راهکار‌های ساده کاهش مصرف برق در منازل

به گزارش برق نیوز، "هانیه یوسفی متقاعد" در همین رابطه اظهار کرد: برق یکی از ارزشمندترین انواع انرژی است که بدون هیچ جایگزینی، نقش بسیار مهمی در رفاه خانوار دارد.

وی با اشاره به اینکه کشور ما از نظر شاخص‌های دسترسی به برق شهری در وضعیتی بالاتر از متوسط جهانی قرار دارد، متوسط جهانی این شاخص در سال ۲۰۱۸ را معادل ۸۹.۵ درصد و در کشورمان ۱۰۰ درصد عنوان و تصریح کرد: با این حال افزایش روز افزون تقاضای برق در بخش‌های مختلف جامعه، پاسخگویی به این تقاضا را به‌خصوص در ساعات اوج بار بسیار هزینه‌بر کرده و با توجه به پایین بودن سهم برق در سبد هزینه خانوار ایرانی، رعایت الگوی مصرف تنها با افزایش تعرفه برق، قابل عملیاتی شدن نیست.

یوسفی حدود ۳۲ درصد از مصرف برق کشور را مربوط به بخش خانگی عنوان کرد و افزود: مشترکان پرمصرف خانگی اغلب جزو دهک‌های بالای درآمدی هستند. این دسته از مشترکان که اغلب به دلیل داشتن مسکن با متراژ بالا و استفاده از انواع وسایل برقی، برق بیشتری مصرف می‌کنند، تنها با افزایش تعرفه‌ها، مصرف خود را کاهش نخواهند داد بلکه رعایت الگوی مصرف برق، نیازمند آموزش همگانی، تنویر افکار عمومی، آگاهی بخشی به جامعه و اشاعه فرهنگ صحیح مصرف در خانواده‌ها است.

وی ادامه داد: گرچه هر فرد یا خانواده با توجه به محدودیت‌های درآمدی و قیمت‌های نسبی، شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است سبد مصرفی خود را بهترین الگوی مصرف برق تلقی کند، اما این الگو می‌تواند در بعد کلان با سیاست‌های اقتصادی و اولویت‌های کشور متناقض باشد.

وی تصریح کرد: افزایش بی‌رویه مصرف برق نیاز به احداث نیروگاه‌های بیشتر و خارج از برنامه و متناسب با آن توسعه شبکه انتقال تا توزیع را افزایش می‌دهد که خود مستلزم صرف هزینه‌های کلان و در عین حال بسیار زمانبر است؛ لذا با مدیریت مصرف برق نه تنها از سرمایه گذاری‌های سنگین جلوگیری می‌شود، بلکه امکان استفاده از این سرمایه گذاری را در سایر امور عمرانی، زیربنایی و تولیدی فراهم می‌کند که علاوه بر رونق کسب و کار و بهبود اقتصاد خانواده‌ها، توسعه اقتصاد کشور را به همراه دارد.

راهکار‌های ساده کاهش مصرف برق لوازم خانگی

یوسفی افزود: به طور کلی خانوار‌ها می‌توانند با چند راهکار ساده و بدون هزینه و بدون آنکه از رفاه خانواده‌شان کاسته شود، هزینه برق را کم کرده و به تامین برق پایدار شبکه و توسعه کشور هم کمک کنند که از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

خرید آگاهانه لوازم برقی خانگی: لوازم برقی خانگی از جمله لوازم مصرفی بادوام محسوب می‌شود به خصوص در مورد آن دسته از لوازم برقی مثل یخچال و فریزر که مصرف دایمی دارند و در تمام طول شبانه روز در حال کار هستند. در هنگام خرید لوازم برقی باید به برچسب انرژی دستگاه دقت کرد. برچسب انرژی نشان دهنده کیفیت محصولات از نظر مصرف انرژی است. شاخص مصرف انرژی با حروف لاتین A تا G مشخص می‌شود که هر حرف دارای رنگی مخصوص به خود از سبز تا قرمز است. حرف A که در برچسب انرژی با زمینه سبز پررنگ نشان داده می‌شود به معنی کمترین مصرف انرژی و بیشترین کارایی است. از سال ۲۰۱۰ درجه کیفیت مصرف انرژی در گروه A به سه زیرگروه +A و ++A و +++A تقسیم می‌شود که برچسب +++A به عنوان بهترین رتبه از نظر میزان مصرف انرژی شناخته می‌شود.

کولر‌های آبی و گازی: از میان انواع تجهیزات سرمایشی، کولر‌های گازی پرمصرف‌ترین لوازم برقی محسوب می‌شوند. باید توجه داشت که ظرفیت سرمایشی کولر‌ها متناسب با فضای مورد استفاده و شرایط آب و هوایی محل انتخاب شود و انتخاب کولر‌های با ظرفیت بیشتر از حد نیاز، افزایش مصرف برق را در پی دارد، به عنوان مثال در مناطق گرم و خشک از کولر‌های آبی و در مناطق شرجی و مرطوب از کولر‌های گازی برای خنک کردن محیط استفاده می‌کنند.

