انتقاد یک استاد برق از تجهیزات‌دانشگاه‌ها

به گزارش "برق نيوز" استاد دانشگاه شریف با اشاره به برخی صنایع کشور که سالانه هزاران میلیارد تومان فروش و درآمد دارند، گفت: برای آنکه در این صنایع به خودکفایی و فناوری پیشرفته دست یابیم ضروری است که در داخل کشور اعتباراتی متناسب با درآمد صنایع صرف تحقیق و توسعه شود تا اقتصاد مقاومتی شکل گیرد.

دکتر فروهر فرزانه به ارائه برخی از چالش‌ها و مشکلات دانشگاههای صنعتی در عرضه تکنولوژی پرداخت و در ابتدا یکی از مشکلات و چالش‌های این دانشگاهها را گسترش بی‌رویه‌ی دانشگاه‌های صنعتی در نقاط دور دست و تخصیص اعتبار به صورت سرانه‌ای به دانشگاهها عنوان کرد و گفت: طی چند سال گذشته درحالی شاهد گسترش بی‌رویه‌ی دانشگاه‌های صنعتی در مناطق دوردست بودیم که بسیاری از این مناطق پیش از این دارای مراکز آموزش عالی متعددی بوده اند. دراین میان نیز با توجه به نظام سرانه‌ای در تخصیص بودجه یک دانشگاه بزرگ صنعتی پیشرفته همچون شریف و امیرکبیر از نظر سرانه به دانشگاه صنعتی دوردست امتیازی نداشته و ندارد.

استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی صنعتی شریف با تاکید براینکه نمی‌توان برای دستیابی به صنایع و فناوری‌های پیشرفته به صورت یکسان به تمام دانشگاه‌ها نگاه کرد، گفت: کشور ناگزیر است برای دستیابی به فناوری پیشرفته تعدادی جزایر کیفی از نظر آموزش عالی و تحقیقات داشته باشد.

وی اضافه کرد: به عنوان نمونه در کشور هندوستان هزاران دانشگاه‌ وجود دارد اما در این بین شاهد شبکه‌ای از چند دانشگاه آی.آی .تی در این کشور هستیم که امکانات موجود در این شبکه دانشگاهی با کشورهای غربی قابل قیاس است اما سایر دانشگاه‌های آن چنین امکاناتی را ندارند.

دبیر شورای دانشگاه شریف در ادامه با تاکید براین نکته که منافع کشور ایجاب می‌کند که به تعدادی از دانشگاه‌های برجسته توجه ویژه ای شود، تصریح کرد: با توجه به اینکه کشورما این امکان را ندارد که مثلا از صد دانشگاه با اعتبار میلیاردها تومان حمایت کند، بنابراین ضرورت دارد که 5 تا 10 دانشگاه بسیار کیفی با اعتبارات بالا داشته باشد تا فناوری پیشرفته را در آنها توسعه و گسترش دهد.

فرزانه به مقایسه دانشگاههای کشور ایران با دانشگاه‌های بزرگ کشورهای پیشرفته پرداخت و اظهارکرد: دانشگاه‌های برتر کشورهای پیشرفته دارای موقوفات وسیع صنعتی، سهام و سود سهام کارخانه‌ها و صنایع پیشرفته هستند که این موضوع به آنها کمک می‌کند تا فناوری نوین را گسترش دهند. این در حالیست که در نظام دانشگاهی ما چنین موضوعی واقعیت نیافته است.

وی اضافه کرد: در واقع بهترین دانشگاه‌های کشورهای پیشرفته شاید 500 میلیون تا یک میلیارد دلار در سال از موقوفات، هدایا و سود سهام کارخانه‌ها و صنایع پیشرفته برخوردارند که اگر دانشگاه های بزرگ ما چند صدم آن اعتبارات را در اختیار داشتند کارهای بزرگ پژوهشی قابل انجام بود.

