی آب علامتگذاری خواهد شد.
پس از تشکیل مخزن پشت سدهای انحرافی، نوار مرز کنونی براساس روشهای به کار برده شده در سد ارس و سد میل مغان، روی سطح آب مشخص و علامتگذاری شده و به عنوان مرز دولتی دو کشور محسوب خواهد شد.
ماده۶ ـ ساخت و بهره‌برداری از نیروگاههای مارازاد و اردوباد هیچ‌گونه تغییری در حقآبه طرف‌ها از منابع آبی رود ارس ایجاد نخواهد نمود. بر همین اساس، طرف‌ها از نیروگاه‌ها و تأسیسات آن به نحوی بهره‌برداری خواهند نمود که حقآبه‌ها در محدوده مرزی مشترک طبق موافقتنامه‌ها و تشریفات (پروتکل‌های) میان دو کشور رعایت گردد.
طرف‌ها متعهد می‌باشند که آبی را که جهت استفاده در نیروگاه‌ها از رود ارس منحرف می‌کنند به همان اندازه و با همان کیفیت به مسیر رود بازگردانند.
ماده۷ـ مقامهای صلاحیتدار طرف‌ها برای اجرای‌این‌موافقتنامه به‌شرح زیر می‌باشند:
از طرف جمهوری اسلامی ایران: وزارت نیرو
از طرف جمهوری آذربایجان: وزارت انرژی
ماده ۸ـ طرف‌ها توافق نمودهاند مسائل مربوط به ساخت و بهره‌برداری از جمله مطالعه و طراحی نیروگاههای مارازاد و اردوباد توسط کمیسیون فنی مشترک که براساس یادداشت تفاهم پیرامون بهره‌برداری از ظرفیت برق آبی رود ارس بین دولتهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان مورخ ۷ بهمن ۱۳۸۳ برابر با ۲۶ ژانویه ۲۰۰۵ تشکیل شده (از این پس «کمیسیون» نامیده میشود) انجام شود.
طرف‌ها در صورت ضرورت می‌توانند ترکیب کمیسیون را تغییر دهند و مراتب را به صورت رسمی به یکدیگر اعلام نمایند.
ماده۹ـ نشستهای کمیسیون دائمی در زمان ساخت نیروگاه‌ها، هر سه ماه یک‌بار و پس از اتمام ساخت، سالی یک‌بار و به صورت نوبه‌ای به میزبانی یکی از طرف‌ها برگزار خواهد شد. نشستهای فوق العاده به درخواست هر یک از طرف‌ها برگزار می‌گردد. این نشست‌ها به میزبانی طرف درخواست‌کننده برگزار می‌گردد.
ماده۱۰ـ وظایف کمیسیون به شرح زیر می‌باشد:
ـ تکمیل بررسی طرحهای ساخت؛
ـ نظارت بر روند ساخت، حفاظت و بهره‌برداری از سدها و شبکه (کانال) های انتقال به نیروگاه‌ها؛
ـ تهیه قواعد بهره‌برداری و حفاظت از سدها و نیروگاه‌ها و در صورت لزوم دستورالعمل‌ها وسایر اسناد مورد نیاز؛
ـ محافظت از کیفیت آب و بوم‌شناسی رود و تهیه جدول استفاده از آب و همکاری میان طرف‌ها به شکل مستمر درباره دبی آب منتقل‌شده به نیروگاه‌ها؛
ـ بررسی تکمیل ساخت سدها و نیروگاه‌ها و اعلام تاریخ آغاز بهره‌برداری از آن‌ها؛
ـ بررسی مشکلات فنی احتمالی که در آینده بروز خواهد نمود و ارائه پیشنهادهایی درباره حل آن‌ها؛
ـ تعیین میزان خسارات وارده به طرف‌ها بر اثر ساخت سد و محدوده آب گرفتگی؛
ـ انجام سایر امور مربوط به ساخت و بهره‌برداری از سدها و نیروگاه‌ها
ماده۱۱ـ هر یک از طرف‌ها هزینه‌های مربوط به ساخت، حفاظت، بهره‌برداری و تعمیر نیروگاه، تجهیزات و تأسیسات در قلمرو خود را پرداخت خواهد نمود.
ماده۱۲ـ خسارت وارده بر اثر ساخت سدها، نیروگاه‌ها و استغراق اراضی پس از تعیین و تأیید آن توسط کمیسیون از سوی طرف واردکننده خسارت، به طرف خسارت‌دیده پرداخت خواهد شد.
ماده۱۳ـ به منظور طراحی، ساخت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری سدها، محدوده مشترک توسط کمیسیون تعیین گردیده و ایمنی این محدوده توسط طرف‌ها تأمین خواهد شد.
مقررات مربوط به ورود کارکنان، روشهای فنی، تجهیزات و مصالح در محدوده مشترک در زمان ساخت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری، توسط مرزبانان دو طرف به طور مشترک تعیین خواهد شد.
ماده۱۴ـ به منظور پیش‌بینی حوادث غیرمترقبه طبیعی (سیل، زلزله و غیره) و غیرطبیعی (آتش‌سوزی، انفجار، ریزش سازه‌ها و غیره) احتمالی در مخزن‌ها و نیروگاه‌ها و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و اقدامات ضروری در مورد تأثیرات منفی و اطلاع‌رسانی به مردم، هماهنگی لازم برای موارد فوق از طریق ایجاد سامانه هشدار و پایش فعال انجام خواهدشد. برنامه اقدام مشترک تهیه و با نظارت کمیسیون اجراء خواهد گردید.