در صورت استفاده از کولر‌های آبی نیز باید به این نکات توجه داشت که کانال کشی کولر باید از کوتاه‌ترین مسیر انجام شود چرا که هر چه مسیر کانال کشی کولر‌های آبی طولانی‌تر باشد، فشار هوا در کانال‌ها افت پیدا می‌کند و برای جبران آن به انرژی بیشتری نیاز داریم و سرمای حاصل نیز کمتر می‌شود، همچنین با استفاده از پشم شیشه یا سایر عایق‌ها برای آن دسته از کولر‌هایی که کانال آن‌ها خارج از ساختمان قرار دارد، می‌توان مانع از گرم شدن کانال و هدر رفتن سرما در اثر تابش مستقیم نور خورشید شد.

استفاده از سایه بان و استفاده از دور کند از عواملی هستند که می‌تواند به کاهش مصرف برق در کولر‌های آبی منجر شود. همچنین کولر‌های آبی از دو نوع واسط تبخیر (پوشالی یا سلولزی) استفاده می‌کنند. کولر‌های پوشالی نسل قدیمی کولر‌های آبی هستند که مصرف انرژی بالایی دارند و باید هرسال پوشال آن‌ها تعویض شود. کولر‌های سلولزی نسل جدیدتر کولر هستند که به نسبت کولر‌های پوشالی مصرف انرژی کمتری داشته و می‌توان از پد‌های سلولزی آن چندسال استفاده کرد.

سرویس سالانه کولر‌ها نیز در کاهش مصرف انرژی بسیار تاثیرگذاراست. به علاوه مادران در خانواده‌ها سعی کنند در تابستان و ساعت‌های گرم روز از چند وسیله گرمازا مثل اجاق گاز، سماور و … استفاده نکنند زیرا استفاده ازاین وسایل باعث بالا رفتن دمای محیط می‌شود و در نتیجه باید کولر برای مدت بیشتر و با دور تند کار کند تا دمای محیط را پایین بیاورد. استفاده از دور تند کولر آبی می‌تواند مصرف برق را تا ۲ برابر افزایش دهد.

در مورد کولر‌های گازی، انتخاب دمای آسایش ۲۵ درجه، مصرف برق را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. پنل داخلی کولر را روبروی محل نشستن در فضا قرار بدهید و فراموش نکنید که هوای خنک کولر گازی از پنل داخلی، به سمت جلو (پنج تا ده متر) جریان دارد پس در زمان نصب، این موضوع را درنظر بگیرید و از نصب پنل داخلی کولر گازی مقابل درب ورودی و یا پنجره‌هایی که معمولا آن‌ها را باز می‌گذارید خودداری کنید.

ذرات معلق و گرد و غباری که وارد فیلتر کولر گازی می‌شود، منافذ آن را به مرور می‌بندد و در نتیجه فشار بیشتری به کولر گازی وارد می‌شود و کولر باید انرژی بیشتری برای خنک کردن هوا مصرف کند بنابراین با تمیز کردن فیلتر کولر گازی می‌توان از فشار مضاعف به سیستم سرمایشی جلوگیری کرد.

سیستم‌های روشنایی: برای کاهش مصرف برق و کاهش هزینه خانوار، در طول روز از روشنایی طبیعی استفاده کنیم. از لحاظ علمی استفاده از نور طبیعی بر سلامت روحی و روانی افراد اثر مثبت دارد، برای عبور نور طبیعی و داشتن روشنایی مطلوب، شیشه پنجره‌ها را پاکیزه نگه داریم.

چیدمان وسایل منزل به گونه‌ای باشد که بازدارنده نور روز نباشد. در رنگ آمیزی دیوارها، سقف‌ها، پنجره و درب‌ها از رنگ روشن استفاده شود تا میزان بازتاب نور افزایش یابد. در هنگام سیم کشی برق ساختمان سعی شود بخصوص در مورد لوستر‌ها حتماً از کلید‌های دو پل استفاده شود تا بتوان در مواقع غیرضروری برخی از لامپ‌ها را خاموش کرد.

در محل کار که نور بیشتری مورد نیاز است به جای افزایش تعداد لامپ، گرد و غبار آن‌ها را پاک کنیم و بهتر است در راه پله‌ها، راهرو‌ها و مشاعات ساختمان از سیستم روشنایی هوشمند استفاده شود.

