تلاش برای تامین برق پایدار

به گزارش "برق نيوز" متاسفانه شرایط ناخوشایند آب و هوا، وضعیت نامطلوب بارندگی ها، کاهش منابع آب های زیرزمینی و قرار گرفتن کشور در منطقه خشک و نیمه خشک از جمله مواردی است که بار سنگینی را برای برنامه ریزی های عمیق تر به دوش وزارت نیرو تحمیل کرده است.

وزیر نیرو معتقد است: طرح مباحث مربوط به آب کشور در نخستین نشست های هیات وزیران در ابتدای شکل گیری دولت تدبیر و امید و ایجاد کارگروه ویژه نجات دریاچه ارومیه و تالاب های کشور نشاندهنده حساسیت و اهمیت مسایل صنعت آب و برق برای دولت است.

به گفته وی، آب و برق دو خدمتی هستند که به صورت سراسری در هر جای کشور، تمام آحاد مردم را به صورت لحظه ای، مستمر و دایمی زیرپوشش قرار می دهد و شاید نمونه آن در سایر زیرساخت ها وجود نداشته باشد.

به رغم آنکه وزارت نیرو برای تامین برق، سالانه باید هشت درصد در توسعه نیروگاهی سرمایه گذاری کند اما به دلیل بی توجهی در سال های گذشته در حال حاضر این عدد به رقمی کمتر از سه درصد رسیده که این امر می تواند در پایداری برق کشور تاثیرگذار باشد.

از سوی دیگر بدهی به ارث رسیده بیش از 20 هزار میلیارد تومانی به پیمانکاران و بانکهای کشور خود دلیلی برای بروز مشکلات در صنعت برق است که گفته می شود در تابستان سال آینده منجر به واردات برق خواهیم بود.

به گفته وزیر نیرو، تبادل داده و ستاده در بنگاه هایی که در زنجیره آب و برق قرار دارند، در سال های اخیر فاقد توجیه اقتصادی و غیر منطقی بوده به طوری که این امر هزینه های زیادی را به این صنعت تحمیل کرده است.

در همین راستا وزارت نیرو در بخش برق اقداماتی اعم از برنامه ریزی برای کاهش تلفات، توسعه نیروگاهها، حمایت از سرمایه گذاران، تعمیرات اساسی نیروگاهی و توجه به توسعه انرژی های تجدیدپذیر را مدنظر قرار داده است.



** حمایت از بخش خصوصی برای صادرات برق

براساس برنامه ریزی های صورت گرفته، از این پس سرمایه گذارانی که نسبت به احداث نیروگاه با بازده بالای 50 درصد اقدام کنند، می توانند 50 درصد برق خود را صادر نمایند.

با توجه به اینکه نیروگاه های فعلی برای پوشش مشترکان موجود طراحی شده لذا اگر نیروگاه های جدید احداث شود، طوری برنامه ریزی شده که واحدهای جدید بتوانند 50 درصد برق خود را در اختیار بازار برق داخل گذاشته و 50 درصد دیگر را صادر کنند.



** ورود نیروگاه های جدید به مدار برق در سال جاری

از ابتدای مردادماه امسال تاکنون واحدهای جدید نیروگاهی ازجمله واحدهای یک و دو اسلام آباد غرب به ظرفیت 50 مگاوات، واحد دو چادرملو به ظرفیت 162 مگاوات، واحد شماره 4 سیاه بیشه به ظرفیت 260 مگاوات، واحد شماره سه اسلام آباد غرب به ظرفیت 25 مگاوات، واحد شماره سه گناوه به ظرفیت 160 مگاوات، واحد شماره سه و چهار نیروگاه گنو به ظرفیت 324 مگاوات و واحد شماره یک کهنوج به ظرفیت 162 مگاوات وارد مدار شده است.

همچنین در 10 ماهه امسال ظرفیت نیروگاه های جدیدی که وارد مدار شده، 2518 مگاوات است که 46 مگاوات نیروگاه های تجدیدپذیر از نوع بادی و فتوولتاییک و 74 مگاوات نیروگاه DG و CHP از آن جمله است.

براساس این گزارش تعدادی از واحدهای جدید از جمله واحد شماره دو کهنوج به ظرفیت 162 مگاوات و 400 مگاوات واحدهای DG ،CHPو انرژی های تجدیدپذیر برای تامین برق تابستان 94 وارد مدار می شود.



