تفاوت های شرکت های توزیع با برق منطقه ای ها برای استخدامی

توجه: خیلی از قیمت ها و امارهای ارائه شده مربوط به تاریخ انتشار خبر بوده است. بدیهی است که امکان تغییر این اعداد و ارقام وجود دارد. مقایسه بین شرکت های برق منطقه ای (بعنوان یکی از شرکت های تابعه) و شرکت های توزیع(بعنوان یکی از شرکت های وابسته) می تواند مقایسه کلی بین شرکت های تابعه و وابسته هم قلمداد شود.

 

در یکسال گذشته کابران برق نیوز مستمرا در خصوص تفاوت های استخدامی و کاری و حقوق و مزایای شرکت های توزیع نیروی برق و برق منطقه ای ها سوال داشتند که در این گزارش به تفاوت های عمده آنها پرداخته شده است.
نکته قابل توجه این است که مقایسه های انجام شده برای رده های شغلی مشابه و برای افراد با مدارک برابر و ساعت کاری برابر و وظایف مشابه است. بدیهی است اگر رده های شغلی یا سمت و ... تفاوت داشته باشد مقایسه ها هم باید برای همان مورد صورت گیرد. همچنین آمارها و مقادیر مقایسه شده بصورت عمومی و برای اکثریت بوده و موارد استثنا را شامل نمی شود.
این مقایسه برای استخدامی های رسمی و پیمانی کشوری شرکت های توزیع و برق منطقه ای می باشد و شرایط استخدامی و کاری نیروهای شرکتی و پیمانکاری و تعاونی و... متفاوت هستند. نیروهای شرکتی چه در برق منطقه ای و چه در شرکت های توزیع هم از لحاظ حقوق و مزایا و هم از لحاظ امنیت شغلی در درجه پایین تری از کارمندان رسمی و پیمانی که همان استخدامی های کشوری هستند قرار دارند.

حقوق شرکت های توزیع نیروی برق با برق منطقه ای ها چه تفاوتی دارد؟
نوع قرارداد شرکت های توزیع کارگری است ولی برق منطقه ای ها کارمندی است لذا شرکت های توزیع برق در رده بندی مشاغل خود از پایه حقوقی بالاتری برخوردار هستند. کارکنان شرکت توزیع تا 30-40درصد بیشتر از کارمندان شرکت های برق منطقه ای حقوق می گیرند.

حاشیه امنیت شغلی شرکت های توزیع با برق منطقه ای چه تفاوتی دارد؟
استخدام توزیع نیروی برق و برق منطقه ای ها بصورت پیمانی است ولی معمولا نوع قرار داد شرکت های توزیع بصورت کارگری موقت بوده و بعد از حدودا 5 سال (تا ده سال ممکنه افزایش پیدا کند) به صورت قرارداد کارگری دائم تبدیل خواهد شد.
برق منطقه ای ها هم بعد از طی 5 تا 10 سال بعنوان کارمند رسمی دائمی تبدیل وضعیت می شوند لذا به نظر می رسد حاشیه امنیت شغلی برق منطقه ای ها بیشتر باشد چون کد اشتغال دولتی می گیرند و به استخدام دولت در می آیند. شرکت های توزیع هم تاکنون از حاشیه امنیت شغلی خوبی برخوردار بوده ولی به هر حال چون غیر دولتی هستند نسبت به برق منطقه ای ها از حاشیه امنیت شغلی پایین تری برخوردار هستند و اگر خصوصی سازی به معنای واقعی انجام شود دیگر از نظارت وزارت نیرو خارج می شوند که البته وزارت نیرو واگذاری ها را به شرط عدم تعدیل نیروها انجام می دهد تا با خصوصی سازی نیروهای استخدام شده را بیرون نکنند ولی به هر حال حقوق و مزایا و ... آنها دست شرکت قرار می گیرد.

