تحقق عزم ملی و مدیریت جهادی در صنعت برق / یک پیشنهاد برای فرهنگ‌سازی مصرف

سرویس سیاسی برق نیوز: رهبر انقلاب اسلامی در پیام نوروزی خود امسال را سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مديريّت جهادی نامگذاری کردند. این شعار برای سال 93 با توجه به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و اجرای اقتصاد مقاومتی انتخاب شده و نکته قابل توجه آن نگاه همزمان به دو مقوله اقتصاد و فرهنگ است.
 
از نگاه رهبر انقلاب، «مدیریت جهادی» و «عزم ملی» که یکی ناظر به مسئولین و دیگری ناظر به مردم است نیز لازمه عملی شدن این شعار است.  بی شک بدون تحمل سختی‌ها و دشواری‌های پیشرو این مهم میسر نخواهد بود و لذا نیاز به حمایت همه جانبه همه مردم و مدیریت کارامد و موثر مدیران ما دارد که همان مدیریت جهادی است.

وضعیت صنعت برق در مسیر شعار سال 93
 
در سال گذشته تغییر دولت و به دنبال آن تغییر در وزارت نیرو و بدنه مدیریتی صنعت برق تا حدودی دو نیمه متفاوت را در برداشت. در اواخر دولت دهم مدیران و مسئولان وزارت نیرو در حالی ماه‌های پایانی مدیرت خود را سپری می‌کردند که واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی در راستای اجرای سیاست‌های اصل 44 را مهم‌ترین دغدغه خود دانسته و با نیم نگاهی به عبور بدون خاموشی از پیک مصرف تابستان 92، سعی در تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام «مهر ماندگار» تعریف شده برای وزارت نیرو داشتند.

کلنگ بلندترین سد بتنی جهان در لرستان در تاریخ 8 فرودین 92 با حضور دکتر احمدی نژاد زده شد و آغاز ساخت، 12 نیروگاه سیکل ترکیبی و انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان نیز که به عنوان کارهای حماسی بزرگ در حوزه آب و برق در سال "حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی" نام گرفتند، از این دست بود.
 
مهندس نامجو وزیر سابق نیرو تحقق خواسته‌های مردم در تامین آب و برق مسکن مهر، ساماندهی و اصلاح اقتصاد آب و برق، تعریف یک کار حماسی بزرگ در حوزه آب و برق، تقویت نیروی انسانی شاغل در وزارت نیرو، تعیین تکلیف کمیسیون تخصیص آب، فروش اوراق مشارکت طرح ها و استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، پرداخت مطالبه های آزادگان در وزارت نیرو و تعیین تکلیف نیروهای شرکتی به ویژه در شرکت های غیردولتی وزارت نیرو را از اولویت های اصلی وزارت نیرو در سال 92 می‌دانست.  و این در حالی بود که مهندس بهزاد معاون وقت وزیر نیرو در امور برق و انرژی در تشریح مهمترین اهداف صنعت برق در سال 92، گفته بود: واگذاری 80 درصد ظرفیت نیروگاه‌های دولتی، واگذاری شرکت‌های توزیع، احداث 6 هزار مگاوات واحد بخار برای تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی و احداث و بهره برداری 15 هزار و 300 مگاوات نیروگاه جدید از جمله برنامه‌های صنعت برق در سال 92 است. وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای احداث سه هزار مگاوات تولید همزمان برق و حرارت در سال 92، تصریح کرد بود: افزایش ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر تا سه درصد کل ظرفیت نیروگاهی و بهره برداری از اولین نیروگاه تلمبه ذخیره‌ای کشور با ظرفیت یک‌هزار مگاوات از دیگر برنامه‌های توسعه‌ای صنعت برق است.
 
آغاز تحول در وزارت نیرو

در نیمه دوم سال 92 و با استقرار کامل دولت یادهم و معرفی وزیر و مدیران جدید وزارت نیرو فصل تازه ای در سیاست گذاری های وزارت نیرو شد. 

با این حال با استقرار دولت جدید تا حدودی سیاست های اصلی وزارت نیرو تغییر کرد به گونه ای که مهندس چیت‌چیان واگذاری‌های صورت گرفته را غلط و نادرست دانست و به همین دلیل بود که دیگر خبری هم از واگذاری شرکت های توزیع در سال 92 نبود.

