وزارت نیرو خسارات وارده به استان خوزستان را جبران کند

به گزارش "برق نيوز"  مقوله انتقال آب به عنوان تجربه ناموفق، یک حقیقت غیرقابل انکار است که سال‌ها است در ذهن مردم خوزستان به صورت یک کابوس تلخ شکل گرفته و زندگی مردم خوزستان را به مخاطره غیرقابل برگشت انداخته است، مقوله‌ای که طبق قوانین یونسکو مردود است و به‌ غیر از تبعات خطرناک زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی، ارمغان دیگری برای مردم خوزستان نداشته است.

اما این بار واقعیت تلخ دیگری پیش روی رودخانه کارون قرار گرفته و آن «عملکرد وزارت نیرو است» که دکتر حسین فاضلی، مدیر کمیته برگزاری کنفرانس ملی رودخانه کارون معتقد است «تحقیق و تفحص از وزارت نیرو در مورد برداشت و انتقال آب بین حوزه‌ای از سرشاخه‌های کارون ضروری است زیرا با مطرح شدن تحقیق و تفحص از وزرات نیرو در مورد انتقال آب از سرشاخه‌های کارون در صحن مجلس، نوع نگرش ملی یا منطقه‌ای بودن بعضی از مسئولان ذیربط در مورد مقوله انتقال آب از سرشاخه‌های کارون مشخص می شود».

ملی‌شدن تحقیق و تفحص از وزارت نیرو می‌تواند موضع و عملکرد صحیح سازمان حفاظت از محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی را نیز در زمینه انتقال آب مشخص کرده و همچنین زمینه را برای تصمیم گیری درست و بدون اعمال هر نوع نگرش احتمالی منطقه‌ای و جناحی سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهادکشاورزی درباره وضعیت زیست محیطی و کشاورزی استان خوزستان مهیا کند.

این بار نیز پای صحبت‌های دکتر فاضلی نشسته‌ایم تا مباحث دیگری را از وضعیت رودخانه کارون پیش چشم روی ما ترسیم کند.

*نظر شما در خصوص عملکرد وزارت نیرو در مبحث حفاظت از محیط زیست استان خوزستان و به‌ویژه رودخانه کارون چیست؟

فاضلی: آیا وزارت نیرو هشدار مقام معظم رهبری درباره خطر نابودسازی محیط زیست را در قبال حفاظت از محیط زیست خوزستان و مردم استان رعایت کرده؟ آیا وزارت نیرو به غیر از تولید برق، عملکرد صریح و شفاف حفاظت از محیط زیست خوزستان و جلوگیری از به مخاطره انداختن مردم استان را در گزارش‌های خود لحاظ کرده است؟ و سوالات متعددی که نشان از ابهامات وزارت نیرو در قبال اهمیت جدی به حفاظت از محیط زیست خوزستان و جلوگیری از به مخاطره انداختن زندگی مردم استان دارد، یعنی تجارب بررسی رسانه‌ای وزارت نیرو نشان داده آنچه برای این وزارت اهمیت ویژه دارد تولید بیشتر برق است و نه دیگر فاکتورهای لازم زیست محیطی، اجتماعی و غیره.

*در مصاحبه‌های خود همواره تبعات زیست‌محیطی در این استان نظیر عدم توجه به معضل سد گتوند و ممنوعیت کشت را نتیجه عملکرد ضعیف وزارت نیرو عنوان کرده‌اید.

فاضلی: ممنوعیت کشت، سدسازی، عدم حل معضل سد گتوند و معضل‌های متعدد دیگر موجود در استان خوزستان ارمغان وزارت نیرو برای مردم خوزستان بوده است، تبدیل‌کردن ریالی تبعات زیست محیطی، روانی، اجتماعی و غیره موجود در استان خوزستان می‌تواند گویای خسارت اقتصادی وزارت نیرو به مردم این استان باشد، خسارتی که باید وزارت نیرو حاضر به جبران آن باشد تا عملکرد گذشته خود را در قبال مردم خوزستان و آرامش روانی سلب شده از آنها جبران کند.

*در این خصوص وزارت نیرو جایی برای جبران دارد؟

فاضلی: اگرچه علاوه بر جبران گذشته خود، وزارت نیرو باید نگرش جدیدی را عملی نماید که بر پایه‌های «ملی»، «علمی و کارشناسی»، «حفاظت از محیط زیست»، «مطابق با قوانین یونسکو»، «صداقت» و دیگر پایه‌هایی باشد تا عملاً هشدارهای صریح مقام معظم رهبری درباره خطر نابودسازی محیط زیست در قبال محیط زیست و مردم خوزستان رعایت شود و از به مخاطره‌انداختن بیشتر زندگی مردم خوزستان جلوگیری شود.

*در این زمینه نمونه و مثالی برای درک واقع‌تر موضوع مطرح کنید.

فاضلی: نمونه بارز سیاست ها و نگرش وزارت نیرو را می‌توان در اعمال دوگانگی در مدیریت منابع آب در قبال مردم استان خوزستان یافت، اعمال دوگانگی در مدیریت منابع آب که هر روز بیش از پیش کشاورزی و زندگی کشاورزان استان خوزستان را به مخاطره می‌اندازد، معضلی که امنیت روانی کشاورزان را سلب نبوده است و طبق اساسنامه سازمان بهداشت جهانی، کشاورزان از سطح رفاه روانی و اجتماعی پایین‌تر برخوردار شده به طوری که روند به سمت کاهش سلامت روانی کشاورزان پیش می‌رود.

