فریب ساتبا و دام وزارت صمت برای متقاضیان نیروگاه‌های خورشیدی

سرویس انرژی های تجدیدپذیر برق نیوز: هزینه احداث نیروگاه خورشیدی در ده سال گذشته در دنیا به کمتر از یکدهم رسیده است، اما در ایران فقط در طی سه سال گذشته هزینه احداث این نیروگاه‌ها بیش از سه برابر شده است! سقوط ارزش پول ملی و تحریم ها، نفس این صنعت را گرفته و با ایجاد انحصار برای مونتاژ کننده‌های داخلی و بستن در‌های واردات شاهد روز‌های سخت تری خواهیم بود.

رئیس ساتبا و معاون وزیر نیرو در پی اعتراضات بخش خصوصی به مصوبه ممنوعیت واردات پنل‌های خورشیدی، بیان داشت: قرار شده تا با کمک وزارت صمت یک کارتابل فنی ایجاد شود و کسانی که متقاضی خرید پنل‌های فتوولتائیک و سایر تجهیزات نیروگاه‌های خورشیدی هستند تقاضای خود را در آن کارتابل ثبت کنند و اگر تولید کننده داخلی نیز توان تامین همان کالا را با همان مشخصات در زمان مورد درخواست متقاضی داشته باشد در همان سامانه آمادگی خود را اعلام خواهد کرد.

آمده اند مشکل واردات پنل‌ها را با این خلاقیت حل کنند! امیدواریم این کارتابل راه نیفتد چراکه از چاله به چاه افتادن است. تازه بعد از چند هفته یا چند ماه که این کارتابل راه بیفتد، سرمایه گذار باید در این سامانه ثبت سفارش کند تا آقایان جواب دهند. احتمالا چند هفته‌ای هم علاف پاسخ مونتاژکنندگان شده و در نهایت با جوابی روبه رو می‌شوند که بله می‌توانند تامین کنند. اما به چه قیمتی؟ با چه کیفیتی؟ آیا برای تامین در موعد مقرر تضمین می‌دهند؟ چقدر پول پیش می‌گیرند؟ برای نیروگاه‌های کوچک و خرید‌های جزئی هم همین بساط است؟ چطور برای محصولات متنوع سرتیفیکیت می‌گیرند؟ چه تضمینی وجود دارد که شرکت‌ها را به صورت غیرمستقیم مجبور نکنند به آن‌ها قرارداد EPC ببندد؟ اگر نتوانستند به صف ایجاد شده پاسخ دهند چه کسی پاسخگوی خسارت زمان از دست رفته و افزایش نرخ ارز است؟

برای تقدیم دو دستی گوشت هایمان به این گربه‌های حریص باید صف هم بایستیم. حکایت زیاد کردن سربازان پادشاه برای زودتر راه انداختن کار رعیت در صف انگشت است...

در ایران دو سه شرکت مونتاژکننده پنل خورشیدی داریم که هم همه پیمانکار نیروگاه‌های خورشیدی هستند! و اساسا از کنار رانت شیرینی که به بهانه ساخت داخل برای خود ایجاد کرده اند توانسته اند خیلی از پروژه‌های اجرایی را بگیرند و رقیب شرکت‌های فعال در این حوزه شوند.

سری به وب سایت این مونتاژکننده‌ها بزنید. ببینید بیش از آنکه از کیفیت پنل ها، استانداردها، سرتیفیکیت ها، تکنولوژی‌های تولید و... صحبتی باشد از نصب و اجرای نیروگاه‌های خورشیدی صحبت کرده اند. وزارت صمت نه تنها جلوی واردات پنل‌های خورشیدی را گرفت که با فریب ساتبا و این ایده زیرکانه، اطلاعات تمام سرمایه گذاران را در اختیار این مونتاژکننده‌های پیمانکار قرار داده تا بهره برداری‌های لازم را ببرند.

این‌ها اگر می‌توانستند پنل با کیفیت موردنظر سرمایه گذار را باقیمت پیشنهادی قابل قبول تامین کنند که از لابی‌ها و نفوذ‌های خود برای ایجاد این انحصار استفاده نمی‌کردند. پیشنهاد می‌شود ساتبا به صورت اتفاقی از هر کدام از این شرکت‌های مونتاژکننده، تعدادی پنل را خریداری کرده و با هزینه خود به آزمایشگاه‌های معتبر دنیا بفرستد و نتایج تست‌ها را ببینید تا سیه روی شود هر که در او غش باشد.

در یک تبلیغات تلویزیونی با حضور مقام ارشد ساتبا به دروغ عنوان می‌شود چند ده مگاوات پنل در انبار دارند و آنرا عاملی برای جلوگیری از واردات می‌کنند. اگر پنل دارند چرا از همان روز‌های اول بستن واردات، نتوانستد جواب گوی نیاز بازار ایران باشند؟ توصیه می‌شود ریاست ساتبا از دفترش به صورت نامحسوس با این شرکت‌ها تماس بگیرد و درخواست خرید حتی ۲۰ یا ۵۰ و ... کیلووات پنل بدهد. تا هم از شیوه پاسخ دهی این شرکت‌ها و مشتری مداری آن‌ها سرمست گردد و هم جواب آن‌ها برای شرایط فروش پنل را بشنود.

در یک نیروگاه خورشیدی از سیم و کابل، استراکچر، ترانسفورماتور، پست برق و... ساخت داخل هم استفاده می‌شود چراسرمایه گذار بخش خصوصی با افتخار حاضر به استفاده از این تجهیزات است، ولی با اکراه و به زور باید از پنل‌های مونتاژ داخل استفاده کند؟

خوشبختانه، اعتبار و بودجه خرید تضمینی برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر از محل بودجه عمومی دولت و وزارت نیرو نیست وگرنه همین چند صد مگاوات هم احداث نمی‌شد. هنر ساتبا تقسیم همین بودجه و اعتبار است که مافیای نیروگاه داران خورشیدی بزرگ، مونتاژکننده‌های پنل و سیاست‌های غلط ساتبا موجب شده در تقسیم همین پول هم درمانده باشند.

واقعیت این است که در ایران اراده‌ای برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دیده نمی‌شود و حاکمیت سیاسی و دیپلماسی انرژی ایران بیش از آنکه در پی استفاده گسترده از انرژی‌های تجدیدپذیر باشد در پی ژست استفاده از انرژی‌های پاک برآمده و صرفا به داشتن چند نیروگاه و تعدادی عکس یادگاری و فیلم تبلیغاتی بسنده کرده است.

سال جهش تولید است نه جهش انحصار برای مونتاژکننده ها! کارتابل وزارت صمت مشکل این صنعت را حل نمی‌کند. در وهله اول ساختار خرید تضمینی برق را درست کنید و سپس شرایط درست سرمایه گذاری در این حوزه را فراهم کنید. سرمایه گذار مختار به انتخاب است. اگر می‌خواهید با مونتاژکننده‌ها معامله‌ای انجام دهید بهتر است از جیب خودتان باشد نه بخش خصوصی. دولت را مجبور کنید از تولیدات ساخت داخل استفاده کند. اگر از تعمیرات ساختمانی، توسعه دفترهایتان، منازعات انتصابات درون سازمانی و... فارغ شدید فکری بحال این صنعت بکنید.