بر اساس قول وزیر نیرو مبنای تشویق مشترکان صرفه‌جو چیست؟

به گزارش برق نیوز، وزیر نیرو در هفته‌ای که گذشت در نشست با مدیران تخصصی صنعت برق به تشریح برنامه‌ها و اولویت‌های مدیریت مصرف برق تابستان برای تمامی بخش‌ها پرداخت و در سخنان خود تأکید کرد: "تمامی کسانی که در این دوره اقدام به صرفه‌جویی کنند به صورت مؤثر و با نرخ خرید تضمینی برق تشویق خواهند شد".

علی‌اکبر محرابیان با اشاره به این که این موضوع بخشنامه شده است، اضافه کرد: در این رویکرد مشترکان برق نه تنها مشمول پرداخت هزینه‌های اضافی نمی‌شوند، که از شرکت‌های توزیع بستانکار نیز خواهند شد.

اما چرا وزیر نیرو بر مصرف بهینه برق به‌خصوص در زمان اوج مصرف پای می‌فشارد و مبنای تشویق مشترکان صرفه‌جو چیست؟

روز‌های گرم تابستان سال ۱۴۰۱ در حالی پیش روی همگان قرار دارند که حجم تولید و مصرف برق با ناترازی بالغ بر ۱۵ هزار مگاوات رو به روست، چالشی که از دوره‌های گذشته برای دولت سیزدهم به یادگار مانده و دولت فعلی ناگزیر است تمام تلاش‌های خود را برای به حداقل رساندن تبعات و مشکلات ناشی از خلأ‌های موجود به کار گیرد. این موضوع با توجه به خاموشی‌های گسترده در سال گذشته، در دستور کار دولت قرار گرفته است و وزارت نیرو در همین راستا با تدوین ۱۰۰ برنامه، مهیای رویارویی با مشکلات موجود بر سر راه تأمین برق می‌شود، از ایجاد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی گرفته تا توسعه برق تجدید‌پذیر و رویکرد جدی به مدیریت مصرف در سطوح مختلف اعم از کشاورزی، صنعتی، اداری، عمومی و خانگی.

بنا بر آمار‌ها هزینه تأمین برق برای وزارت نیرو به طور میانگین رقمی بالغ بر ۳۰۰ تومان است و به عبارتی هزینه تأمین هر کیلووات ساعت با نرخ خرید تضمینی ۳۰۶ تومان و ۷ ریال ارزیابی می‌شود. در همین حال برق با بهای میانگین ۹۶ تومان در اختیار مشترکان قرار می‌گیرد، وضعیتی که علاوه بر غیراقتصادی شدن سرمایه‌گذاری‌ها در صنعت برق، سبب بی‌ارزش پنداری خدمات حیاتی برق نزد بسیاری از مشترکان و مصرف بی‌رویه انرژی توسط آن‌ها شده است، انرژی که عمدتاً با سوختن منابع تجدیدناپذیر کشور اعم از نفت و گاز و صرف هزینه‌های کلان و تلاش‌های شبانه‌روزی و طاقت‌فرسای فعالان صنعت برق به دست می‌آید.

بر همین اساس نیز مدیریت و بهینه‌سازی مصرف در دستور کار مجلس یازدهم و دولت سیزدهم قرار گرفت و در آئین‌نامه مصوب دولت تعرفه برق به شکلی هوشمندانه بازطراحی شد، به‌گونه‌ای که با رعایت "الگوی مصرف" مشترکان مشمول هیچگونه افزایش هزینه‌ای نخواهند شد و بالعکس مشترکان پرمصرف متناسب با رشد مصرف برق، بابت مصارف مازاد بر الگو به شکل پلکانی مشمول تعرفه‌های غیریارانه‌ای خواهند شد.

این در حالی است که رویکرد‌های آئین‌نامه دولت عمدتاً معطوف به ایجاد انگیزه برای مدیریت و مصرف بهینه برق بوده، به گونه‌ای که تمامی مصارف برقی مشترکان از سوی متخصصان حوزه انرژی ارزیابی و به عنوان الگوی مصرف هر بخش، مبنای ارزیابی نحوه و میزان مصرف مشترکان قرار گرفته است. بدین ترتیب چنانکه مشترکان برق بتوانند در ماه‌های گرم مصارفشان را نسبت به دوره‌های مشابه سال قبل کاهش دهند، به ازای هر کیلووات ساعت کاهش مصرف، مشمول دریافت پاداش شده و در قبوض خود به نرخ خرید تضمینی برق و نه بهای یارانه‌ای تعرفه، بستانکار خواهند شد.

بر اساس آئین‌نامه دولت و در همین حال چنانکه این صرفه‌جویی در زمان اوج مصرف برق صورت گیرد، پاداش پیش‌بینی شده تا دو برابر نیز قابل افزایش خواهد بود.

چنین رویکردی در سیاست‌های تعرفه گذاری برخی کشور‌های پیشرفته نیز قابل مشاهده است، به گونه‌ای که بهای برق مصرفی مشترکان در زمان اوج مصرف به شدت افزایش‌یافته و در صورت صرفه‌جویی از امتیاز دریافت پاداش در ماه‌های غیرگرم برخوردار خواهند شد.

در آئین‌نامه نحوه تعیین تعرفه برق مشترکان نیز تلاش شده است ابزار‌های انگیزشی مدیریت مصرف، بیش از روش‌های تنبیهی مورد توجه قرار گیرد تا هم صنعت برق در زمان اوج بار امکان تامین و توزیع بهینه برق برای تمامی مشترکان خود در بخش‌های مختلف اعم از مولد و غیرمولد را پیدا کنند و هم مشترکان از مزایای بهینه‌سازی مصارف خود بهره‌مند شوند.

مدیریت مصرف برق در زمستان امسال آزمون موفقی بود که همگان از آن سربلند بیرون آمدند، هم صنایع که مثال روشن آن صنایع فولاد با ثبت بالاترین رشد تولید دنیا در دی و بهمن‌ماه بوده است، هم بخش‌های عمومی و اداری و خانگی که ایام زمستان را بدون خاموشی گذراندند و هم صنعت برق، اکنون نیز امید می‌رود با مدیریت، همکاری و تعامل همه جانبه در بخش‌های مختلف، برگ دیگری رقم زده شود که در آن، همه برنده باشند.