اختراع سامانه تشخیص اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتور با اندازه گیری میدان
سامانه تشخیص اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتورهای قدرت بر اساس اندازه گیری میدان مغناطیسی برای اولین بار در دنیا مطرح و با همکاری و مشارکت دکتر گیورک بابا ملک قره پتیان از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و توسط کارشناس ارشد مدیریت بهره برداری و کنترل سیستم شرکت مدیریت شبکه برق ایران ثبت اختراع شد.
مهندس "رحیم حیدری نظر" کارشناس ارشد مدیریت بهره برداری و کنترل سیستم شرکت مدیریت شبکه برق ایران موفق به اختراع "سامانه تشخیص اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتورهای قدرت بر اساس اندازه گیری میدان مغناطیسی" شد.
به گزارش برق نیوز، این طرح برای اولین بار در دنیا مطرح و به صورت ثبت اختراع با طبقه بندی بین المللی H۰۲H ۷/۰۴ به شماره ۹۵۰۲۱ و تاریخ ۲۸ بهمن ماه ۱۳۹۶ در مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، با همکاری و مشارکت دکتر گیورک بابا ملک قره پتیان از دانشگاه صنعتی امیرکبیر و دکترمریم السادات اخوان حجازی از دانشگاه کاشان به ثبت رسیده است.
عیب یابی و تشخیص اتصال زمین داخلی ترانسفورماتورهای قدرت با توجه به تغییر ساختار در شبکههای قدرت و بارگذاری هرچه بهینه و بیشتر ترانسفورماتور، امروزه از درجه اهمیت بسزایی برخوردار است. این بارگذاری به نوبه خود باعث تنش بالا روی عایق ترانسفورماتور شده و همین امر احتمال اتصال زمین سیم پیچهای ترانسفورماتور را بالا میبرد. همچنین اضافه ولتاژهای کلید زنی و صاعقه نیز عامل دیگر در اتصال داخلی ترانسفورماتور است. عدم تشخیص به موقع اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتور باعث ایجاد جریان و گرمای شدید در سیم پیچ و به تبع آسیب جدی به ترانسفورماتور میشود. هدف از این اختراع تشخیص به موقع و برخط این اتصالی است.
در اظهارنامه ادعای اختراع بیان میشود که با اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتور، بسته به اینکه اتصال زمین در کدامیک از سیم پیچها و چه بخشی از آن اتفاق بیفتد، الگوی چگالی میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ ترانسفورماتور نسبت به وضعیت نرمال (بدون اتصال زمین)، تفاوت محسوسی خواهد داشت. درحالت نرمال با اندازه گیری الگوی چگالی میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ درنقاط مختلف به کمک سنسور و ذخیره آن در بانک اطلاعاتی و مقایسه لحظهای آن با الگوی زمان اتصال کوتاه میتوان ادعا کرد اتصال کوتاه سیم پیچ ترانسفورماتورقابل تشخیص است. به جهت تغییر الگوی میدان قبل و بعد از اتصالی، تشخیص فاز و موقعیت مکانی اتصال کوتاه نسبت به روشهای قبلی به سهولت امکان پذیر است. پایش برخط – آنلاین- وضعیت سیم پیچها و سرعت تشخیص اتصال کوتاه از دیگر مزایای این اختراع محسوب میشود.
دربررسی صورت گرفته درمورد حفاظت ترانسفورماتور، مشخص میشود تاکنون از محاسبه و اندازه گیری میدان مغناطیسی ترانسفورماتور جهت تشخیص اتصال زمین سیم پیچ استفاده نشده است. اصلیترین حفاظت ترانسفورماتور، حفاظت دیفرانسیل است، در این روش جریانهای وروردی و خروجی به ترانسفورماتور باهم مقایسه و درصورت اختلاف در این جریان ها، اتصال زمین یا عیب داخلی ترانسفورماتور تشخیص داده میشود. معمولاً به دلیل وجود تپ چنجر و خطای نسبت تبدیل CTهای حفاظتی، تا اختلافی حدود ۲۰% جریان نامی را مجاز میدانند که خود این موضوع یکی از عیوب این نوع حفاظت است. همچنین جریان هجومی، اضافه شار، اشباع CT به ویژه در اثر مولفه¬ی DC، یا اثر بارهای نامتعادل باعث خطای حفاظت دیفرانسیلی میشود. این اختراع عیوب حفاظت دیفرانسیل را ندارد و میتواند در مراحل اول کنار دیگر حفاظتها وتکمیل کننده آنها به جهت تشخیص فاز و موقعیت مکانی اتصالی ایفای نقش کند و در مراحل نهایی جایگزین مناسبی برای حفاظتهای معمول ترانسفورماتور باشد.
