چگونه خودروهای بدون راننده زندگی ما را متحول خواهند ساخت؟

خبرهایی از خودروهای بدون راننده از گوشه و کنار جهان به گوش می‌رسد و فراگیر شدن خودروهای بدون راننده در آینده چیز غیر قابل پیش‌بینی نیست. خیلی‌ها بر این عقیده هستند که ترویج خودروهای بدون راننده، منجر به گسترده‌تر شدن حومه‌ی شهرها خواهد شد. چرا؟ اگر شما بتوانید حین رانندگی به سمت محل کار یا مقصد مورد نظر از تبلت خود استفاده کنید، به بازی کامپیوتری بپردازید یا حتی غذا میل کنید، زمان طولانی رانندگی دیگر برایتان خسته کننده و ناخوشایند نخواهد بود و از سپری کردن زمان در خودرو به بهترین شکل، لذت خواهید برد و بنابراین، سفرهای طولانی به سمت محل کار دیگر بازدارنده نخواهند بود و کسی غم دور بودن محل سکونت از محل کار را نخواهد داشت.

وقتی شما بیرون را نگاه کنید و به سمت پارکینگ‌ها قدم بزنید و از خطوط چندگانه‌ی جاده‌ها بگذرید، غالب زیرساخت‌های حمل‌ونقل را خواهید دید. اگر در کشورهای توسعه یافته باشید، چیزی که خیلی نظرتان را جلب خواهد کرد، مالیات خواهد بود! اکثر خودروها فقط برای یک ساعت یا یک روز در میان استفاده می‌شوند (به دلیل روزهای زوج و فرد) و در اکثر مواقع دیگر، در حالت پارک در پارکینگ‌ها یا گاراژها می‌باشند. ولی اگر خودروها بتواند خود را برانند، دیگر نیاز نخواهد بود تا مردم مالک آن‌ها باشند. ناوگانی از وسایل نقلیه می‌توانند به عنوان یک سیستم شخصی‌سازی‌شده‌ی حمل‌ونقل عمل کنند و به طور مستقل مردم را سوار کنند و آن‌ها را به مقصد برسانند. آن‌ها مقرون به صرفه‌تر و کارآمدتر از تاکسی‌ها خواهند بود – طبق برخی از محاسبات، مصرف سوخت به نصف کاهش می‌یابد و فضای خیابان‌ها برای خودروها ۵ برابر خواهد شد و همچنین این وسایل نقلیه، نسبت به اتوبوس‌ها و مترو از انعطاف بسیار بیشتری در عملکرد برخوردار است. خیابان‌ها تمیزتر خواهد بود، بزرگ‌راه‌های کوچک‌تر خواهند شد و بسیاری از پارکینگ‌ها به پارک (فضای سبز) تبدیل خواهند شد. بله، ما با خودروهای بدون راننده در چنین سیاره‌ای زندگی خواهیم کرد.

 برای نمونه می‌توانم به وسیله نقلیه‌ی پات (PAT) اشاره کنم، آینده‌ی حمل و نقل خودمختار، و قابل اشتراک. اگر از شما درخواست شود که بدون حد و حدود خاصی یک وسیله نقلیه برای آینده‌ی شهرهای پاک را تجسم کنید، احتمالا به وسیله نقلیه‌ای فکر خواهید کرد که به عنوان یک وسیله‌ی خودمختار، در نزدیکی کاربران باشد، تحت چهارچوب و سرعت محدودی حرکت کند و برای پیچیدن به سمت چپ یا راست نیازی به نگاه کردن در آینده را نداشته باشد و… . جنبه‌های دیگری نیز هستند که ذهن خیلی‌ها را به خود مشغول کرده مثلا، تجسم جدید "پایداری حرکت وسیله نقلیه"، قابلیت اشتراک گذاری آن‌ها، وزن سبک، سایز کوچک، محتاط‌تر و… . این چیزی است که هرکس از آن بهره خواهد بود.

