اردکانیان: بخشینگری، ضایعهای بسیار خسارتبار در نظام حکمرانی کشور
وزیر نیرو، بخشینگری را ضایعهای بسیار خسارتبار در نظام حکمرانی و اداره کشور دانست و گفت: این موضوع مسئلهای بسیار حیاتی بوده که بخش مهمی از مشکلات امروز ما نتیجه حل نشدن آن است.
به گزارش برق نیوز، "رضا اردکانیان" در کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی با رویکرد آینده پژوهی ارزشهای اجتماعی در دانشگاه خاتم اظهار داشت: هر گونه درخشش و موفقیتی در آینده ما نیز تابع میزان حل کردن این موضوع است، مسئلهای که به نظام ارزشهای کاری و شغلی کارکنان و حتی ارشدترین مدیران سازمانها در کشور نیز بدل شده است.
وی اظهار داشت: بخشینگری، نوعی از نظام اداره سازمانها، روحیه و منش در مدیران و کارکنان سازمانها، رویکرد غالب بر قوانین و رویهها، و ساختار حاکم بر مناسبات بین سازمانهاست.
اردکانیان گفت: ترکیبی از عوامل اقتصادی (بالاخص فقدان نظام بازار و قیمتهای بازاری، به علاوه اقتصاد دولتی بزرگ)، عوامل سیاسی (فقدان نظام حزبی)، عوامل حقوقی (نقصان در قوانین)، کاستی شاخصهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر مسئولیت مشترک، فقدان طرح آمایش سرزمین و کمبود دانش درباره عرصهها و سازکارهای میانبخشی، سبب ضعف مفرط در زمینه تعریف سیاستها، برنامهها و طرحهای میانبخشی شده است.
وی درباره علل توسعه بخشینگری اظهار کرد: روحیه و منش قدرتطلبی در حیطه شخصی، کوتاهمدتنگری و بخشینگری در انسانهای کشورهای توسعهیافته نیز هست، اما ساز و کارهایی در این کشورها فعال است که افراد را مجبور میکند فعالیت میانبخشی داشته باشند و بر اثر همین الزام، به تدریج روشها، منشها و فواید کار میانبخشی را میآموزند و در خود نهادینه میکنند.
وی با بیان اینکه کار میانبخشی و گریز از بخشینگری در جریان زندگی تحت الزاماتی در این افراد نهادینه میشود، گفت: هنوز جهان بهطور کلی تحت تأثیر مقدار زیادی بخشینگری است، هر چند سطح و عمق این معضل در ایران بسیار زیاد است.
اردکانیان با برشمردن این الزامها اعم از ساز و کار قیمت و ضرورت بهرهوری اقتصادی تاکید کرد: بدون از نظر دور داشتن نقصانهای بازار آزاد، باید ظرفیت پیامدهی قیمت به تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و سیاستمداران و مدیران ارشد را به رسمیت شناخت. بسیاری از ناهماهنگیهایی که بر اثر استفاده از قیمتهای یارانهای و غیرواقعی پدید میآیند در اقتصادهای شفاف بازار آزاد، ناممکن میشود.
وی افزود: تولید بسیاری از کالاها و انجام بسیاری از اقدامات در اقتصادهای تحت نظام بازار آزاد و در جایی که قیمت عمل میکند، ناممکن میشود و بنابراین کارکرد میانبخشی دولت از طریق ساز و کار قیمت محقق میشود.
وزیر نیرو گفت: نقصانهای شدید ساز و کار قیمت در اقتصاد ایران، آن دسته هماهنگیها و الزامات برای کار میانبخشی را که دست پنهان بازار لازم میسازد، مختل و بیاثر میکند.
وی با ارایه تعریفی از آمایش سرزمین درباره ضرورت آن گفت: این سند باید مشخص کند که در چه مناطقی، با چه قابلیتهایی میتوان چگونه فعالیتهای اقتصادیای را توسعه داد.
