تجدیدپذیر‌ها گزینه منحصر به فرد نجات صنعت برق از ناترازی‌ها

به گزارش برق نیوز، حمید چیت چیان "وزیر اسبق نیرو" در چهارمین نشست مشترک مجمع قدرت بخش ایران IEEE و شرکت مدیریت شبکه برق ایران به شرح وضعیت موجود صنعت برق کشور پرداخت و گفت: در تابستان ۱۴۰۳ حداقل به میزان ۱۷۰۰۰ مگاوات (۲۵۰۰۰ مگاوات ظرفیت نامی) کسری را شاهد بودیم که این امر معضلات بسیار زیادی را به همراه داشت و شاهد خاموشی‌های پراکنده‌ای در سطح کشور بودیم. به گونه‌ای که با افزایش رشد ۵ درصد مصرف در هر سال مواجه ایم.

وی در ادامه بخشی دیگر از معضلات وضع موجود صنعت برق کشور را چنین خاطر نشان کرد: هم اکنون صنعت برق کشور با معضلاتی همچون: عدم تکافوی سوخت (گاز طبیعی و گازوئیل) موردنیاز نیروگاه‌ها و نتیجتاً خاموشی در فصل سرد، تولید پرهزینه‌ترین برق در جهان عمدتاً به دلیل استفاده از گازوئیل و گاز و فن آوری‌های قدیمی، عدم توازن هزینه و درآمد بنگاه‌های انرژی و برق (قیمت فروش برق برابر ۳ % هزینه تمام شده)، بدهی سنگین وزارت نیرو، عدم منابع مالی دولتی برای سرمایه گذاری در برق و انرژی، عدم تمایل بخش خصوصی و نهاد‌های تأمین مالی برای سرمایه گذاری در بخش برق، وجود موانع متعدد داخلی و خارجی برای استفاده از منابع مالی و سرمایه گذاری خارجی (تحریم، FATF، نظام بانکی عقب افتاده، عدم اجرای ماده ۱۲، تضمین دولتی و ...)، انتشار مقادیر بزرگ آلاینده‌ها و گاز‌های گلخانه‌ای وعدم درک تحولات جهانی صنعت برق دست به گریبان است.

ایشان راهکار‌های رفع ناترازی و خاموشی برق در شبکه را حل مشکل اقتصاد برق، توسعه ظرفیت‌های تولید برق و ایجاد جهش در توسعه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی دانست.

وی مواردی همچون تقسیم مصرف کنندگان برق به دو گروه متمایز و تأمین برق آنها در دو بازار متمایز: ۱- بازار حمایتی: فروش برق با قیمت یارانه‌ای (شامل بخش خانگی، صنایع کوچک، اصناف و کشاورزی) ۲- بازار آزاد انرژی: عرضه رقابتی، بدون یارانه و بدون قیمت تکلیفی (شامل صنعت انرژی، صنایع بزرگ، حمل و نقل، ادارات و مؤسسات عمومی)، پرداخت یارانه مشترکان حمایتی از طریق شرکت‌های توزیع برق و خارج کردن همه بنگاه‌های دیگر زنجیره تأمین برق از چرخه یارانه و آزادکردن واردات هر نوع حامل انرژی به کشور توسط بخش خصوصی و فروش در داخل بدون الزام به قیمت تکلیفی را در بخش حل مشکل اقتصاد برق مهم و ضروری دانست.

ایشان ادامه داد: اصلاح اقتصاد برق بستر را برای ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی به احداث نیروگاه‌ها هموار می‌کند.

وزیر اسبق نیرو توسعه ظرفیت‌های تولید برق را چنین یادآور شد و افزود: تسریع در احداث نیروگاه‌های در دست ساخت و دارای مجوز، تسهیل احداث واحد‌های D.G. گاز سوز و CHP بویژه در شهرک‌های صنعتی (کم هزینه، عدم نیاز به توسعه شبکه انتقال و فوق توزیع، کمترین تلفات شبکه بویژه در تابستان، کمترین دوره ساخت، عدم نیاز به حمایت مالی، کمترین بار مدیریتی برای وزارت نیرو)، خنک کردن هوای ورودی به توربین ها، نصب توربین‌های انبساطی در کلیه ایستگاه‌های تقلیل فشار نیروگاه ها، ورودی شهر‌ها و صنایع بزرگ و بازسازی و یا بازتوانی نیروگاه‌های قدیمی (افزایش راندمان، افزایش ظرفیت، بدون افزایش مصرف سوخت) را از موارد توسعه ظرفیت تولید برق برشمرد.

چیت چیان ایجاد جهش در توسعه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی را یکی دیگر از راهکار‌های رفع ناترازی و خاموشی برق در شبکه دانست و به مواردی همچون: عدم نیاز به سوخت فسیلی، کمترین هزینه سرمایه گذاری، کمترین هزینه تمام شده برق، کمترین زمان احداث، کمترین نیاز به توسعه شبکه انتقال، عدم انتشار آلاینده‌ها و گاز‌های گلخانه ای، عدم نیاز به منابع آب و عدم شمول تحریم‌ها اشاره کرد.

ایشان راهبرد تحول در بخش انرژی کشور را توسعه تجدیدپذیر معرفی کرد و افزود: تجدیدپذیر‌ها نه فقط گزینه منحصر به فرد برای نجات صنعت برق از ناترازی و پایان خاموشی است، بلکه اصلی‌ترین و مهمترین نقش آن خلق منابع جدید ثروت و درآمد ارزی برای توسعه کشور و به ویژه بخش انرژی است.

وی در پاسخ به سوال مطرح شده (نتایج مدل توسعه یافته در پژوهشگاه نیرو) "چه زمانی شبکه نیازمند نصب ذخیره ساز‌های جدید خواهد شد؟ " گفت: در صورتی که انرژی تولیدی از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی از ۳۰ % کل انرژی مورد نیاز کشور بیشتر شود، شبکه نیازمند ذخیره ساز‌های جدید خواهد بود و اگر برقی سازی مصارف حرارتی ساختمان‌ها توسعه پیدا کند، آستانه نیاز به ذخیره سازها، از ۳۰ % هم افزایش خواهد یافت.

وزیر اسبق نیرو روش‌های ذخیره سازی انرژی را استفاده از نیروگاه‌های آبی موجود در ساعات شب به جای ساعات پیک روز، استفاده از نیروگاه‌های حرارتی موجود در کشور برای جبران نوسانات تولید برق خورشیدی و بادی، استفاده از تولید برق بادی و خورشیدی به عنوان مکمل یکدیگر با توجه به متفاوت بودن ساعات پیک تولید این دو نوع نیروگاه، احداث و بهره برداری از نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی برای تأمین بار پایه و یا بار شب، ساخت نیروگاه‌های تلمبه ذخیره‌ای جدید (رودبار لرستان، سد آزاد، سد سیمره و سایر ساختگاه‌های مناسب)، تولید هیدروژن با استفاده از برق تجدیدپذیر مازاد و تزریق در شبکه گاز کشور و تولید برق از مخلوط گاز متان و هیدروژن در زمان مورد نیاز، استفاده از انواع باتری ها، استفاده از باتری خودرو‌های برقی به عنوان ذخیره ساز در شبکه و اضافه کردن تأسیسات پمپاژ آب در سد‌های برقابی موجود و تبدیل آنها به تلمبه ذخیره‌ای یاددآور شد.