ماده۱۵ـ طرف‌ها، مسؤولیت حفاظت، بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری از نیروگاه و سدهای انحرافی، مخزن‌ها، تجهیزات و بناهای موجود در قلمرو خود را برعهده دارند و از انجام هر اقدامی که به بهره‌برداری عادی نیروگاه خللی وارد کند، اجتناب خواهند نمود.
ماده۱۶ـ طرف‌ها می‌توانند براساس توافق متقابل، نسبت به تبادل انرژی آبی از طریق نیروگاه‌ها اقدام نمایند.
ماده۱۷ـ طرف‌ها جهت تسهیل در ساخت نیروگاه‌ها می‌توانند از فرصت‌های فنی یکدیگر در چهارچوب قوانین دو کشور استفاده نمایند.
ماده۱۸ـ طرف‌ها حق برداشت آب از سدهای انحرافی، مخزن‌ها، آب‌بَر (کانال) ها، نیروگاه‌ها و آب‌بَر (کانال) برگشت آب به رود ارس را جز برای اهداف مندرج در این موافقتنامه ندارند.
ماده۱۹ـ طرف‌ها از انجام هر فعالیتی که باعث آلودگی آب رود ارس در محدوده نیروگاه‌ها، سدهای انحرافی و مخزن‌ها میشود جلوگیری خواهند نمود و اجازه کاهش ظرفیت خودپالایی رود در پایین‌دست را نخواهند داد. در صورت آلوده شدن رود ارس در نتیجه ساخت و بهره‌برداری از نیروگاه‌ها و مخزن‌ها و سدهای انحرافی توسط یکی از طرف‌ها، طرف مذکور آلودگی را رفع و خسارات وارده را پس از تعیین توسط کمیسیون جبران خواهد کرد.
ماده۲۰ـ طرف‌ها، آبگیری مخزن‌ها را پس از پاکسازی بستر رود، انجام عملیات زیست‌محیطی، آماده‌سازی محدوده آبگیری و تأیید آن توسط کمیسیون، شروع خواهند نمود.
ماده۲۱ـ طرف‌ها بدون اطلاع یا اخذ موافقت کتبی طرف دیگر، بهره‌برداری از نیروگاه را به‌طور کلی یا جزئی به کشور ثالث واگذار نخواهند کرد.
ماده۲۲ـ هرگونه اختلافی که ممکن است از اجراء یا تفسیر این موافقتنامه ناشی شود، از طریق مذاکره و رایزنی بین طرف‌ها حل و فصل خواهد شد.
ماده۲۳ـ این موافقتنامه برای مدت نامحدود منعقد شده است و از تاریخ دریافت آخرین اطلاعیه کتبی توسط طرف‌ها مبنی بر تأیید تکمیل تشریفات داخلی مربوط به خود برای لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
این موافقتنامه از طریق توافق‌کتبی میان طرف‌ها قابل اصلاح خواهد بود. اصلاحیه‌ها طبق فراز اول این ماده لازم الاجراء خواهد شد.
این موافقتنامه در یک مقدمه و بیست و سه ماده در شهر تهران در تاریخ ۲۰ فروردین ماه ۱۳۹۳ هجری شمسی برابر با ۹ آوریل ۲۰۱۴ میلادی در دونسخه اصلی به زبانهای فارسی، آذربایجانی و انگلیسی که تمامی آن‌ها دارای اعتبار یکسان می‌باشند، تنظیم گردید در صورت اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران: وزیر نیرو، حمید چیت‌چیان
از طرف دولت جمهوری آذربایجان: وزیر اقتصاد و صنایع، شاهین مصطفی‌اف
قانون فوق مشتمل بر ماده‌واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و سه ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ دهم شهریورماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۵/۶/۲۴ به تأیید شورای نگهبان رسید.
منبع: ایسنا
لینک کوتاه
شورای نگهبان سازوکار تسویه مطالبات صنعت برق را تایید کرد
توسعه برق هستهای به حل ناترازی انرژی کمک میکند
بهادری جهرمی: قطعی برنامه‌ریزی شده برق نداشتهایم
مصرف معادل آب شرب یک شهر ۲۰۰ هزارنفری توسط برخی نیروگاه‌ها
رایگان شدن آب برق و گاز مشترکانِ تحت پوشش
شرکت توزیع برق گیلان باید پاسخگوی نابرابریها باشد
اقتصاد کشور تحمل خسارت سنگین خاموشی صنایع را ندارد
اگر برق موتور چاه ها تأمین نشوند کشاورزیِ کل کشور از بین می رود
وزارت نیرو افزایش ظرفیت نیروگاهی سال آینده را در لایحه بودجه۱۴۰۲ اعلام کند
اجرای طرح مانعزدایی از صنعت برق پایهگذار تحولات مهم حوزه انرژی
ظرفیت تولید انرژی از زغال سنگ باید تا سال۲۰۴۰ صفر شود
افزایش قابل توجه هزینه برق استرالیاییها در ۱۴ ساعت از شبانه روز
چراغ سبز آمریکا به بغداد برای تداوم خرید انرژی از ایران
تسویه طلب ایران از عراق با مازوت
انتظار رشد ۴ درصدی تقاضای برق در آفریقا
جزییات آتش سوزی در پست برق ایستگاه مترو شوش
٣ متر برف سنگین عامل خاموشی دهها هزار خانه در غرب امریکا
سرمایه گذاری ٧٢٠ میلیون دلاری عربستان برای هوشمندسازی شبکه توزیع برق
چرا تبدیل سیم مسی به کابل خودنگهدار مهم است؟
افزایش ۱۱۲ درصدی هزینه انرژی اروپا در پی بحران انرژی جهانی
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.