وی خاطرنشان کرد: چنین سندی که محدودیتها و قابلیتهای توسعه در هر منطقه را روشن کند وجود ندارد و بنابراین توسعه فعالیتهای اقتصادی و بالاخص طرحهای عمرانی به موازنههای قدرت سیاسی گره خورده است و از همینرو پرآببرترین صنایع در خشکترین مناطق ساخته شدهاند و منطق توسعه طرحهای عمرانی با جغرافیا، اقلیم و ظرفیتهای توسعهای سرزمین ناسازگار است.
وی در عین حال تصریح کرد: اقتصاد دولتی بزرگ با اختیارات گسترده برای نهادهای حاکمیتی، در کنار فقدان ساز و کارهای برآمده از نظام قیمتهای بازاری و نبود آمایش سرزمین، نیروی عظیمی ایجاد کرده که مخرب نیز هست.
به گفته وزیر نیرو، ضعف نهادهای مدنی هم قدرت نظارت بر این اقتصاد بزرگ دولتی را نامؤثر کرده است.
وی با بیان اینکه مسئولیت مشترک که یکی از سرمنشأهای توسعه عمل میانبخشی است باید در ساختار حقوقی کشور رد پای آشکار داشته باشد، گفت: وضعیت در حال حاضر به گونهای است که برای مثال، وزیر نیرو بابت کمبود و کسری مخازن آب زیرزمینی مؤاخذه میشود و وزیر کشاورزی به علت کم بودن تولید برخی محصولات پرآببر مورد سؤال قرار میگیرد. این دو با هم در تناقض هستند. نمیشود وزیر آب پاسخگوی کسری مخازن باشد و در همان حال وزیر کشاورزی پاسخگوی کاهش کشت محصولاتی باشد که یکی از علل کسری مخازن آب زیرزمینی هستند؛ این دو با هم تناقض دارند.
وی ادامه داد: اگر هر مدیر بر اساس شاخصهایی متناقض با شاخصهای ارزیابی سایر مدیران قضاوت شود، هر کسی میکوشد در حیطه مدیریتی خود موفق باشد و نتیجه، بخشینگری است.
اردکانیان گفت: اگر وزرای آب و کشاورزی بر اساس شاخصهای توأمان و ترکیبی مبتنی بر اثر متقابل امنیت غذایی و پایداری محیطزیستی و منابع آب ارزیابی و قضاوت شوند، انگیزه بسیار بیشتری برای فعالیت میانبخشی شکل میگیرد.
وی درباره تبعات فقدان نظام حزبی گفت: ضعف احزاب و برنیامدن مدیران ارشد از بدنه حزبی، سبب میشود که هر مدیر ارشد – نظیر وزرا - برنامهای جداگانه برای خود داشته باشد و این برنامه حزب نیست که در سطح دولت یا مجلس دنبال میشود. احزاب برای هر یک از وزارتخانهها یا سازمانها برنامه دارند و انتظار میرود حزب برای افزایش سرمایه اجتماعی، ارتقای بخت انتخاب مجدد در انتخابات و صیانت از هویت و پایگاه اجتماعیاش، برنامه مدونی داشته باشد که مانع بخشینگری وزرا شود.
به گفته اردکانیان، فقدان احزاب سبب میشود عملاً این هماهنگی میانبخشی ضروری برای اداره کارآمد کشور صورت نگیرد.
وی یکی از بزرگترین مشکلات کشور را ضعیف بودن پیوندهای میان مراکز پژوهشی و دستگاه اداری و اجرایی عنوان کرد و افزود: این مشکل در کشورهای توسعهیافته از طریق وجود تعداد زیادی اندیشکده (تینک تنک) که مسائل نظام حکمرانی را در سطح دانشگاهها و مراکز علمی طرح میکنند و نظریههای علمی و نتایج پژوهشی را به عرصه دولت میکشانند، کموبیش رفع میشود. در ایران برای استفاده از چنین ظرفیتهایی توانمند نشدهایم و از همینرو عرصههای میانبخشی در ساز و کارهای علمی، طرح و بررسی نشده و به عرصه حکمرانی راه نمییابند.