** سناریوهای تامین برق تابستان 94

سناریو اول این است که پیک بار را به 52 هزار و 100 مگاوات برسانیم که در آن صورت با چالش مواجه خواهیم شد لذا باید این شرایط را با اعمال خاموشی مدیریت کرد. دومین سناریو پیش بینی پیک بار 51 هزار مگاواتی است و دیگر آنکه پیک مصرف برق به حدود 50 هزار مگاوات برسد.

به هر حال و با توجه به افزایش مصرف، سالانه باید پنج هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی احداث شود که این رقم فقط 3500 مگاوات به قابلیت تولید برق کشور اضافه می کند چرا که 30 درصد از ظرفیت آن متناسب با دما و ارتفاع از سطح دریا کاهش می یابد.

با وجود همه این شرایط، تلاش وزارت نیرو این است که قابلیت تولید برق را در تابستان حداکثر به 50 هزار مگاوات برسد؛ بنابراین اگر بار بیش از 50 هزار مگاوات باشد، طرف تقاضا را باید مدیریت کرد.



** تولید نیروگاه های بادی 2.5 مگاواتی

در حال حاضر کشور در عرصه تولید نیروگاه های بادی در جایگاه خوبی قرار دارد و در سطح منطقه اکنون از نظر دستیابی به فناوری نیروگاه های بادی پیشتاز هستیم، برهمین اساس وزارت نیرو حداکثر سه تا چهار ماه آینده به صورت رسمی راه اندازی نیروگاه های بادی 2.5 مگاواتی را در کشور اعلام خواهد کرد.

همچنین تاکنون در سطح کشور زمینه نصب 30 تا 40 هزار مگاوات نیروگاه بادی شناسایی و اطلس بادی ایران نیز توسط سازمان انرژی های نو ایران تهیه شده و وزارت نیرو آمادگی دارد برای تمام سرمایه گذاران بخش خصوصی که تمایل داشته باشند نسبت به احداث نیروگاه های بادی اقدام کنند، پروانه احداث صادر نماید.

همچنین قرارداد ساخت 1000 مگاوات نیروگاه های بادی جدید با بخش خصوصی منعقد شده است و برای نصب سلول های فتوولتاییک روی بام منازل و ساختمان ها، دولت تسهیلاتی پرداخت می کند که به ازای هرکیلووات سلول های فتوولتاییک نصب شده 40 میلیون ریال تسهیلات بلاعوض پرداخت خواهد شد.



** پیگیری بهره مندی سرمایه گذاران بخش نیروگاه های تجدیدپذیر از صندوق توسعه ملی

برای سرمایه گذارانی که در زمینه نصب سلول های خورشیدی و یا نیروگاه های بادی فعالیت دارند، موافقت اصولی صادر می شود و با صندوق توسعه ملی نشست هایی برگزار شده تا سهم ارزی قابل توجه و مناسبی برای سرمایه گذاران در این بخش اختصاص یابد که ضمن پرداخت تسهیلات ارزی، برق تولیدی نیز به طور تضمینی خریداری می شود که در این زمینه محدودیتی نداشته و آمادگی پذیرش سرمایه گذاران را داریم.



** میزان صادرات و واردات برق در سال 93

سال گذشته 11.7 میلیارد کیلووات ساعت برق صادر و حدود 3.7 میلیارد کیلووات ساعت برق وارد کشور شده که این میزان در سال جاری با توجه به مسایل موجود در عراق و منطقه، صادرات برق در مجموع 10 درصد کاهش یافته است.

در حال حاضر، از دو کشور ترکمنستان و ارمنستان به طور متوسط 600 مگاوات برق وارد می کنیم، همچنین برای جبران کسری برق در تابستان پیشنهادی به جمهوری آذربایجان ارائه شده که در صورت توافق حداکثر 500 مگاوات برق از این کشور تامین خواهد شد.

در بخش آب و فاضلاب نیز وزارت نیرو طرح ها و پروژه هایی را به شرح زیر اجرا و در دست اقدام دارد.



** اجرای 185 پروژه در بخش آب و فاضلاب کشور

این در حالی است که وزیر نیرو محدودیت منابع آبی و مسایل اقتصادی و نامتوازن بودن منابع و هزینه های صنعت آب و برق را از چالش های اصلی این صنعت دانسته و می گوید: در زمینه محدودیت منابع آبی که چالش ساختاری برای کشور محسوب می شود، ناچاریم با تدبیر و مدیریت صحیح، تمام نیازهای کشور را پاسخگو باشیم.

