سیستم‌های کنترلی مورد نیاز دیزل ژنراتور‌ها

سرویس آموزش و آزمون برق نیوز، دیزل ژنراتور یا مولد دارای محرک دیزلی به ترکیبی از موتور دیزل، ژنراتور و انواع متعلقات فرعی از قبیل: شاسی، اطاقک پوشاننده جهت محافظت و کاهش صدا، سیستم‌های کنترل، قطع کننده‌های اضطراری مدار، سیستم مولد گرما، سیستم استارت اتومات و ... که به منظور تولید برق استفاده می‌شود، می‌گویند. کشتی‌ها و بسیاری از وسائل نقلیه بزرگ زمینی مانند قطار‌ها و … نیز از دیزل ژنراتور نه فقط برای تامین برق روشنایی بلکه برای تامین نیروی محرکه مورد نیاز خود استفاده می‌کنند. به وسیله نیروی محرکه برقی می‌توان حرکت یکنواخت و قدرتمندتری علاوه بر استفاده مناسب‌تر از فضا داشت. محرکه‌های برقی قبل از جنگ جهانی اول در کشتی‌ها مورد استفاده قرار گرفتند و در طول جنگ جهانی دوم به تکامل رسیدند.

متداول‌ترین محرک یا موتور‌های دیزلی:

کاترپیلار (CATETPILLAR)

کامینز (CUMMINS)

ولو (VOLVO)

جی ام (GM)

پرکینز (PERKINS)

دوسان (DOOSAN)

ام تی یو (MTU)

میتسوبیشی (Mitsubishi)

دوسان کره (Doosan)

متداول‌ترین ژنراتور‌های تولید برق:

استامفورد (STAMFORD)

لینز (LINZ)

مکالته (MECCALTE)

لروی سومر (Leroy Somer)

ماراتن (Marathon)‌ای وی کی (AVK)

کاترپیلار آمریکا (caterpilar)

پاورژن (powergen)

انواع سیستم‌های کنترلی دیزل ژنراتور:

۱- کنترل کننده‌های ATS

کنترل کننده‌های ATS یا سوییچ‌های انتقال اتوماتیک که مخفف Automatic Transfer Switch بوده که این نوع کنترل کننده نصب شده بر روی دیزل ژنراتور‌های همواره ناظر اعمال بار برروی موتور ژنراتور می‌باشد این نوع کنترل کننده وظیفه مدیریت و کنترل کارکرد دیزل ژنراتور را به عهده دارد. تابلو اتوماتیک یا همان تابلو Change Over (چنج آور) شاید یکی از پر کاربردترین تابلوی کنترل کننده ATS می‌باشد. این نوع تابلو بر روی ژنراتور‌هایی که به صورت اضطراری استفاده میگردد نصب میگردد. در این موارد با قطع برق شهر تابلو کنترل دیزل ژنراتور به طور اتوماتیک دیزل ژنراتور را روشن نموده و پس از رسیدن به فرکانس لازم آن را وارد مدار می‌نماید. پس از برقراری جریان برق شهر تابلو کنترل اتوماتیک به طور خودکار برق شهر را وصل مینماید. همچنین پس از برقراری جریان برق شهر تابلو کنترل اتوماتیک به طور خودکار به دیزل ژنراتور فرمان خاموش شدن را ارسال می‌نماید. در صورت استفاده از تابلو کنترل انتقال اتوماتیک ATS , مجهز به برد‌های کنترلی دیجیتال امکان دادن برنامه هفتگی جهت روشن و خاموش شدن دیزل ژنراتور به طور اتوماتیک نیز وجود دارد. همچنین برد‌های کنترلی دیجیتال استفاده شده در تابلو کنترل اتوماتیک قابلیت نمایش کلیه پارامتر‌های کارکردی دیزل ژنراتور و هرگونه هشدار در مورد نقص و خرابی دیزل ژنراتور را نیز دارند. در مدل‌های پیشرفته‌تر اینگونه تابلو‌ها در صورت وجود زیر ساخت لازم امکان مطلع نمودن کارفرما از طریق E-mail و یا SMS و یا روشن و خاموش نمودن دیزل ژنراتور از راه دور نیز وجود دارد.

۲- رگلاتور یا سیستم تثبیت کننده اتوماتیک ولتاژ AVR

رگولاتور اتوماتیک ولتاژ یا AVR مخفف Automatic Voltage Regulator می‌باشد. سیستم AVR یک کنترل کننده حلقه بسته است که سیگنالی متناسب با ولتاژ خروجی ژنراتور را با یک ولتاژ مبنای ثابت مقایسه نموده و خطای ولتاژ به دست آمده را جهت کنترل خروجی سیستم تحریک مورد استفاده قرار می‌دهد. اگر بار ژنراتور تغییر کند ولتاژ خروجی ژنراتور نیز تغییر می‌کند که این منجر به ارسال سیگنال خطا می‌گردد. خطای ولتاژ بوسیله تنظیم کننده ولتاژ تقویت شده و جهت کاهش یا افزایش میزان تحریک مورد استفاده قرار می‌گیرد تا ولتاژ خروجی ژنراتور را به مقدار اصلی خود برگرداند. پاسخ سریع و پایدار AVR به تغییرات بار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سیستم AVR ولتاژ خروجی ژنراتور را از طریق ترانسفورماتور ولتاژ مربوط به خود دریافت می‌نماید. سیگنال ولتاژ سپس یکسو و صاف شده و با ولتاژ مبنا مقایسه می‌گردد. امکان تغییر ولتاژ مبنا با توجه به نیاز سیستم توسط اپراتور وجود دارد. علاوه بر وظیفه اصلی کنترل ولتاژ، وظایف حیاتی دیگری بعهده AVR است. AVR شامل حلقه‌های کنترلی دیگری برای کنترل حدی مگاوار و فلوی اضافی می‌باشد.