آیا مشکلات ایران با رفع تحریمها حل می گردد؟

برق نیوز-مهدی مسائلی: سابقه تحریم علیه ایران به پس از زمان ملی شدن نفت بر می گردد. اما تحریم پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تصرف سفارت آمریکا ، در قالب سیاسی و اقتصادی توسعه یافت و با تحریم بانک مرکزی و نفت ایران در سالهای 1390 و 1391 به اوج خود رسید.

قرائت متن "برجام" در 23 تیر 1394 در وین اتریش نوید بخش دورانی بدون تحریم خارجی برای ایران و ایرانی است که بعضاً به دوران پسا تحریم از آن یاد می کنند،طی این یادداشت در نظر دارم که بگویم مشکلات کشور ایران صرفاً با حذف تحریمهای خارجی حل نمی گردند!!بنابراین یادداشت را با ذکر یک سوال آغاز می نمایم.

آیا مشکلات ایران با رفع تحریمها حل می گردد؟ به عبارتی آیا مشکلات کشور ایران صرفاً بدلیل تحریمهای خارجی است؟
در پاسخ باید عرض کنم که "خیر! " چرا که کشور ایران دارای مشکلات داخلی و فراوانی است که ریشه تاریخی دارد.

تحریمهای خارجی  عملا کشور و مردم آن را وارد یک جنگ اقتصادی تمام عیار نمود که شاخص های آن در قالب تورم بیش از 40% ، رکود، افزایش نرخ ارز(کاهش ارزش پول ملی) و مواردی از این دست نمایان گردید. اما آیا تنها دلیل رخداد چنین مواردی فقط ناشی از تحریمهای خارجی بوده است؟

فراموش ننماییم که به اوج رسیدن تحریمهای خارجی در فاز اقتصادی در حالی بود که از سال 2003 ، مذاکرات موسوم به 1+5 آغاز شده بود!
در یک جمله می توان مشکلات داخلی کشور را در یک جمله خلاصه نمود " عدم شفافیت در نتیجه نبود اعتماد و در نتیجه فقدان وحدت در کثرت".

 برای یافتن ریشه های تاریخی مشکلات داخلی کشور که از آن به تحریمهای داخلی یاد خواهم نمود پیشنهاد می نمایم به کتاب " جامعه شناسی نخبه کشی " نوشته علی رضا قلی که تا کنون بیش از 37 بار تجدید چاپ گردیده است،کتاب "سرطان اجتماعی فساد" نوشته دکتر فرامرز رفیع پور مراجعه نمایید.

همچنین پیشنهاد می گردد مقایسه ایران پس از جنگ و ژاپن پس از جنگرا از طریق مطالعه کتاب "ظهور ژاپن مدرن" نوشته ویلیام جی بیزلی انجام دهید  و در نهایت برای یافتن پاسخ سوال "چرا برخی کشورها ثروتمند و برخی دیگر فقیرند؟ " کتاب "چرا ملتها شکست می خورند" نوشته دارون عجم اوغلو را مطالعه بفرمایید.

و بدانیم که نقش من و شما در اعتلای کشور و موفقیت آن بسیار مهم و اساسی می باشد. اما تحریمهای داخلی مصادیق زیادی دارند که به برخی از آنها اشاره خواهم نمود:
1-    وجود تفکر تقابل صادرات در برابر واردات و بلعکس
2-    وجود مخالفان وموافقان تغییر نرخ ارز(معضل چند نرخی بودن نرخ ارز در ایران)
3-    اقتصاد دولتی کشور
4-    نحوه اجرای خصوصی سازی در ایران
5-    سهم ناچیز بخش خصوصیواقعی در اقتصاد ایران
6-    فقدان اعتماد عمومی
7-    بالا بودن شاخص فلاکت در ایران
8-    مقایسه بهره بانکی در ایران با سایر کشورها و قوانین بانکی
9-    شاخص مالیاتی ایران در منطقه
10-    سرانه پایین مطالعه در ایران
11-    قوانین مزاحم(از جمله قوانین کار-قوانین گمرکی-قوانین مالیاتی و ....)
و موارد بسیار دیگر.

تحریم داخلی آنست که در شعار ایرانی، ایرانی بخر موفق نمی شویم؟
تحریم داخلی آنست که منظور از حمایت از ساخت داخل یعنی افزایش ارتفاع دیوارهای تعرفه های گمرکی و نرخ ارز ! (افزایش نرخ تعرفه همسو با الزامات عضویت در WTO نمی باشد)
قوانین بسیاری برای حمایت از تولید تهیه و ابلاغ شده است. اما توفیق حاصل نمی شود؟ مگر آنکه انحصار ایجاد گردد(فراموش نگردد که انحصار یاMONOPLOY در اروپا و آمریکا از اوایل قرن نوزدهم میلادی تقبیح و تفکر بازار آزاد جایگزین آن گردیده است،در این باره بدنیست علل ایجاد اتحادیه اروپا را مطالعه نمایید)

در هر حال در پساتحریم در صورتی موفق خواهیم بود که متفاوت شویم و از درون اصلاحات را شروع نماییم و بیابیم پاسخ پرسشهایی که موجبات ایجاد و اصلاح زیرساخت های کشور را بهمراه داشته باشند.

آیا تا بحال فکر نموده اید که چرا در جوایز نوبل ایران سهمی ندارد؟ حتی در نوبل ادبیات که ما شاعران بنامی داشته و داریم هم ایران سهمی نداشته است؟!

باید اصلاحات و تغییرات از درون کشور آغاز گردد،رفع تحریم های خارجی زمانی ارزش افزوده برای کشور بهمراه خواهد داشت که برای بازارهای جهانی متاع قابل ارائه ای به غیر از منابع طبیعی(خاک-نفت-گاز و ...) داشته باشیم.

با مطالعه بیشتر و عملگرایی مضاعف زمینه های رشد و اعتلای کشور در صورت وجود محور اتحاد ،محقق خواهند گردید.


**دبیر سندیکای صنعت برق اصفهان