به گزارش "برق نیوز" در ماه نوامبر گذشته از برخی از بهترین طراحان خواسته شد تا کل یک سیستم حمل و نقل جدید را طراحی کنند که یک نتیجه‌ی آن، طراحی سیستم PAT با چنین نقش‌های کلیدی‌ای بود:

• در سال ۲۰۴۰ خودروها قابل اشتراک‌گذاری خواهند بود.
• در سال ۲۰۴۰ خودروها سبک‌تر و کوچک‌تر خواهند بود.
• در سال ۲۰۴۰ خودروها بدون سوخت‌های فسیلی حرکت خواهند کرد.
• در سال ۲۰۴۰ خودروهای به طور کامل خودمختار خواهند بود.

PAT به طور کامل با کامپوزیت‌ها طراحی شده و در چنین طرحی، "وزن” دشمن است. حمل باتری‌های سنگین و کاهش حجم اجزاء مکانیکی مساله‌ی بسیار مهمی خواهد بود. انتظار می‌رود تمامی پنجره‌ها صفحه‌های لمسی باشند یا دقیق‌تر بگویم، در واقع یک ماتریس شیشه‌ای ال.سی.دی لمسی باشند. (اطلاعات بیشتر در باره این وسیله نقلیه).

با خودروهای خودمختار، دیگر نیازی به چراغ‌های راهنمایی و رانندگی، چراغ ایست، یا حتی بسیاری از علائم نخواهد بود. ترافیک به طور روان در خیابان‌ها جاری خواهد بود، خبری از عصبیت راننده‌ها و فحش‌های رکیک نخواهد بود و همچنین در چنین سیستم حمل و نقلی، از طرف وسایل حمل و نقل جایی برای رخ دادن اشتباه نخواهد بود.

در شبیه‌سازی که تیم تگزاس انجام داده‌اند، مشاهده شده است که اگر خودروهای خودمختار بسیار سریع‌تر از خودروهای امروزی حرکت کنند، ممکن است عابران بیشتری را به کام مرگ بکشانند بنابراین کامپیوترهایی که این خودروها را کنترل می‌کنند، باید دارای سرعت عکس‌العمل قابل توجهی باشند.

با هوشمند شدن خودروها، عابران می‌توانند از مزیت سالم گذشتن از میان ترافیک‌ها برخوردار شوند (البته مردم ایران هم‌اکنون از این هنر برخوردارند). خودروهای هوشمند قطعا به عابران نخواهند زد، بنابراین عبور بیش‌از حد عابران از میان ترافیک منجر به کاهش چشم‌گیر سرعت خودروها در ترافیک خواهد شد، در نتیجه در صورت عدم فرهنگ‌سازی مناسب باید اطراف خیابان‌ها فنس کشید تا از عبور و مرور عابرها در همه‌ی مکان‌های جلوگیری کرد.

شهری را تصور کنید بدون خودروهای پارک شده در پارکینگ‌ها و گاراژها. شهری را تصور کنید با ۹۰ درصد خودروی کمتر (منبع)، که در اینصورت نیاز به صرف زمان برای پارک کردن خودرو در جای مناسب نخواهد بود زیرا خودروی خودمختار مدام در حال حرکت خواهد بود. چنین شهری، قطعا یک شهر با هوای بسیار تمیزتر از شهری‌های امروزی خواهد بود.