گفتنی است که مهندس حیدری نظر، در دوسال گذشته نیز اختراعاتی با عناوین "اندازه گیری میدان الکتریکی و مغناطیسی ناشی از سیم پیچ ترانسفورماتورهای فشار قوی در داخل و نزدیک بدنه آن برای تشخیص جابجایی محوری سیم پیچ آنها" و "عیب یابی و تشخیص جابجایی شعاعی ترانسفورماتورهای فشار قوی با اندازه گیری میدان مغناطیسی ناشی از سیم پیچ آنها " (اختراع برگزیده بنیادملی نخبگان ودارای تاییدیه ازسازمان پژوهشهای علمی وصنعتی ایران) را به نام خود ثبت کرده است.
عیب یابی و تشخیص اتصال زمین داخلی ترانسفورماتورهای قدرت با توجه به تغییر ساختار در شبکههای قدرت و بارگذاری هرچه بهینه و بیشتر ترانسفورماتور، امروزه از درجه اهمیت بسزایی برخوردار است. این بارگذاری به نوبه خود باعث تنش بالا روی عایق ترانسفورماتور شده و همین امر احتمال اتصال زمین سیم پیچهای ترانسفورماتور را بالا میبرد. همچنین اضافه ولتاژهای کلید زنی و صاعقه نیز عامل دیگر در اتصال داخلی ترانسفورماتور است. عدم تشخیص به موقع اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتور باعث ایجاد جریان و گرمای شدید در سیم پیچ و به تبع آسیب جدی به ترانسفورماتور میشود. هدف از این اختراع تشخیص به موقع و برخط این اتصالی است.
در اظهارنامه ادعای اختراع بیان میشود که با اتصال زمین سیم پیچ ترانسفورماتور، بسته به اینکه اتصال زمین در کدامیک از سیم پیچها و چه بخشی از آن اتفاق بیفتد، الگوی چگالی میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ ترانسفورماتور نسبت به وضعیت نرمال (بدون اتصال زمین)، تفاوت محسوسی خواهد داشت. درحالت نرمال با اندازه گیری الگوی چگالی میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ درنقاط مختلف به کمک سنسور و ذخیره آن در بانک اطلاعاتی و مقایسه لحظهای آن با الگوی زمان اتصال کوتاه میتوان ادعا کرد اتصال کوتاه سیم پیچ ترانسفورماتورقابل تشخیص است. به جهت تغییر الگوی میدان قبل و بعد از اتصالی، تشخیص فاز و موقعیت مکانی اتصال کوتاه نسبت به روشهای قبلی به سهولت امکان پذیر است. پایش برخط – آنلاین- وضعیت سیم پیچها و سرعت تشخیص اتصال کوتاه از دیگر مزایای این اختراع محسوب میشود.
دربررسی صورت گرفته درمورد حفاظت ترانسفورماتور، مشخص میشود تاکنون از محاسبه و اندازه گیری میدان مغناطیسی ترانسفورماتور جهت تشخیص اتصال زمین سیم پیچ استفاده نشده است. اصلیترین حفاظت ترانسفورماتور، حفاظت دیفرانسیل است، در این روش جریانهای وروردی و خروجی به ترانسفورماتور باهم مقایسه و درصورت اختلاف در این جریان ها، اتصال زمین یا عیب داخلی ترانسفورماتور تشخیص داده میشود. معمولاً به دلیل وجود تپ چنجر و خطای نسبت تبدیل CTهای حفاظتی، تا اختلافی حدود ۲۰% جریان نامی را مجاز میدانند که خود این موضوع یکی از عیوب این نوع حفاظت است. همچنین جریان هجومی، اضافه شار، اشباع CT به ویژه در اثر مولفه¬ی DC، یا اثر بارهای نامتعادل باعث خطای حفاظت دیفرانسیلی میشود. این اختراع عیوب حفاظت دیفرانسیل را ندارد و میتواند در مراحل اول کنار دیگر حفاظتها وتکمیل کننده آنها به جهت تشخیص فاز و موقعیت مکانی اتصالی ایفای نقش کند و در مراحل نهایی جایگزین مناسبی برای حفاظتهای معمول ترانسفورماتور باشد.
گفتنی است که مهندس حیدری نظر، در دوسال گذشته نیز اختراعاتی با عناوین "اندازه گیری میدان الکتریکی و مغناطیسی ناشی از سیم پیچ ترانسفورماتورهای فشار قوی در داخل و نزدیک بدنه آن برای تشخیص جابجایی محوری سیم پیچ آنها" و "عیب یابی و تشخیص جابجایی شعاعی ترانسفورماتورهای فشار قوی با اندازه گیری میدان مغناطیسی ناشی از سیم پیچ آنها " (اختراع برگزیده بنیادملی نخبگان ودارای تاییدیه ازسازمان پژوهشهای علمی وصنعتی ایران) را به نام خود ثبت کرده است.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.