نکات طراحی تابلو برق صنعتی

سرویس آموزش‌های تخصصی برق نیوز: در اتوماسیون صنعتی برق ساختمانی و ... از تجهیزات مختلفی استفاده می‌کنیم، تابلو‌های برق امکان تعیین و استفاده از تجهیزات و حفاظت بیشتر از تاسیسات را به ما می‌دهد همچنین با استفاده از تابلو‌های برق نظم و سرعت در سرویس و تعویض قطعات افزایش پیدا می‌کند و حجم کمتری اشغال می‌شود. از نظر سطح ولتاژ تابلو‌های برق در دو دسته LV و MV تقسیم می‌شوند. سطح ولتاژ تابلو‌های LV کمتر از ۱۰۰۰ ولت می‌باشد و تابلو‌های MV در سطح ولتاژ‌های بالاتر از ۱۰۰۰ ولت بهره برداری می‌شود و از یک ترانس کاهنده در ورودی تابلو استفاده می‌شود.

تابلو‌های برق از نظر عملکرد در گروه‌های زیر دسته بندی می‌شود:

• تابلو برق‌های کنترل کننده مراحل صنعتی
• تابلو‌هایی که فقط برای کنترل موتور‌های DC یا AC مورد استفاده قرار می‌گیرد
• تابلو‌های توزیع
• تابلو اصلاح ضریب قدرت

تابلو‌های فشار ضعیف صنعتی به انواع زیر تقسیم می‌شوند:

• تابلو‌های فرمان موتوری که جهت کنترل موتور‌های سه فاز بکار برده می‌شوند.
• تابلو‌های توزیع صنعتی که جهت توزیع جریان در یک واحد صنعتی استفاده می‌شوند.
• تابلو‌های بانک خازنی که جهت اصلاح ضریب توان یک کارگاه ساخته می‌شوند.
• تابلو‌های کنترل صنعتی یا تابلو‌های PLC که جهت کنترل اتوماتیک فرایند‌های صنعتی کاربرد دارند.
• تابلو‌های مارشالینگ که ارتباط بین تابلو‌های برق و سیستم کنترل مرکزی (DCS)

استاندارد‌های تابلو برق صنعتی
ایالات متحده آمریکا
انجمن ملی تولید کننده برق در این ایالات، استاندارد‌هایی را برای نحوه عملکرد کلاس‌های مختلف تابلو‌های برق صنعتی تدوین کرده است. این استاندارد ها، مقاومت در برابر خوردگی، امکان محافظت در برابر باران و در آب فرو رفتن را پوشش می‌دهد.
بین المللی
درکشور‌های عضو کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک، استاندارد IEC ۶۰۵۲۹ توانایی محافظتی تابلو‌های برق را مشخص می‌کند.

مراحل ساخت یک تابلو برق صنعتی

• شناخت تجهیزات تابلو برق صنعتی برای طراحی تابلو برق متناسب با نیاز و استفاده درست از ظرفیت تابلو و تجهیزات الکتریکی ضروری خواهد بود. با توجه به کاربرد تابلو برق و نوع بهره برداری از تابلو، تجهیزات بکار رفته در تابلو برق می‌تواند بین انواع تابلو برق‌های صنعتی تاحدودی متفاوت باشد. در حالت کلی المان‌های بکار رفته در یک تابلو برق صنعتی را می‌توان به شکل زیر دسته بندی کرد:

• شناخت علائم به کار رفته در تابلو برق‌های صنعتی تحت عنوان علایم اختصاری مدار‌های صنعتی برای طراحی مدار و نقشه خوانی کاملا ضروری می‌باشد.
  علایم اختصاری مدار‌های صنعتی
  

• طراحی  و اجرای تابلو 

برای طراحی یک تابلو برق صنعتی در حالت کلی مراحل زیر اجرا خواهد شد:
دریافت اطلاعات مدار شامل تجهیزاتی که توسط مدار کنترل خواهد شد و نحوه عملکرد سیستم مورد نظر برای شروع طراحی مورد نیاز خواهد بود. در مواردی که از سیستم PLC استفاده می‌شود لیست فرمان‌های سیستم I/O نیز باید تکمیل و تهیه شود.

• طراحی اولیه قطعات تابلو بصورت دستی برای پیاده سازی ایده اولیه اجرای تابلو نظیر مشخص کردن محل قرار گیری PLC، سیستم توزیع برق، کنترل فاز و ترمینال‌ها و ….
  برای تابلو‌های صنعتی با تجهیزات پیچیده‌تر طراحی از طریق نرم افزار‌های کامپیوتری انجام می‌شود. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و به‌روز شدن تجهیزات و لزوم استانداردسازی طرح‌ها، طراحی تابلو برق به‌صورت سنتی تقریباً منسوخ‌شده و و طراحی نقشه‌های الکتریکی و مکانیکی از طریق نرم‌افزار‌های طراحی تابلو برق انجام می‌شود.
  نرم‌افزار‌های طراحی تابلو برق
      - Eplan    
     - Autocad Electrical
     - SolidWork Elictrical
  سه نرم افزار فوق تخصصی‌ترین نرم‌افزار‌های این حوزه هستند برای طراحی‌های سبک نیز می‌توانید از نرم‌افزار CADe_SIMU استفاده کنید.

• تهیه تجهیزات الکتریکی مورد نیاز برای اجرای تابلو
• انتخاب تابلو با سایز مناسب
• سیستم خنک کننده و کولینگ تابلو برق ها، توجه به سیستم خنک کاری علاوه بر کاهش خرابی و هزینه‌های خرید و به بهبود راندمان عملکرد سیستم تابلو و تجهیزات الکتریکی به کار رفته در آن کمک شایانی خواهد کرد.
• برش کاری و انجام برشکاری و سوراخکاری
• سینی گذاری و قرار دادن جانمایی قطعات روی تابلو

مراحل فوق برای طراحی و پیاده سازی تابلو برق صنعتی توصیه می‌شوند، اما با توجه به نوع پروژه در نظر گرفته شده ممکن است مراحلی به موارد بالا اضافه شود.