در پی این تغییر رویه، شرایطی رخ داد که هنوز هم سهم تولید برق ما از انرژی های تجدیدپذیر کمتر از 0.5 درصد کل تولید برق کشور باشد و به طور مثال نیروگاه تلمبه ذخیره ای سیاه بیشه فقط دو واحد آن به بهره برداری برسد. همچنین احداث سه هزار مگاوات تولید همزمان برق و حرارت در سال 92 عملیاتی نشد و عدم برنامه ریزی مناسب برای احداث نیروگاه‌های جدید موجب شده تا در تابستان سال 93  و 94 با پیش بینی کمبود شدید برق مواجه شویم.
 
بدهی 18 هزار میلیاردی وزارت نیرو به پیمانکارن و بخش خصوصی، بحران کم آبی، کمبود گاز و عدم ایجاد ظرفیت‌های جدید نیروگاهی تا پایان سال جزو  مشکلات دولتمردان جدید بود؛ اما طرح حمایت از وزارت نیرو، تخصیص بودجه و اجازه به وزارت نیرو برای بستن قرارداد تا سقف 12هزار میلیارد با بخش خصوصی به صورت بیع متقابل برای جبران بدهی‌ها و برنامه‌ریزی برای تولید ظرفیت‌های جدید نیروگاهی از نقاط مثبت نیمه دوم سال به شمار می رفت.  
 
خوشبختانه وزارت نیرو با کمترین جابجایی‌ها و عزل و نصب‌ها در بین وزارت‌خانه‌ها مواجه بود. اما به عقیده خیلی از صاحب‌نظران بزرگترین اتفاق سال گذشته، افزایش قیمت برق و آب بود که با اجرای این افزایش 24 درصدی قیمت برق عملا فاز دوم هدفمندی یارانه ها در حالی شروع شد که هنوز کشور دارای تورم بالا، نوسان نرخ ارز، بیکاری گسترده و شرایط ناپایدار اقتصادی است و چرخ صنعت برق نیز بدلیل بدهی ها و واگذاری های نادرست و کمبود شدید منابع پولی به گردش در نیامده است.
 
هرچه بود در سال 92 گذشت و باید با توجه کامل به این شعار جدید که انصافا لازمه گذر از سال سخت پیش رو است بتوان به سلامتی از بحران کمبود برق و آب عبور کرد.
 
اولویت‌ وزارت نیرو در سال 93 با همت‌جهادی

وزارت نیرو در گام نخست باید فکری اساسی برای عبور بدون خاموشی از تابستان امسال کرده و ضمن اصلاح شرایط لازم و ایجاد زمینه‌های مساعد برای حضور هرچه گسترد‌تر بخش خصوصی در صنعت برق تمام توان خود را برای حل مشکلات ناشی از افزایش قیمت برق به کار بندد.
 
افزایش 5000 مگاواتی ظرفیت تولید برق کشور در سال 93 به پیک تابستان نخواهد رسید و از هم اکنون باید مردم را نسبت به این امر آگاه کرد و از همه خواست تا با «عزم ملی» سعی در بهینه سازی و صرفه‌جویی در مصرف برق نمایند. وزارت نیرو هم  وظیفه دارد با «مدیریت جهادی» نسبت به «فرهنگ سازی» و «مدیریت مصرف برق» که دو اقدام اساسی در راستای تحقق «اقتصاد مقاومتی» است، اقدام نماید تا مسئله کمبود برق در تابستان 93 به بحران تبدیل نشود.
 
فرهنگ‌سازی گسترده برای صرفه‌جویی در مصرف برق و آب باید از هم اکنون آغاز شود و با ایجاد راهکارها و سیاست‌های درست تشویقی و تنبیهی مناسب مردم را به رعایت این اصل مهم دعوت کند. استفاده بهینه از منابع موجود و کاهش تلفات شبکه برق بی‌شک جزو اولویت‌های وزارت نیرو برای جلوگیری از خاموشی خواهد بود. 

اقتصاد و فرهنگ دو مقوله به نظر متفاوت هستند اما هرجا که اقتصاد یشکوفا شده، نقش فرهنگ مردم بی تاثیر نبود و هرجا نیز فرهنگ مردم تغییر کرده، اقتصاد آنها نیز تغییرات قابل توجهی را شامل شده است.  
 
برق و آب دو کالای اساسی مردم هستند که گرانی آن اثر فزاینده‌ای بر تورم خواهد داشت. لذا توجه بخش دوم شعار امسال که بحث فرهنگی است می توان تا حد زیادی اقتصاد برق را مدیریت کرده و بهترین بهره‌برداری را از منابع موجود کند. بدون هماهنگی و حمایت ملی مشکلات گسترده صنعت برق بیش از پیش خواهد شد و عدم درک مناسب وضع فعلی بی شک فشار زیادی را به بدنه وزارت نیرو منتقل کرده و بخشی از پتانسل موجود را نیز به انحراف خواهد برد.

