آیا ادیسون بنیانگذار سینما بوده است؟/ "فاطیما می رقصد" اولین فیلم ادیسون

اگرچه بسیاری «برادران لومیر» را به عنوان مخترعین سینما می‌شناسند ولی قدمت تولید تصویر متحرک به ده‌ها سال پیش از آنکه حتی این دو متولد شده باشند بازمی‌گردد.

*فیلمی چند ثانیه‌ای از حرکت یک اسب در انگلستان، اولین تصویر متحرک تاریخ سینما

اگر از تصاویر متوالی ثبت شده در غارها طی هزاران سال پیش توسط انسان‌های نخستین بگذریم، اولین بار شخصی به نام «ادوارد مایبریج» در سال 1878 میلادی با حمایت مالی «للاند استانفورد»، سیاستمدار و مؤسس دانشگاه استنفورد، موفق به عکسبرداری پشت سر هم از اسبی به نام «سالی گاردنر» شد که بسیاری بر این عقیده‌اند که نطفه سینما در همان زمان بسته شد.

این عکس‌های متوالی توسط 24 دوربین پشت سر هم برداشته شد. آزمایش فوق 11 ژوئن 1878 میلادی در مزرعه پالو آلتو و با حضور نشریات انجام شد.

ده سال بعد در تاریخ 14 اکتبر سال 1888 نیز شخصی به نام «لوئیس پرینس» اهل ایالت یورکشایر انگلستان فیلم دیگری تحت عنوان «منظره باغ روندهای» ساخت، به همین خاطر مردم انگلستان به عنوان اولین کسانی که به تصویر متحرک دست یافته‌اند شناخته می‌شوند.

یک سال بعد در سال 1889 شخصی به نام «ویلیام گرین» دوربین گرونوفوتوگرافیک را اختراع کرد. سال بعد گزارشی از این دوربین در روزنامه عکسی انگلستان منتشر شد.

گرین یک سری تصویر از کاربرد دوربین‌اش را برای «توماس ادیسون» فرستاد، در آنزمان شخص ادیسون نیز در آزمایشگاهش دستگاهی به نام  «کینتوسکوپ» را ساخته بود.

گرین سال 1890 نیز مکانی برای نمایش تهیه‌ کرد ولی سرعت پایین نمایش عکس‌ها باعث عدم توجه چشم‌گیری به آن شد.

در این میان «توماس ادیسون» نیز با همکاری «ویلیام کندی لاری دیکسون» استودیویی به نام «بلک ماریا» را تآسیس کردند، این دو نام «بلک ماریا» را به علت شباهت ساختمان استودیو به ماشین مخصوص حمل مجرمین که نامش «بلک ماریا» بود، انتخاب کردند.

دستگاه «کینتوسکوپ» با موفقیت در کل اروپا منتشر شد اما ادیسون هرگز این وسیله را خارج از آتلانتیک ثبت نکرد. این امر باعث شد تا از روی این دستگاه تقلیدهایی صورت گیرد که از آنجمله می‌توان به «پائول»، مخترع انگلیسی اشاره کرد.

پائول عقیده بر نمایش تصاویر متحرک برای گروهی از تماشاچیان عمومی به جای بینندگان خاص را داشت، از این رو یک فیلم پروژکتور تولید کرد، اولین نمایش خودش را در 1885 انجام داد.

حدودا همین موقع بود که دو برادر فرانسوی به نام‌های « آگوست و لوئی لومیر»، دستگاه «سینماتوگراف» را اختراع کردند، یک دستگاه قابل حمل که سه قطعه دوربین، چاپگر و پروژکتور را در کنار هم جا داده بود.

آنها به زودی با فیلم‌های واقع گرایانه خود به اصلی‌ترین تولید کنندگان اروپا تبدیل شدند که از جمله این فیلم‌ها می‌توان به «کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر» و «آبیار آبیاری می‌شود» در سال 1895 اشاره کرد.

در واقع اولین فیلم تاریخ سینما «ورود لوکوموتیو بخار به ایستگاه لسیوته» است. برادران لومیر پدر سینمای مستند نامیده می‌شوند.

