تاثیر سیاست های قیمت گذاری برق بر مدیریت تقاضا

برق نیوز- منصور محمدي ديناني:  براساس نتايج به دست آمده بي كشش بودن تقاضاي برق نسبت به قيمت كه در ساير مطالعات در ايران و ساير كشورها به دست آمده است. نتايج به دست آمده مبين معني‎دار بودن كليه ضرايب در سطح يك و ده درصد مي‎باشد. تحقیقات صورت گرفته نشان مي‎دهد كه مصرف‎كنندگان برق نسبت به تغييرات قيمت متوسط واكنش بيشتري در مقايسه با قيمت نهايي نشان مي‎دهند. بر اين اساس هر 1% افزايش در قيمت متوسط منجر به كاهشي در حدود 8/0ـ درصد در مصرف برق خواهد شد اين در حالي است كه كشش قيمتي تقاضا در مدل شماره دو كه در آن از قيمت نهايي استفاده شده است معادل 28/0 برآورد گرديده است. كشش قيمتي بلندمدت تقاضا در مدل شماره يك مبين كشش‎پذير بودن تقاضاي برق نسبت به قيمت مي‎باشد به عبارت ديگر در بلندمدت مصرف‎كنندگان با كاهش مصرف برق و يا جايگزيني آن با ساير سوخت‎ها نسبت به افزايش قيمت آن عكس‎العمل نشان خواهند داد.

بنابراين مي‎توان گفت كه سياست قيمت‎گذاري در بلندمدت مي‎تواند تا حدودي موجب كاهش مصرف برق گردد. براساس اطلاعات به دست آمده هر يك درصد افزايش در قيمت متوسط برق منجر به كاهشي معادل 2/1 درصد در مصرف برق خواهد شد (جدول 4). اما كشش بلندمدت قيمت در مدل شماره دو كماكان كوچكتر از يك است. نكته قابل توجه در خصوص مصرف برق آن است كه اين كالا در اغلب مصارف غيرقابل جانشين مي‎باشد و اين حالت با ماشيني‎تر شدن زندگي قوي‎تر مي‎شود و ضروري بودن برق را نشان مي‎دهد. اين موضوع به خصوص با محاسبه كشش‎هاي درآمدي در كوتاه‎مدت و بلندمدت بهتر روشن مي‎شود (براساس برآوردهاي مربوط به كشش‎هاي كوتاه‎مدت و بلندمدت درآمد در جدول (4) ارائه شده است.) كوچكتر از يك بودن آنها نشان دهنده ضروري بودن برق مي‎باشد. با توجه به نتايج به دست آمده سياست قيمت‎گذاري در كوتاه‎مدت نمي‎تواند بر تقاضاي برق مؤثر باشد. كاربرد روشهاي ديگري مثل آگاهي دادن به مردم درخصوص نحوه استفاده صحيح از اين كالا، جايگزيني آن در صورت امكان با ساير سوخت‎هاي فسيلي مي‎تواند در صورتي كه با كمبود برق مواجه شويم در كاهش مصرف آن مؤثر واقع شود.

جدول 4ـ محاسبه كشش كوتاه‎مدت و بلندمدت قيمت و درآمد