فشار به عموم مردم به جای پرمصرف‌ها!

برق نیوز:برخی کارشناسان بر این باورند در شرایط رکود اقتصادی به جای آن که دولت صنعت را با افزایش 20 درصدی هزینه برق مواجه کند، می‌توانست کسری منابع خود را با کاهش یارانه پنهان مصرف بی‌رویه برق در بخش خانگی تامین کند. با این اقدام به عموم مردم و صنعت فشاری وارد نمی‌آمد و جلوی مصرف بی‌رویه برق نیز گرفته می‌شد. بر اساس آمار سال گذشته، دو بخش صنعت و خانگی به ترتیب با 34 و 32 درصد بیشترین مصرف برق کشور را به خود اختصاص می‌دهند. بر اساس مصوبه دولت وزارت نیرو از ابتدای اسفندماه امسال، تعرفه برق مشترکین خانگی را با حفظ ساختار تعرفه‌ها 10 درصد و تعرفه برق مشترکین صنعتی را 20 درصد افزایش داد. در نتیجه‌ مشترکین صنعتی با درصد افزایش دو برابری نسبت به مشترکین خانگی روبرو شدند.

این در حالی است که بر اساس تجربه کشورهای صنعتی،لازم است تعرفه برق صنعتی همواره به صورت ترجیهی و پایین‌تر از قیمت برق خانگی در نظر گرفته شود. به عنوان نمونه در کشور آلمان،‌ هر کیلووات ساعت برق برای بخش خانگی با نرخ 29 سنت یورو و برای بخش صنعتی با نرخی بسیار پایین‌تر و برابر 5.7 سنت یورو محاسبه می‌شود. دیگر کشورهای صنعتی نیز رویه مشابهی را استفاده می‌کنند. در جدول زیر تعرفه برق خانگی و صنعتی در برخی کشورها مقایسه شده است:

 این نحوه تعرفه‌گذاری کشورهای صنعتی به این علت است که بخش خانگی در مقایسه با بخش صنعتی سهم چندانی در تولید ملی کشورها ندارد و تعرفه ترجیهی و پایین‌تر برای صنعت، کمکی برای رشد و رونق اقتصاد یک کشور محسوب می شود. اطلاعات جدول نیز نشان می دهد که در ایران بر خلاف کشورهای صنعتی، با افزایش 20 درصدی برق صنعتی و 10 درصدی برق خانگی، قیمت برق خانگی و صنعتی به هم نزدیک و تقریبا برابر شده است. در شرایطی که به گفته رییس کل بانک مرکزی کشور به تازگی از رکود خارج شده است، این اقدام می‌تواند هم‌راستا با مصالح اقتصادی کشور تلقی نشود؛ زیرا افزایش بیشتر قیمت برق صنعتی موجب افزایش قمیت تمام‌شده کالا می‌شود و عموم مردم از آن متاثر خواهند شد.

در حال حاضر قیمت تمام شده هر کیلووات ساعت برق با احتساب هزینه آزاد سوخت برای نیروگاه‌ها به 600 تومان می‌رسد. در نتیجه اگرچه در ظاهر برق خانگی به صورت پلکانی قیمت‌گذاری می‌شود، تمامی پلکان‌های تعرفه برق، یارانه‌ای است. به عنوان نمونه پله آخر تعرفه برق خانگی پس از افزایش قیمت به 293 تومان رسیده است که از قیمت تمام شده آن حدود 300 تومان ارزان‌تر است. در این شرایط مشترکین برق خانگی هر چه بیشتر مصرف کنند،‌ از یارانه آن بیشتر بهره‌مند می‌شوند!

بر اساس محاسبات برخی کارشناسان اقتصاد برق، هر مشترک پرمصرف خانگی ماهانه معادل 300 هزار تومان از یارانه پنهان برق استفاده می‌کند که بسیار بیشتر از یارانه پنهان مشترکین کم‌مصرف است و این امر خلاف عدالت است. در صورتی که دولت در افزایش قیمت برق، تعرفه بخش صنعت را افزایش نمی‌داد یا با افزایش کمتری مواجه می‌کرد و صرفا تعرفه مصرف بی‌رویه برق را در بخش خانگی به قیمت تمام‌شده می‌رساند، این امکان فراهم می‌شد تا مصرف بیشتر، یارانه بیشتری نداشته باشد. با این اقدام، دیگر‌ فشاری به صنعت و عموم مردم وارد نمی‌شد و صرفا اقلیت مشترکین که بی‌رویه برق مصرف می‌کنند، رفتار خود را اصلاح می‌کردند.