ضرورت تامین منابع مالی جدید برای نوسازی شبکه‌های فرسوده

به‌گزارش برق نیوز،  مسعود صادقی مدیرکل نظارت بر توزیع توانیر در یادداشتی نوشت:تا همین چند سال پیش، مصرف برق در خانه محدود به روشنایی و استفاده از وسایلی مانند یخچال، فریزر، تلویزیون و رادیو و... بود، اما زندگی شهرنشینی و حتی روستا نشینی اکنون چنان با برق درهم تنیده شده است که زندگی بدون برق را نمی‌توان تصور کرد.

 

با توجه به همین درهم تنیدگی برق و زندگی روزمره مردم و با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری و بر حسب دستور وزیر نیرو مبنی بر اصلاح و نوسازی شبکه‌های فرسوده بویژه در مناطق آسیب پذیر به منظور تامین برق مطمئن و پایدار چندی است که با استمرار و تمرکز بیشتری مورد توجه و نظر برنامه‌ریزان و دست اندران صنعت برق قرار گرفته است.

با توجه به رشد مصرف انرژی الکتریکی طی سال‌های اخیر، در چند دهه اول انقلاب شکوهمند اسلامی تمرکز وزارت نیرو بیشتر بر برق‌رسانی به مناطق بدون برق و توسعه شبکه بوده است، از این رو اکنون که سابقه بهره‌برداری بخش اعظمی از شبکه توزیع برق به طور میانگین به ۳۰ و حتی در برخی مواقع به ۴۰ سال هم می‌رسد و عمر مفید آن سپری شده، موضوع رفع فرسودگی شبکه از اهمیت بالایی برخوردار است.

از طرفی با ورود تکنولوژی‌های نوین در تولید و ساخت لوازم الکترونیک، شاهد بروز پدیده‌های نوینی از قبیل ورود هارمونیک‌های مخرب در سطح شبکه توزیع برق هستیم که فرایند فرسودگی و پیر شدگی شبکه تسریع شده و عمر مفید تاسیسات شبکه را کاهش خواهد داد.

از سویی دیگر، بیش از ۹۰ درصد از شبکه‌های توزیع برق عمدتاً به صورت هوایی و بدون محافظ است که به طور مستقیم در معرض عوامل محیطی مخرب و اتفاقات محیطی قرار دارد. در عین حال در شبکه‌های زیرزمینی هم شرایط تخریبی متناسب با خاک منطقه، حفاری‌های متعدد و بروز آسیب‌های جدی منجر به آسیب و فرسودگی شبکه شده است. نباید از خاطر برد که شرایط جغرافیایی متنوعی در ایران وجود دارد، به نحوی که وجود رطوبت بالا و آلودگی‌های ساحلی در حاشیه دریای خزر و خلیج فارس، وجود شوره زار‌ها در مناطق مرکزی، وجود آلودگی‌های ناشی از کارخانه‌های صنعتی در نواحی صنعتی، ورود طوفان شن در مناطق جنوبی و مرکزی و… موجبات تسریع در فرایند تخریب و فرسودگی تجهیزات را فراهم آورده است.

با این حال نمی‌توان همه دلایل تخریب و فرسودگی شبکه را بر گردن شرایط جوی و طبیعی انداخت؛ چرا که در مواردی به دلیل عقب ماندگی عملیات جایگزینی و نوسازی شبکه و عدم رعایت میزان بارگذاری شبکه و دستورالعمل‌های بهره برداری از تجهیزات و همچنین توصیه سازندگان در به کارگیری تجهیزات به دلیل عدم تامین منابع مالی لازم، دامنه خرابی‌های شبکه گسترش و فرایند فرسودگی شبکه سرعت بیشتری به خود گرفته است.

با این مقدمه اکنون که دلایل فرسودگی شبکه را دریافته ایم، پس باید به نوسازی شبکه‌های تخریب شده اقدام کنیم چرا که با نوسازی شبکه توزیع برق و تعمیر بافت فرسوده شبکه به میزان زیادی خاموشی‌های ناشی از فرسودگی شبکه کاهش خواهد یافت و به تبع آن کیفیت توان تحویلی افزایش خواهد یافت. این موضوع خسارت وارده به مشترکین خانگی ناشی از سوختگی لوازم ایشان و همچنین خسارت احتمالی وارد شده به چرخه تولید و صنعت ناشی از توقف تولید، خرابی مواد اولیه و محصولات و سایر بخش‌های مصرف… را کاهش چشمگیری خواهد داد که در نهایت افزایش رضایت مندی مشترکین را در پی خواهد داشت و از طرفی فرسودگی تاسیسات به دلیل افزایش تلفات انرژی منجر به کاهش راندمان شبکه می‌شود که نوسازی شبکه مانع از اتلاف بیشتر سرمایه ملی خواهد شد. در همین خصوص، شرکت توانیر ضمن شناسایی شبکه فرسوده و اولویت بندی در برنامه اصلاح نقاط حساس و کلیدی شبکه اقدام به تهیه برنامه جامع رفع فرسودگی و نوسازی شبکه کرده است.

بر اساس آمار‌های موجود، حدود ۳۰ درصد از شبکه‌های توزیع فرسوده است و نیاز بازسازی و نوسازی دارد که به منظور نیل به این هدف، طبق برآورد انجام شده، در‌فاز اول این طرح، به اعتباری بالغ بر ۶۰۰۰ میلیارد تومان برای اجرای پروژه‌های مرتبط با نوسازی شبکه از قبیل تعویض شبکه سیمی فرسوده، ترانسفورماتور‌های تغذیه کننده، پایه‌های فرسوده، جابجایی شبکه‌های در معرض تهدید عوامل محیطی و بهبود تاب آوری شبکه و … نیازمند هستیم.

در پایان خاطرنشان می‌سازد که تأمین منابع مالی برای بهینه سازی و نوسازی شبکه، با توجه به شرایط کنونی اقتصاد کشور، موضوعی است که نیازمند تعمق بیشتر و کسب دیدگاه‌های صاحب نظران است. از این رو شرکت توانیر آمادگی دارد دیدگاه‌های متخصصان امر را برای شناسایی و معرفی روش‌های جدید تامین مالی برای نوسازی شبکه‌های فرسوده بررسی و در صورت تایید توسط مراجع قانونی، آن را به اجرا بگذارد.