البته معلوم نیست چنین سیستم حمل و نقلی، افراد بیش از حد مرفه که عاشق خودروهای گران‌قیمت شخصی خود هستند را چگونه قانع خواهد کرد؟ با خودروهای قابل اشتراک، چگونه افراد ثروتمند در خیاباهان‌ها جولان خواهند داد؟ در شهرها شاهد رشد چشم‌گیر وسایل نقلیه شاسی بلند یا SUV هستیم، آیا رشد اینگونه وسایل نقلیه در خیابان‌ها شهر واقعا نشانگر افزایش نیاز به این خودروها در سطح شهر است یا نشانگر افزایش خودنمایی با خودرو در سطح شهر؟ حال چگونه یک وسیله نقلیه عمومی و قابل اشتراک می‌تواند جای این خودروهای لوکس و گران قیمت را بگیرد؟ از این‌ها گذشته، در کشوری مانند ایران سفر با خودروی شخصی-صرفه نظر از ارزان یا گران قیمت بودن آن- لذتی وصف‌ناپذیر دارد. آیا خودروهای قابل اشتراک امکان مسافرت را هم برای خانواده فراهم خواهد کرد؟ این‌ها سوال‌هایی است که حتما در خصوص عملی شدن طرح مذکور باید به آن‌ها پاسخ داده شود.

با سوق تکنولوژی خودروها به سمت خودروهای الکتریکی و هیبرید الکتریکی، و همچنین با پیشرفت‌های قابل توجه دنیای فناوری اطلاعات و ادغام آن با عرصه‌‌ی الکترونیک و مخابرات، امکان هوشمند کردن خودروها بیشتر و بیشتر می‌شود. از سال‌های پیش که تحقیق درمورد خودروهای الکتریکی را شروع کردم، طرح‌های زیادی در ذهن داشتم ولی به دلیل عدم حمایت دانشگاه و دیگر مسائل هیچ‌کدام تحقق نیافتند یکی از ساده‌ترین آن موارد، توقف خودکار خودروها با کاهش سرعت خودروی جلو است. عدم توانایی انسان در عکس‌العمل سریع نسبت به خودروی جلو، عامل بسیاری از تصادفات است. طی سال‌های اخیر شاهد شرکت‌های اروپایی بوده‌ایم که روی چنین طرح‌هایی کار کرده‌اند و شاید تاکنون روی بسیاری از خودروهایشان نیز نصب کرده باشند.

یک طرح دیگر که در ذهن خود آن را پرورانده بودم و سودای عملی کردن آن را در سر داشتم، شبکه کردن خودروها با یکدیگر بود که تا یک دهه قبل کار بسیار دشوار و حتی غیر ممکنی بود ولی با تکنولوژی‌های کنونی کاملا امکان‌پذیر است. چنین چیزی این امکان را برای خودروها فراهم می‌کند تا بتوانند به خوبی با یکدیگر به تبادل اطلاعات بپردازند، حرکت یکدیگر را تجزیه و تحلیل کنند و متناسب با آن به سمت و سوی صحیح حرکت کنند. امکان مانیتورینگ و دریافت اطلاعات لحظه‌ای تمام خودروها توسط نیروی پلیس امکان پذیر خواهد بود و دیگری نیازی به مستقر کردن نیروهای پلیس در همه جاده‌ها و خیابان‌ها نخواهد بود یا حتی می‌توان از راه دور، برای هر خودرو محدودیت سرعت تعیین کرد. در چنین صورتی امکان تصادف توسط خودروها تقریبا صفر خواهد شد مگر با نقص‌های فنی غیر قابل پیش بینی یا مشکلاتی که از منشا آن‌ها محیط خارج از خودرو است و هچنین دیگر شاهد تصادفات وحشت‌ناک زنجیره‌ای خودروها (مانند آنچه که چندین سال پیش در امارت رخ داد) نخواهیم بود. تحقیقات بیشتر در مورد خودروهای الکتریکی را متوقف کردم ولی خوشحالم که می‌بینم در دنیا امروز، در گوشه و کنار تلاش‌هایی در این راستا صورت می‌گیرد. به ادغام هرچه بیشتر وسایل نقلیه و دنیای فناوری اطلاعات در آینده‌ای نزدیک شکی ندارم که همگی، حمل‌ونقل و دنیایی سبزتر را در پی خواهند داشت.

آنچه که در حال گذر از افکار غربی‌ها است و فرهنگی که به زودی در کشورهای توسعه یافته ترویج خواهد یافت را با شما به اشتراک گذاشتم.