جایگزین کردن لامپ‌های LED و کم مصرف به جای لامپ‌های رشته‌ای و هالوژن بازدهی سیستم روشنایی را افزایش می‌دهد. از جمله مزایای لامپ‌های LED می‌توان به مصرف انرژی پایین، طول عمر بالا (معمولاً عمر متوسطی بین ۲۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ ساعت دارد و در صورت روشن ماندن دائمی حدود سه سال عمر می‌کند)، تنوع بالای مدل و رنگ و نامحدود بودن دفعات خاموش و روشن کردن یا قابلیت کلید زنی PWM)) نامحدود اشاره کرد.

از دیگر مزایای لامپ‌های LED بازده نوری بالای آن است. در حال حاضر لامپ‌های LED، بازدهی بین ۷۴ تا ۱۲۰ لومن بر وات دارند البته در برخی فناوری‌های ساخت لامپ‌های LED، بازدهی لامپ به ۳۰۰ لومن بر وات نیز رسیده و این در حالی است که این مقدار برای لامپ رشته‌ای ۱۰ تا ۱۵ لومن و برای لامپ کم مصرف ۴۵ تا ۶۵ لومن بر وات است.

در واقع می‌توان گفت لامپ‌های LED، لامپ‌های فوق کم مصرف هستند. لامپ‌های کم مصرف فلورسنت حاوی جیوه است و انهدام غیراصولی و یا رها کردن و شکستن آن‌ها می‌تواند منجر به آلوده شدن محیط زیست شده و مشکلاتی برای انسان‌ها و سایر موجودات زنده ایجاد کند همچنین نور لامپ LED هیچ اشعه ماورا بنفشی ساطع نمی‌کند و از نظر محیط زیست به عنوان نور سبز شناخته می‌شود.

معمولاً لامپ LED هزینه اولیه بیشتری نسبت به لامپ کم مصرف دارد، اما از آنجا که طول عمر لامپ LED، ۴ تا ۵ برابر طول عمر لامپ‌های کم مصرف و مصرف انرژی این لامپ‌ها یک سوم تا یک چهارم لامپ‌های کم مصرف فلور سنت است، پس در طول زمان، استفاده از لامپ‌های LED توجیه اقتصادی بیشتری دارد.

یخچال و فریزر: یخچال و فریزر جزو آن دسته از لوازم برقی خانگی هستند که مصرف دائمی دارند و در تمام طول شبانه روز در حال کار هستند، رعایت نکات زیر می‌تواند مصرف برق این لوازم را کاهش داده و از استهلاک آن‌ها نیز جلوگیری کند.
در هنگام خرید یخچال و فریزر علاوه بر دقت به برچسب انرژی و اطمینان از کم مصرف بودن یخچال، حتما اندازه یخچال را با توجه به تعداد افراد خانواده انتخاب کنید. به عنوان مثال یک خانواده چهار نفره باید یخچالی به ابعاد ۱۸ تا ۲۲ فوت مکعب خریداری کند، یک فوت مکعب معادل ۲۸.۳۲ لیتر و هر لیتر نیز مکعبی با ابعاد ۱۰cm×۱۰cm×۱۰cm است باید توجه داشت یخچال بزرگ، برق بیشتری مصرف می‌کند و در عین حال فضای بیشتری را نیز اشغال خواهد کرد.

قراردادن یخچال و فریزر در مجاورت منابع و دستگاه‌های حرارت زا از قبیل اجاق گاز، آبگرمکن و همچنین تابش مستقیم نور آفتاب باعث افزایش مصرف انرژی می‌شود. از قرار دادن مواد غذایی گرم و داغ در یخچال و فریزر بپرهیزید، ابتدا این مواد را در محیط اتاق به دمای معمولی رسانده و سپس در یخچال و فریزر قرار دهید.

از سالم بودن نوار لاستیکی درب یخچال اطمینان حاصل کنید. به مرور زمان نوار لاستیکی درب یخچال خاصیت انعطاف پذیری خود را از دست داده و هوای بیرون به داخل یخچال نفوذ می‌کند، همین امر باعث می‌شود موتور یخچال جهت حفظ دما به طور مداوم فعالیت کند.

درب یخچال را زیاد باز و بسته نکنید، هر چقدر درب یخچال به طور مداوم باز و بسته شود تاثیر آن بر افزایش صورتحساب برق قابل مشاهده خواهد بود. اگر یخچال شما مجهز به سیستم خودکار برفک زدایی نیست، بهتر است در فواصل زمانی مشخص نسبت به رفع برفک‌ها اقدام شود چرا که برفک زدایی یخچال، مصرف انرژی برق را کاهش می‌دهد.

قرار داشتن تلویزیون، لپ تاپ، مودم، مایکروفر و سایر لوازم الکترونیکی در حالت آماده به کار (استند بای)، به معنای تداوم مصرف برق است؛ لذا اگر از یک دستگاه به مدت طولانی استفاده نمی‌شود حتما آن را از مدار برق خارج کنید.