چیت چیان با اشاره به فشارهای زیادی که از نظر مسایل اقتصادی بویژه در سال های اخیر به صنعت آب و برق وارد شده است، اظهار داشت: در چند سال گذشته نظام بنگاهداری در صنعت آب و برق آسیب دیده و درآمد شرکت ها مختص به خودشان نبوده در حالی که این امر با ماهیت بنگاهداری صنعت همخوانی ندارد.

البته درسال جاری در بخش آب شهری تعداد 48 پروژه آبرسانی در سطح کشور با هدف تامین 2120 لیتر در ثانیه آب شرب به بهره برداری رسید که این طرح ها شامل اجرای 110 کیلومتر خط انتقال و 88 کیلومتر خطوط جمع آوری، احداث یک میلیون و 50 هزار متر مکعب مخزن و حفر 92 حلقه چاه با هزینه اجرایی معادل دو هزار و 947 میلیارد ریال می باشد.

در بخش آب روستایی نیز تعداد 114 پروژه آبرسانی روستایی در سطح کشور شامل 62 مجتمع و 372 روستا با جمعیت 191 هزار نفر با هزینه اجرایی معادل 730 میلیارد ریال به بهره برداری رسید.

این طرح ها شامل اجرای 945 کیلومتر لوله گذاری در بخش اصلاح و توسعه خط انتقال و شبکه توزیع، احداث 4500 مترمکعب مخزن و حفر 54 حلقه چاه به ظرفیت 845 لیتر در ثانیه است.

همچنین بهره برداری از 24 پروژه فاضلاب شهری شامل اجرای 910 کیلومتر خط انتقال و شبکه جمع آوری اصلی و فرعی، احداث چهار مدول تصفیه خانه به ظرفیت 235 هزار مترمکعب در شبانه روز و احداث بخش لجن تصفیه خانه فاضلاب به ظرفیت 100 هزار مترمکعب در شبانه روز است که با هزینه اجرایی معادل هشت هزار و 740 میلیارد ریال به بهره برداری رسیده است.



** مشارکت سه هزار میلیارد تومانی بخش خصوصی در صنعت آب و فاضلاب

در حال حاضر چندین طرح مشارکت با بخش خصوصی در صنعت آب و فاضلاب به روش های BOO و BOT برای اصلاح شبکه های فرسوده آب و همچنین 15 طرح در قالب بیع متقابل برای اجرای شبکه فاضلاب 32 شهر در دستور کار قرار دارد.



** طرح های در دست اجرای بخش آب و فاضلاب

در حال حاضر 130 طرح آبرسانی بزرگ با عنوان طرح های ملی در سطح کشور در دست اجرا است که در این طرح ها 39 تصفیه خانه آب در استان های آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، فارس، البرز، کرمان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، سیستان و بلوچستان، لرستان، گیلان و مازندران اجرا خواهد شد.

براساس پیش بینی انجام شده، هشت تصفیه خانه آب در سال 94 به بهره برداری خواهد رسید که اعتبار مورد نیاز برای اجرای این هشت تصفیه خانه حدود 100 میلیارد تومان است.

همچنین دربخش تکمیل و بهره برداری کامل از تصفیه خانه هفتم آب تهران که با ظرفیت 216 هزار مترمکعب در شبانه روز در مراحل پایانی ساخت قرار دارد در سال جاری بخش هایی از آن به شکل اضطراری وارد مدار بهره برداری خواهد شد ولی تصفیه خانه در سال آینده با ظرفیت کامل وارد مدار بهره برداری می شود.

براساس این گزارش تصفیه خانه آب شهر بیرجند واقع در خراسان جنوبی که یک تصفیه خانه آب شیمیایی برای حذف کروم می باشد با ظرفیت 55 هزار و 300 مترمکعب در اوایل سال آینده وارد مدار بهره برداری می شود که البته هم اکنون نیز در مرحله بهره برداری آزمایشی قرار دارد.

در استان کردستان نیز تصفیه خانه آب شهر سنندج با ظرفیت 96 هزار مترمکعب در روز با پیشرفت فیزیکی بالای 90 درصد در دست اجراست و در سال آینده به بهره برداری نهایی خواهد رسید. تصفیه خانه شهر ساری نیز با 70 درصد پیشرفت فیزیکی در دست اجرا است که با ظرفیت 129 هزار مترمکعبی در شبانه روز طی سال 94 به بهره برداری نهایی می رسد.

از طرح های مهم اجرای تصفیه خانه فاضلاب برای سال آینده می توان به تصفیه خانه بناب، لواسان، بندرانزلی و ساوه اشاره کرد که برای اجرای آنها حدود 100 میلیارد تومان اعتبار موردنیاز است.