استاد دانشگاه شریف به مقایسه وضعیت اعتبارات و منابع درآمدی برخی صنایع کشور با اعتبارات دانشگاهی پرداخت و تصریح کرد: به عنوان نمونه صنعت خودرو ما بالای 15 میلیارد دلار ، صنعت مخابرات بالای 10 میلیارد دلار، صنعت نفت بیش از 100 میلیارد دلار، صنعت برق با ارزش بالای 10 میلیارد دلار و صنایع فولاد و فلزات رنگین دارای تولیداتی بالای 10 میلیارد دلار در سال هستند اما ما دانشگاهی با اعتبار 100 میلیون دلار نداریم بنابراین چگونه میتوانیم فناوری پیشرفته را توسعه دهیم؟

فرزانه ادامه داد: خوشبختانه درکشور صنایعی داریم که سالیانه هزاران میلیارد تومان فروش و درآمد دارند و برای آنکه دراین صنایع به خودکفایی پیشرفته دست یابیم ضروری است که اعتباراتی متناسب با درآمد صنایع در داخل صرف تحقیق و توسعه شود تا اقتصاد مقاومتی شکل گیرد و این اعتبارات باید درحدودی معادل حداقل چهار تا پنج درصد درآمد سالیانه آن صنایع باشند.

این استاد دانشگاه معتقد است که اعتبارات دانشگاه‌های داخل تنها در حد گردش فعالیتهای روزانه و هزینه های جاری صرف می‌شود و اعتبارات سرمایه‌ای و توسعه‌ای آنها بسیار اندک می‌باشد. بنابراین دیگر در این میان جایی برای توسعه فناوری پیشرفته باقی نمی‌ماند.

وی اضافه کرد: البته در این میان برخی از استادان مستقیما با صنایع در ارتباط هستند و به صورت پروژه‌ای اعتباراتی را جذب می‌کنند. اما این کافی نیست.

استاد دانشگاه شریف اذعان کرد: طی ده سال اخیر هیچ سرمایه‌گذاری اساسی از سوی دولت در تجهیز دانشگاه‌های بزرگ در زمینه ابزار، وسایل و فناوری‌های پیشرفته صورت نگرفته است.

وی با بیان این که اعتبارات دانشگاه‌های داخل چند صدم دانشگاه‌های کشورهای پیشرفته جهان است پیشنهاد کرد که در بلند مدت جمع اعتبارات دانشگاه‌های پیشرو کشور اعم از بودجه‌های دولتی، پروژه‌ها و موقوفات صنعتی به چند دهم دانشگاه‌های بزرگ جهان رسد.

فرزانه خاطرنشان کرد: اعتباراتی که در کشور صرف پژوهش می‌شود کمتر از نیم درصد تولید ناخالص داخلی است حال آن که احکام قانون برنامه 5 ساله ایجاب می‌کند این اعتبارات به دو درصد نزدیک شود.

این استاد دانشگاه در ادامه در خصوص دلایل عدم باور بخش صنعت به تکنولوژی داخلی و روی آوردن آن به تکنولوژی خارجی به مواردی همچون سهل‌الوصول بودن و آماده بودن فناوری خارجی، بازاریابی خوب و نفوذ منابع بیگانه در بازار، عدم باور اقتصاد مشتریان بهره‌بردار از فناوری خارجی به جایگزینی فناوری داخلی، ضعف تبلیغات و بازاریابی تولیدات داخلی و نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه و صرف زمان برای تولید فناوری داخلی اشاره کرد و گفت: به عنوان نمونه ما برای دسترسی به فناوری ماهواره ها سالها و میلیاردها تومان باید سرمایه‌گذاری کنیم و مواردی دیگر مانند این موضوع ممکن است در اولویت قرار نگیرد.

وی امتیازاتی که فروشنده خارجی به مشتریان داخلی می‌دهد را از دیگر دلایل روی آوردن صنعت به تکنولوژی خارجی عنوان کرد و گفت: فروشنده خارجی جاذبه‌هایی را همچون سیاحت‌های فنی و دوره‌های آموزشی و غیره برای مشتری ایجاد می‌کند که این عوامل ناخودآگاه مشتری را به سمت خود می‌کشاند.

استاد دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف در بخش پایانی گفت‌وگو با انتقاد از این نکته که بسیاری از کارفرمایان مستقیما از د‌انشگاه‌ها محصول می‌خواهند در حالی که هیچ کجا دنیا چنین ترتیبی وجود ندارد، تصریح کرد: حرفه اصلی دانشگاه‌ها تولید محصول مستقیم نیست بلکه دانشگاه‌ها تنها می‌توانند فناوری را در مراکز تحقیقاتی موازی توسعه قرار دهند.