وی خاطرنشان کرد: همه این عوامل سبب میشوند سازمانهایی به شدت بخشینگر شکل بگیرند که به تدریج در دل خود بروکراتها و مدیران خوکرده به عادات بد بخشینگری را پرورش میدهند.
وی افزود: بخشینگری به تدریج سازمانها را نسبت به یکدیگر بدبین ساخته و از گسترش اعتماد و سرمایهاجتماعی بینسازمانی جلوگیری میکند. این گونه میشود که در فرهنگ سازمانی ایران، مدیران به عوض همکار به رقبا و گاه خصم سازمانی یکدیگر بدل میشوند.
وی گفت: ما همواره به زبانهای مختلف از خلاء تفکر، برنامهریزی، سازماندهی و ارزیابی عملکرد مبتنی بر میانبخشینگری نالیدهایم، اما به اندازه کفایت درباره ساز و کارهای پیدایش این وضعیت و عوامل تداومبخش آن دانش تولید نکردهایم و حتی میتوان گفت این موضوع به عنوان مسئلهای حساس و تعیینکننده در سرنوشت توسعه کشور طرح نشده است.
اردکانیان تاکید کرد: تا زمانی که هر عرصهای مجزا از بقیه و بخشینگرانه مدیریت شود، راه پایداری به سوی توسعه نخواهیم داشت.
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
جناب وزیر بحث تینک تنک یا اندیشکدهها قدرت مانور و اعلام نظر صرفا در محدود کار شما را خواهند داشت استفاده از الفاظ و کلمات ... شاید راحت باشد در وضعیت کنونی شما قدرت تصمیم گیری در سیستم خود را با وجود کمسیون ها انرژی و۹۰ و.. را ندارید و علیرغم آگاهی از ضعفها سیستم را قربانی میکنید البته از دید گاه و منظر حقیر و...
سخنان وزیر محترم نیرو برای داخل کشور و مخصوصا صنعت برق امال و ارزو بحساب می اید در حالیکه این سخنان در کشورهای توسعه یافته توصیه های قرون وسطایی است. ولی نکته مهمتر از سخنان دانشکده ایی وزیر محترم رویدادهای واقعی در فضای واقعی بسیار اسف بارتر از تصورات وزیر است. گزارشی از یک برق منطقه ای در برق نیوز می خواندم که چگونه یک مدیر عامل در یک فضای خارج از نظارتی چنان ضربات مهلکی بر پیکر استوار ان شرکت وارد ساخته که سالها باید بگذرد تا دردهای ان شرکت التیام یابد .از شرکت توانیر دیگر هیچ خبری نیست که نیست.!؟. ولی باید از نماینده حراست وزارت نیرو در ان برق منطقه ای تمجید کرد که دلاورانه و با حمایت کلبه کارکنان در مقابل ان مدیر عامل غارتگر ایستاد و گویا کار را بجایی رسانده اند که توانیر بدنبال راه چاره برای فراری دادن ان مدیر میگردد. چرا باید این اتفاقات بیافتد.چرا بعضی از مدیران از چنگیز و... خونخوارترند اینها چگونه به مدیر عاملی میرسند . وزیر محترم نیرو بجای نسخه پیچی برای کشور وزارتخانه خود را اباد کند تا نمونه و سرمشق بقیه شود. بزرگترین خطای راهبردی اردکانیان این است که هنوز نمیداند مدیر با استاد فرق دارد .خود اردکانیان بیش از اینکه مدیر باشند سخنران هستند و فکر میکند وزارت نیرو دانشگاه است.متاسفانه ما خیلی بد فکر میکنیم و چون فکر بد داریم ،بد هم مصرف میکنیم و بد هم مدیریت میکنیم.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.