تفاوت مزایای شرکت های توزیع برق و منطقه ای
شرکت های توزیع برق مراکز استانی از مزایای بهتری نسبت به شهرستان ها برخوردار هستند. برق منطقه ای ها هم عموما مزایای خوبی دارند و نسبت به شرکت های توزیع شرایط بهتری از این نظر دارند.
مثلا به کارمندان برق منطقه ای مزایایی مانند وام ضروری و وام مسکن با بهره پائین و یا قرض الحسنه داده می شود که تا 60 برابر پایه حقوقی آنهاست (معمولا کمتر می دهند) ولی در شرکت های توزیع این نوع وام ها یاکمتر است و یا اصلا نیست و اگر هم باشدبه افراد کمتری تعلق می گیرد.
در مجموع در حالت کلی مزایا و خدمات رفاهی در شرکت های دولتی بهتر از شرکت های غیردولتی است اما این موضوع استثناء هم دارد. مثلا ممکنه شرکت توزیع یک استان به کارمندان خود خانه هم بدهد ولی برق منطقه ای همان استان ندهد. برعکس در بسیاری از شرکت های توزیع این امکان وجود ندارد.
از دیگر خدمات بخش دولتی می توان به مزایای آموزشی، کمک هزینه های تحصیل خود و فرزندان، سرویس های ایاب و ذهاب، ماموریت های مختلف، پاداش های کاری، اضافه کارهای تشویقی، کارانه و ... اشاره کرد.
در بخش غیردولتی و شرکت های توزیع برخی از آیتم های فوق وجود دارد ولی برای برق منطقه ای ها عموما بیشتر است.
در نهایت می توان گفت این مزایا و خدمات تا حد زیادی بستگی به مدیرعامل و نگاه حاکم بر مدیریت شرکت ها دارد. یک شرکت توزیع اضافه کاری های بیشتر و خدمات رفاهی و مزایای بیشتری برای کارکنان خود در نظر می گیرد و یک شرکت توزیع دیگر ممکنه این مزایا و خدمات را به صورت کامل ندهد. لذا می بینیم یک کارمند در یک شرکت توزیع برق نسبت به یک کامند دیگر در یک شرکت توزیع برق دیگر حتی با رده سازمانی و سوابق و میزان کار برابر باهم اما حقوق های متفاوتی می گیرند که گاهی تا 30-40درصد باهم اختلاف دارند.

پیشرفت های کاری در برق منطقه ای و توزیع چگونه هستند؟
شرکت های توزیع برق دارای چارت سازمانی بیشتری هستند و همچنین تعداد این شرکت ها خیلی بیشتر است لذا امکان سمت گرفتن در شرکت های توزیع نسبت به برق منطقه ای خیلی بیشتر است. وقتی هم کسی سمت می گیرد حقوق و مزایای بیشتری می گیرد که گاها تا دو برابر میزان فعلی هم می رسد.
تعداد برق منطقه ای ها در کشور کم است و فقط در مراکز استان ها هستندکه آنهم نه در همه استان ها. این در حالی است که در همه استان ها و شهرستان های کشور شرکت توزیع برق وجود داشته و در مراکز استان ها هم علاوه بر توزیع استانی و توزیع خود مرکز استان، امور توزیع نواحی یا مناطق مختلف مرکز استان هم وجود دارد.
در برق منطقه ای ها خیلی سخت تر می توان به پست های مدیریتی رسید ولی در شرکت های توزیع به دلیل تعدد این شرکت ها راحت تر می توان چنین سمت هایی را به دست آورد.
مدیر شدن در توزیع خیلی راحت تر از برق منطقه ای هاست. پیشرفت در برق منطقه ای ها سخت تر اتفاق می افتد و المان های مختلفی در آن سهیم است.

جابجایی در شرکت های توزیع و برق منطقه ای راحت است؟
به دلیل پراکندگی و گستردگی شرکت های توزیع برق در سراسر کشور انتقال بین شرکت های توزیع راحت تر از برق منطقه ای هاست. اساسا جابجایی در شرکت های توزیع امری متداول بوده و نقل و انتقالات راحت تر صورت می گیرد.

وظایف شرکت های توزیع سخت تر است یا برق منطقه ای؟
در این خصوص وظایف و کارها در حالت کلی در شرکت های توزیع به دلیل گستردگی شبکه بیشتر است.
شرکت های توزیع به دلیل ارتباط با مردم و تعامل با ارباب رجوع فضای شلوغ تری دارند. برخی شلوغ بودن و ارتباط با ارباب رجوع را مزیت شرکت های توزیع می دانند  عده ای هم آنرا سخت و طاقت فرسا می پندارند.
شرکت های برق منطقه ای فضای اداری آرامتری دارند و معمولا اغلب کارمندان فقط با همدیگر در یک اتاق کار می کنند و با بیرون تعامل زیادی ندارند.
در برق منطقه ای ها پست های برق اداره می شوند که تعداد زیادی از پرسنل آن در این پست ها فعالیت می کنند. کار در پست ها به دلیل شیفت داشتن و حساسیت های خاص اون سخت تر است.