در این دوران فیلم‌ها کمتر از 1 دقیقه بودند و اغلب یک صحنه واقعی یا نمایشی را از یک اتفاق عمومی یا ورزش یا بزن و بکوب را نمایش می‌دادند. در واقع در این فیلم‌ها نه خبری از حرکت دوربین در زمان فیلمبرداری بود نه تدوینی در مراحل پایانی وجود داشت.

               فیلم «کارگران در حال خروج از کارخانه لومیر»

 اگرچه تاریخچه تولید صحنه‌های متحرک به چند قرن پیش بازمی‌گردد ولی  از حیث پایه‌گذاری اولین نمایش عمومی در سالن نمایش سینما به شکل امروزی، «برادران لومیر» را می‌توان پایه‌گذار صنعت سینما دانست.

_ ساخت اولین فیلم«توماس ادیسون» در استودیوی بلک‌ماریا

«توماس ادیسون» اولین فیلم خود با نام «فاطیما می‌رقصد» در سال 1897، 12-10 سال پیش از تأسیس هالیوود، در استودیوی فیلمسازی خود «بلک ماریا» ساخت.

به همین خاطر برخی «توماس ادیسون»،مخترع و بازرگان آمریکایی، را بنیانگذار صنعت سینمای آمریکا می‌دانند.

توماس ادیسون (سمت راست) در کنار «هنری فورد»، بینانگذار کارخانه اتومبیل‌سازی فورد

«ادیسون»، پس از سال‌ها کار در زمینه عکاسی و ساخت فیلم‌های کوتاه، سرانجام اکتبر سال 1888، به طور رسمی اعلام کرد که به زودی استودیوی فیلمسازی خود را تاسیس خواهد کرد.

او سرانجام در سال 1892 با همکاری «ویلیام کندی لوری»، معروف به «دبلیو کی.ال دیکسون»،عکاس و فیلمبردار آمریکایی، استودیوی فیلمسازی «بلک ماریا» را تاسیس کرد.

«توماس ادیسون» در کنار همسرش «مینا ادیسون» که زنی تحصیلکرده بود،ادیسون در بسیاری از کارهایش با او مشورت می‌کرده است

«ادیسون» هدفش از تاسیس این استودیو، ساخت فیلم‌های کوتاه تجاری بود و اکثر فیلم‌هایی که در این سال‌ها ساخته شد یا فیلم‌های خشن (مبارزات بوکس) بودند یا فیلم‌هایی با مضمون جنسی (زنانی با لباس‌های نامناسب، نمایش بالرین‌ها و حتی برخی از اولین صحنه‌های نامتداول مربوط به روابط زن و مرد) بود.

مردم در ازای پرداخت 5 سنت می‌توانستند از استودیوی «بلک ماریا» دیدن کنند و فیلم‌های ساخته شده در این استودیو را تماشا کنند.

دوران موفقیت استودیوی فیلمسازی «ادیسون»، تنها 3-4 سال به طول انجامید و کسب و کار آن در سال 1895 به شدت از رونق افتاد .

در همان سال، «دیکسون»، شریک ادیسون نیز اعلام کرد که دیگر حاضر به همکاری با او نیست و خود در حال راه‌اندازی یک استودیوی مستقل فیلمسازی است.

دبلیو.کی.ال دیکسون، شریک و همکار ادیسون و همچنین موسس استودیو بیوگراف، یکی از اولین استودیوهای فیلمسازی در هالیوود

«دیکسون» چند ماه بعد، استودیوی «بیوگراف»، یکی از اولین استودیوهای فیلمسازی هالیوود را تاسیس کرد.

«توماس ادیسون» نیز در سال 1896،در سن 50 سالگی، با استفاده از یکی از رقاصه‌های مصری به نام «فاطیما»، فیلم «فاطیما می‌رقصد» را ساخت.

این فیلم سیاه و سفید 1 دقیقه‌ای را «جیمز اچ وایت»، کارگردان و تهیه‌کننده 25 ساله سینمای آمریکا، کارگردانی کرد.

فیلمبرداری آن را نیز شخصی به نام «ویلیام هیس»، یکی از عکاس‌های حرفه‌ای زمان خود به عهده داشت.