اثرات نامطلوب لامپ های کم مصرف و فلورسنت

به گزارش برق نیوز؛ راهکارهای کاهش مضرات لامپ ها پژوهشگران کشور با تحقیقاتی اثرات نامطلوب لامپهای کم مصرف بر مغز جنین، کاهش حافظه، پوست و چشم را به اثبات رساندند و ضمن هشدار نسبت به نحوه استفاده از این لامپها خواستار ایجاد پروتکلی برای معدوم سازی یا استفاده صحیح از آن شدند

لامپهای فلورسنت فشرده (CFL)که در ایران به نام "کم مصرف"عرضه می شوددر اوایل دهه ۱۹۸۰ به بازار آمد و همزمان با ورود این نوع لامپها هشدارهایی در زمینه اثرات نامطلوب این نوع لامپها گزارش شد. در این راستا پروژه های تحقیقاتی در شرکتهای دانش بنیان اجرا شد که برخی از ادعاها در زمینه اثرات زیان بار لامپهای فلوروسنتی به اثبات رسید.

مضرات لامپهای کم مصرف

محمود عابدی خرسند مدیر گروه تحقیقاتی فناوری سبز (Green Tech) در گفتگو با خبرنگار مهر، لامپهای کم مصرف را لامپهای فلوروسنتی یا مهتابی معرفی کرد و گفت: لامپهای کم مصرف همانند لامپهای فلوروسنتی لوله ای هستند که برای تولید نور سفید به میزان5 میلیگرم "جیوه" (quicksilver) استفاده می شود. لامپهای مهتابی بر خلاف لامپهای رشته ای که5 درصد انرژی را به نور تبدیل می کند قادرند 95 درصد انرژی را به نور تبدیل کنند.

وی با تاکید بر اینکه "جیوه"ماده سمی است اظهار داشت:انتشار این مادهدر محیط، اثراتنامطلوبی بر روی مغز جنین، عقیم شدن، سردرد و کاهش حافظه دارد. از این رو در حال حاضر در دنیا استفاده از این ماده درتولید "ترموستات" و "دماسنج" ها ممنوع اعلام شده است.

این محقق با تاکید بر اینکه مشکل اصلی این ماده سمی زمانی است که لامپهای کم مصرف شکستهمی شود و جیوه آن در محیط منتشرمی شود گفت: تنکستن موجود در لامپهای رشته ای به مرور مستهلکو جباب شیشه ای آن به پودر "سیلیس" تبدیل می شود ولی زمانی کهلامپهای فلوروسنتی فشردهشکسته می شودپودر جیوهبر روی وسایل و اشیای موجود در محیطمی نشیند که در این صورت لازم است ضمن استفاده از دستکش و دستمالهای تنظیف، سیستمهای تهویه،برودتی و جاروبرقی خاموش شود تا از انتشار آن در محیط زیست جلوگیری شود. علاوه بر این، لامپهای کم مصرف باید در مراکز بازیافت ویژه ای جمع آوری شودتابا زباله های معمولمعدوم نشوند.

عابدی با اشاره به اجرای پروژه تحقیقاتی در این زمینه بهمضرات لامپهای مهتابی پرداخت و یادآور شد:لامپهای کم مصرف از تغییر فرکانس (شدت و ضعف نور) برخوردار هستند که این امر موجبآسیب رساندن به چشم و ایجاد بیماریهاییچونآب مروارید می شود.

به گزارش "برق نیوز" مدیر عامل شرکت دانش بنیان شرکت ایده سازان تدبیریونیزاسیون (از دست دادن یا گرفتن الکترون توسط یون) را از دیگر معایب این لامپها نام برد و به مهر گفت:یونیزاسیون نورهای لامپهایفلوروسنتی دردراز مدت اثراتتخریبی بر روی بافت های پوست ایجاد می کند از این رو بر اساس پروتکلهای جهانی استفاده از این لامپها در سوله های جوجه کشی، مرغداری ها، گاوداریها و صنایع تبدیل چون پوست و چرم که زمینه های فساد آنهارا فراهم می کند جلوگیری می شود.

وی لامپهای کم مصرف را "بمبهای شیمیایی" معرفی کرد و یادآور شد: خطرات زیست محیطیلامپهای فلورسنتی به گونه ای است که لامپ فلورسنتی بر روی خاک شکسته شود تا چند سال هیچ گیاه و درختی در آنمنطقه قادر به رشد نیست.

رویکرد جهانی در استفاده از لامپهای کم مصرف

این محقق به رویکرد جهانی در زمینه استفاده ازلامپهای کم مصرف اشارهو اضافه کرد: در سایر کشورها عمر مفید لامپها از5 تا 10 هزار ساعت عنوان شده است و مصرف کننده پس از پایان زمان عمر مفید آن رابه مراکز بازیافت تحویل می دهند تا به روشهای خاصی معدوم شود ولی در ایران به دلیل نبود آیین نامه هایا پروتکل ملیو جهانی تا زمان شکسته نشدن از آن استفاده می کنند.

فناوریهای نوین در خدمت تولید محصولات پرخطر

عابدی CFL وFL را از فناوریهای کاربردی در تولیدلامپها ذکر کرد وافزود:این دو فناوری در مهندسی مدارهای الکتریکی لامپها به کار می رود. وی اضافه کرد: در گذشته برای تولید لامپها از فناوری FL استفاده می شد ولی در حال حاضر از فناوری CFL برای تولید مدار لامپهای فلوروسنتی فشرده استفاده می شود.

لزوم تدوین پروتکلیبرای کاهش مضرات لامپهایCFL

مدیرعامل شرکت دانش بنیان شرکت ایده سازان تدبیر با اشاره به طرح تحقیقاتی در این شرکت افزود: نتایج آزمایشهای استفاده همزمان از لامپهای کم مصرف فلوروسنتی فشردهبا لامپهای آفتابی حاکی از کاهش اثرات لامپهای کم مصرف است ضمن آنکه این آزمایشها نشان داد که استفاده از لامپهای کم مصرف رنگی اثرات نا مطلوب کمتری نسبت به لامپهای کم مصرف نورسفید دارد.

وی استفاده ازلامپهای فلوروسنتی فشرده (کم مصرف) در مراکز و محیط هایعمومی ونصب آن در ارتفاعسه متر را از راهکارهای کاهش اثرات تخریبی این لامپهانام برد و اظهار داشت: نصب این لامپها در ارتفاع زیاد باعث می شود که در طول مسیر از اثرات نامطلوبآن کاسته می شود.

عابدی همچنین بر تدوین پروتکلی در زمینه استفاده صحیح و معدوم کردن لامپهای کم مصرف در کشور تاکید کرد و به مهر گفت: این پروتکل که می تواند ضامن سلامت محیط زیست باشد باید از سوی وزارت نیرو و با همکاری وزارتخانه های صنایع وبهداشت تدوین و در سطح ملی اجرایی شود.