مسئله انرژی های تجدیدپذیر و یک پیشنهاد کاربردی
 
به گزارش "برق‌نیوز"، دکتر حسن روحانی در پیام نوروزی خود ضمن اشاره به اجرای فاز دوم هدفمندی در پایان سخنان خود مسئله مهم توجه به محیط زیست را مطرح کرد و از همه خواست که توجه جدی به این بخش داشته باشند. وی همچنین تاکید کرد تلاش دولت برای زندگی راحت‌تر و نگرانی کمتر مردم است.
 
در وزارت نیرو و به ویژه صنعت برق مسائل زیست محیطی همیشه مورد توجه بوده است. افکار عمومی نیروگاه‌های برق را جزو آلوده‌کننده‌ترین تجهیزات صنعتی به حساب آورده و آن‌را دستاویزی برای فشار به این صنعت کرده‌اند که البته اغلب فاقد توجیه علمی و منطقی نیز است.
 
سیاست‌گذاری‌های اخیر وزارت نیرو در استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر گامی مهم برای رفع اثرات سوء زیست محیطی به حساب می‌آید.

با آنکه از ابتدای صنعت برق تا کنون کمتر از 300 مگاوات انرژی تجدیدپذیر در کشور تولید شده است اما وعده تولید 600 مگاوات در سال 93 در صورت عملیاتی شدن می‌تواند انقلابی در این صنعت باشد. طرح خورشیدی کردن چند میلیون بام خانه ایران هنوز در مرحله ابتدایی و تکوینی به سر می‌برد و به نظر می‌رسد باید وزارت نیرو فکری اساسی در ترویج استفاده از انرژی‌های پاک کرده و مشترکین عادی را ترغیب به نصب و استفاده از این نوع انرژی پاک نماید.

به نظر میرسد یکی از مهم‌ترین روش های فرهنگ سازی استفاده صحیح از برق فرهنگ سازی در جامعه باشد. از طرفی دیگر مردم نیز باید از دولتمردان خودف توسعه انرژی های تجدیدپذیر را مطالبه کنند. بر همین اساس باید حرکتی ملی صورت بگیرد و جنبشی مردم نهاد تحت عنوان حمایت از انرژی‌های پاک برای این مهم تشکیل گردد.
 
زندگی راحت‌تر و نگرانی کمتر مردم باید سرلوحه حرکت مسولین

وزیر نیرو نیز در پیام نوروزی خود بر ضرورت دستيابي به موفقيت‌های افزون‌تر در انجام ماموريت‌ها به‌ويژه تحقق سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي، اجراي سياست‌هاي كلي اصل 44 قانون اساسي، پياده‌سازي و اجراي سند چشم‌انداز و برنامه‌هاي راهبردي وزارت نيرو، تامين مطمئن برق و آب شرب تمام شهرها و روستاها و افزايش مسئوليت‌پذيري اجتماعي در شركت‌ها تاكيد کرد.
 
زندگی راحت تر و نگرانی کمتر مردم باید سرلوحه حرکت مسولین بوده و اتخاذ سیاست های ریاضتی و اقتصاد مقاومتی به شکلی باشد که کمترین فشار مادی و معنوی را به مردم تحمیل نماید.
 
تقویت نیروی انسانی شاغل در وزارت نیرو و برنامه ریزی گسترده برای جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی و جوانان تحصیلکرده و با انگیزه، انرژی و توان فکری تازه ای را به صنعت برق تزریق خواهد کرد که جزو مطالبات عمومی مردم بوده و در راستای بیانات رهبری در توجه به جوانان و جوانگرایی است. جوانانی که چه بخواهیم و چه نخواهیم آینده صنعت برق و مدیریت آن را به دست خواهند گرفت. باید همانند اوایل انقلاب به جوانان اعتماد شود و از آنها در مناصب مدیرتی نیز استفاده گردد تا بتوان مدیران با تجربه ای برای آینده این مملکت ساخت.
 
و نکته آخر هم لزوم تعیین تکلیف نیروهای شرکتی است که در سال گذشته به سرانجامی نرسید و همچنان کارکنان و کارگران صنعت برق دچار مشکلات و مصائب فراوانی هستند.