*پیشنهاد شما و کارشناسان در این زمینه به وزارت نیرو چیست؟

فاضلی: ضرورت دارد هر نوع نگرش وزارت نیرو در تعرض به منابع آبی استان خوزستان از طرف این وزارتخانه تغییر یابد، جهت تغییر نگرش در تعرض به منابع آبی خوزستان، تعیین، تبیین و اعلام موضع صریح متضررین حقوقی و حتی حقیقی استان خوزستان از سیاست‌های و نگرش وزارت نیرو باید عملی شود، به عنوان نمونه، سازمان جهادکشاورزی خوزستان به عنوان نهاد دولتی در جهت حمایت از کشاورزی استان خوزستان باید موضع روشن خود را بر اساس آمارهای صریح نسبت به تبعات عملکرد وزارت نیرو در به مخاطره‌انداختن کشاورزی و زندگی کشاورزان خوزستان مشخص کند، در این راستا، به عنوان مثال ملموس، سازمان جهاد کشاورزی باید تحقیقات لازم و جامع و گزارش حاصله از خسارات سد گتوند به کشاورزی را بر اساس واقعیت های عینی انجام دهد، اگرچه بررسی عملکرد رسانه‌ای تبعات سد گتوند نشان داده که متاسفانه هیچ وقت تبعات سد گتوند به صورت جامع مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است، مثلاً ضرر سد گتوند به شیلات چقدر بوده است؟ آیا سازمان شیلات مطالعه لازم را در این رابطه انجام داده است؟ که این غفلت در بررسی نیاز به تامل دارد.

*اهمیت صریح‌بودن هر سازمان متضرر از عملکرد وزارت نیرو به دلیل انجام تعهدات آن سازمان است، به عنوان نمونه، تولید گندم و کیفیت خاک ارتباط مستقیمی با هم دارند، لذا با وجود میزان چند میلیونی نمک سد گتوند چگونه می‌توان خاک سالم را حفظ کرد؟

فاضلی: گاهی گفته می‌شود که خود سازمان آب و برق خوزستان متضرر از تبعات سد گتوند است که این واقعیت نیاز به اعلام حقیقت از طرف سازمان مذکور یا تحقیق و تفحص دارد زیرا که حفظ بیت المال در همه احوال ارجحیت دارد و منافع شخصی و سازمانی نباید آن را تحت شعاع قرار دهد.

*پس وزارت نیرو عملا مردم این استان و محیط زیست خوزستان را نادیده گرفته است؟

فاضلی: متاسفانه همیشه نگرش تک بعدی به تبعات عملکرد وزارت نیرو در استان خوزستان و به مخاطره‌انداختن زندگی مردم استان بوده، اینجاست که به طور مثال تبعات سد گتوند به عنوان ارمغان وزارت نیرو برای مردم استان خوزستان باید به صورت چند بعدی بررسی شود، با محاسبه چند بعدی تبعات سد گتوند می توان به محاسبه ضرر حقیقی حاصله از سد گتوند رسید.

*در راستای سد گتوند، متاسفانه فقط بر روی بعد آب و میزان شوری و تاثیر آن بر کشاورزی مانور داده می‌شود پس بررسی دیگر ابعاد تبعات آن چه می‌شود؟

فاضلی: این ضرورت امروزی است که وزارت نیرو در راستای توقف سیاست‌های مخاطره‌انگیز زندگی مردم استان خوزستان قدم جدی را بردارد و نگرش خود را را بر پای بهبود زندگی مردم استان به عنوان بخشی از بالاترین سرمایه کشور بنا نهد و نه بر پایه تولید بیشتر برق.

*سیاستی که وزارت نیرو در پیش گرفته در نهایت این وضعیت را به کجا ختم می‌کند؟

فاضلی: حفظ محیط زیست و از جمله حفظ تالاب‌ها از مهمترین راهکارهای بهبود کیفیت زندگی مردم خوزستان است که باید به طور جدی‌تر از تولید بیشتر برق سرلوحه وزارت نیرو قرار گیرد و وزارت نیرو قبل از انجام هر نوع عملکرد جهت تولید بیشتر برق باید گزارش و تاییدیه حفاظت محیط زیست را ارائه دهد و خود را مطیع به حفاظت از محیط زیست کند، اگرچه عملکرد وزارت نیرو در قبال مردم خوزستان به نسبت مردم دیگر استان‌ها نشان داده است که وزارت نیرو نگرشی غیر ملی و حتی غیرعلمی را نسبت به مردم خوزستان اعمال کرده و سیاست‌های خود را به این سمت هدایت می‌کند، امیدواریم که سیاست دوگانگی مدیریت منابع آبی خوزستان و عدم توجه به تولید کشاورزی و به مخاطره انداختن زندگی مردم استان تغییر یابد و استان به سمت پایداری لازم پیش رود.

*و در صورت تغییر لازم در نگرش وزارت نیرو؟

فاضلی: مطمئنا در صورت تغییر لازم در نگرش وزارت نیرو، امکان بالفعل شدن پتانسیل‌های ملی بالقوه و حفظ کردن پتانسیل‌های ملی بالفعل منابع آبی استان خوزستان وجود دارد که این راهکاری جهت توسعه پایدار استان و کشور است.