برای انجام دادن کار دوم در کنار اصلی کدام شرکت بهتر است؟
هر دو نوع استخدامی باید ساعات موظفی خود را پرکنند و وظایف محوله را انجام دهند. اما نوع کار توزیع طوری است که فرصت انجام کارهای با هزینه کمتر و با بازار بیشتر وجود دارد. لذا تعداد افرادی از نیروهای شرکت های توزیع که بعد از بازنشستگی یا بازخریدی وارد بازار کارخصوصی می شوند بیشتر است. عده ای که البته تعداد آنها هم کم است و به صورت غیرمستقیم فعالیت می کنند همزمان با کار خود فعالیت های اقتصادی خصوصی هم دارند.

آینده شرکت های توزیع و برق منطقه ای چگونه است؟
شرکت های توزیع فعلا برای واگذاری در حال بررسی هستند و حتی بخشی از سهام آنها هم واگذار شده است ولی برق منطقه ای ها دولتی هستند و دولتی هم می مانند.
شرکت های توزیع برای واگذاری مخالفان زیادی دارند و فعلا از واگذاری کامل آنها جلوگیری شده است.
شرکت های برق منطقه ای به دلیل نگاه حاکمیتی در اداره برق بعنوان یک خدمت استراتژیک دولتی می ماند و همه تحت نظر توانیر ادامه فعالیت خواهند داد. توانیر قبلا بزرگ بود و با جدا شدن بخش تولید کوچکتر شد.
رایزنی ها برای جدا شدن بخش توزیع از توانیر هم وجود دارد که با این وضع توانیر خیلی کوچک می شود و به برق منطقه ای ها و خطوط انتقال محدود می شود لذا احتمالا نتواند آن ساختار بزرگ قبلی با امکانات و مزایای قبلی را داشته باشد. هرچه یک سازمان بزرگتر باشد خدمات رفاهی بیشتری خواهد داشت.

در خصوص کارهای فنی و تخصصی هم باید گفت که در هر دو شرکت با توجه به رده های مختلف شغلی که وجود دارد وظایف فنی و تخصصی هم متفاوت است. در هر دو جا هم پست تخصصی و فنی وجود و هم پست های اجرائی و هم پست های خدماتی و ...

نوع آزمون استخدامی شرکت های توزیع برق با برق منطقه ای چه فرقی دارد؟
آزمون های شرکت های توزیع نیروی برق را تاکنون خود وزارت نیرو برگزار کرده است. این آزمون بنام شرکت های غیردولتی (وابسته به وزارت نیرو) معروف است. چون شرکت های توزیع برق در لیست واگذاری برای خصوصی سازی هستند لذا غیردولتی به حساب می آیند ولی وزارت نیرو تاکنون سعی کرده اغلب استخدامی ها را یکجا برگزار کند.
شرکت های برق منطقه ای دولتی هستند و لذا استخدامی های آنها هم کد کارمند دولتی می گیرند. چون دولتی است دولت تصمیم می گیرد که این نحوه استخدام و یا آزمون و... چطور باشد نه وزارت نیرو. لذا با اینکه قبلاوزارت نیرو برای این شرکت ها مجوز برگزاری آزمون می گرفت ولی در دو سال گذشته دولت برای ارگان های دولتی و سازمان ها و وزارتخانه ها بصورت متمرکز توسط سازمان سنجش آزمون برگزار می کند و وزارت نیرو هم نیازهای خود را از طریق سنجش می گیرد.
در هر دو آزمون مصاحبه اختصاصی و عقیدتی، گزینش محلی،تست های پزشکی، تعهدنامه محضری و... وجود دارند و فقط مرحله اول که آزمون تخصصی و عمومی کتبی است فرق می کند.

وزارت نیرو در نیمه دوم سال 95 آزمون استخدامی جدیدی برای شرکت های توزیع نیروی برق، نیروگاه ها، آب و فاضلاب و ... برگزار می کند. برای مشاهده جزئیات و اطلاعت تکمیلی به لینک زیر مراجعه نمایید: