کاربرد هوش مصنوعی در حوزه مالی و اقتصاد صنعت برق
به گزارش برق نیوز، هوش مصنوعی به شدت در حال ورود به حوزههای گوناگون و ایجاد فعالیتهای سودمند در آنها میباشد. در حقیقت میتوان گفت که هوش مصنوعی در هر زمینهای که گام میگذارد، با موفقیت زیاد عمل میکند. هوش مصنوعی در صنعت برق از یک طرف، در زمینههای تولید، انتقال و توزیع نیروی برق و با حل معضلات مختلف از جمله پیک مصرف برق ارتباط دارد و از طرفی دیگر میتواند به گسترش اقتصاد برق مانند صرفه جویی در هزینهها و ایجاد درآمد مستقل کمک نماید. به عبارتی دیگر، هوش مصنوعی نه تنها توان حفظ شبکه برق موجود را دارد، بلکه میتواند در گسترش مهمترین زیرساخت کشور و توسعه مدیریت آن کمک کند؛ بنابراین میتوان زمینه بکارگیری هوش مصنوعی را در بهبود موضوعات مالی و حسابداری و اقتصاد برق، به عنوان یکی از مهمترین زمینه های حضور آن در صنعت برق فراهم کرد.
هوش مصنوعی، یک تکنولوژی عصر تحول دیجیتال است که فرآیندهای هوش انسانی را توسط ماشینها شبیه سازی میکند. این تکنولوژی، به وضوح و شدت بازار فعالیتهای مالی و اقتصاد و حرفه حسابداری را تحت تأثیر توسعههای خود قرار داده است. در سیستم مالی و حسابداری و اقتصادی برق، هوش مصنوعی میتواند در امور گوناگونی مثل اتوماسیون بر پایه قوانین، عرضه و ارزیابی پیشنهادهای شخصیسازیشده، یادگیری اولویت-های مشترکین و تجزیه و تحلیل اطلاعات آنها، کمک به مشترکین و مشتریان به صورت مجازی، برنامه ریزی و مدیریت مدیریت عملکرد و ... مورد بهره برداری قرار گیرد. علاوه بر اهمیت استفاده از هوش مصنوعی در تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ، پیش بینی رفتار مشترکین و حفظ داراییها و منابع اقتصادی، مشترکین نوگرا در سراسر جهان به علت بهره برداری روزانه از تکنولوژی، توقع دارند هوش مصنوعی را در کسب و کارها از جمله صنعت برق ببینند. برای برآورده کردن این توقعات، سیستمهای مالی و اقتصادی در سراسر جهان به خردهفروشی (مانند توزیع برق بین مشترکین) و بهره برداری از تکنولوژی یادگیری عمیق، ارتباطات از راه دور و تجزیه و تحلیل دادههای بزرگ مالی، روی آورده و فعالیتهایی مثل نرم افزار مالی موبایلی، اقتصاد الکترونیکی و عرضه فعالیتهای سریع اینترنتی را ارائه دادهاند. تکنولوژیهای هوش مصنوعی و علوم مالی رفتاری میتوانند به سیستمهای مالی و اقتصادی صنعت برق مزیت دیجیتالی شدن بخشیده و آنها را در جهت ارائه خدمات بهتر و در رقابت با سایر کشورهای همسایه در دنیای فینتک کمک کنند.
سیستمهای مالی و اقتصادی شرکت توانیر و شرکت¬های زیرمجموعه با بهره برداری از هوش مصنوعی آینده بسیار روشنی دارد، زیرا این تکنولوژی میتواند تجزیه و تحلیل دادههای پیشرفته برای مدیریت صنعت برق و بررسی رفتار مصرف برق مشترکین را داشته باشد. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند برای جلوگیری از هدررفت و کنترل انرژی برق در کوتاهترین زمان بکار رفته و به سیستم¬های مالی و اقتصادی در مدیریت دادهها و استخراج اطلاعات ارزشمند نیز کمک کند. خصوصیاتی مثل چتباتهای هوش مصنوعی، مکانیسمهای شناسایی ریسک بیومتریک و سایر فناوریها ضمن بهره گیری از مشاوران متخصص مالی و پرداخت دیجیتالی مطلع باعث افزایش کیفیت خدمات صنعت برق به مشترکین و در نهایت صرفهجویی در هزینهها و افزایش سود و درآمد آن خواهد شد.
هرچند در حال حاضر، خیلی از رباتهای هوش مصنوعی دارای تواناییهای اندکی هستند، در حد یک جایگزین برای قسمت سوالهای رایج وبسایتها کار میکنند و یا کارهایی مانند آن، اما سیستمهای مالی و اقتصادی در شرکتهای پیشرو از رباتهای هوش مصنوعی به نحوی وسیعتری بهره برداری میکنند. این سیستم-های مالی و اقتصادی از رباتهای هوش مصنوعی برای بررسی فعالیتهای معاملاتی و ایجاد تعامل مؤثر با استفاده کنندگان، بهره میبرند. این رویکرد اولین گام برای عرضه تمامی فعالیتهای امور مالی و اقتصاد برق، از جمله تولید و فروش، با سطح بالایی از شخصیسازی، تعامل دوستانه، اتوماسیون و حتی امنیت سایبری است. ضمن اینکه افزایش کاربردهای هوش مصنوعی به پیش بینی ریسکهای آتی از دیدگاه¬های مختلف به خصوص دیدگاه مالی کمک میکند. در ادامه به اصلیترین کارکردهای هوش مصنوعی در امور مالی و اقتصاد از دید در صنعت برق اشاره خواهیم کرد:
۱- بهبود تجربه مشترکین: هوش مصنوعی با تحلیل رفتارهای مصرف و تراکنشهای گذشته، درک بهتری از مشترکین و رفتار آنها ایجاد میکند و به شرکت توانیر و شرکتهای زیرمجموعه کمک میکند تا علاوه بر خصوصیتهای شخصی و تعاملات بصری، کمپینها و فعالیتها مالی را به صورتی سفارشیسازی کنند که مشترکین احساس ارزشمند بودن را داشته باشند و با ایشان ارتباط موثری برقرار شود.
۲- عرضه خدمت از طریق چتباتها و رباتها: یکی از شفافترین روشهای بهره برداری از هوش مصنوعی در صنعت برق، بهرهگیری از چتباتها و رباتها برای عرضه فعالیتهای به پیمانکاران و ذینفعان و ارائه خدمات به مشترکین است. در سطح بین المللی، سیستم مالی و اقتصادی شرکتهای بزرگ در اندازه شرکت توانیر و شرکتهای زیرمجموعه آن، از هوش مصنوعی بهره برداری میکنند تا عرضه خدمتگذاری به مشترکین را آسانتر کنند. چتباتها با گسترش پردازش اینترنت اشیاء، زبان طبیعی در زمینههای سخنرانی، شناخت موضوع و دسترسی به کلان دادههای جدید، بهبودهای قابل ملاحظهای داشتهاند. هوش مصنوعی به سیستم مالی و اقتصادی کمک میکند تا با صرفهجویی در زمان، توان خود را بالا برده و هزینهها را بهطور واضح و شفاف کاهش دهد. برای مثال، موسسه مالی کپیتال وان با بهره برداری از تواناییهای الکسا آمازون، این امکان را به مشتریان خود داده که با بهره برداری از دستورات صوتی، موجودی حساب خود را چک کنند، تراکنشهای مالی گذشته را بازخوانی کنند و قبوض و وامهای خود را غیر دستی پرداخت کنند. این رویکرد بیان میکند که سیستمهای تعاملی و پردازش صدا میتوانند تجربه کاربری را در امور مالی و اقتصاد برق بهبود بخشند و به مشتریان اجازه دهند تا با بهره برداری از تکنولوژی پردازش صدا از فعالیتهای خود و میزان مصرف و صورتحساب (بیلینگ) بهرهمند شوند. در نهایت همه آن دادهها میتوانند نقشه راهی برای شرکت توانیر ارائه دهند.
۳- پیشبینی نتایج و روندهای آینده: تکنولوژی هوش مصنوعی به سیستم¬های مالی و اقتصادی این امکان را میدهد تا با تحلیل دادههای گذشته، نتایج و روندهای آینده را پیشبینی کنند. این پیشبینیها به مدیریت ارشد در شناسایی ریسک، کشف الگوهای پیک مصرف برق و عرضه توصیههای زودهنگام و بهتر به مشترکین و مدیریت صحیح انرژی کمک میکند. هوش مصنوعی میتواند با بهره برداری از تحلیل داده ها، یادگیری ماشین و شناخت الگوها، اقدامات پنهان غیر منتظره (حوادث طبیعی و غیر طبیعی) را شناسایی کند. همچنین این تکنولوژی میتواند فعالیتهای مشکوک را در بین حجم زیادی از دادهها شناسایی کرده و به مدیریت در بهبود مدیریت پیک مصرف و توزیع صحیح برق کمک کند.
۴- فرآیند شناختی اتوماتیک: این خصوصیت به سیستم مالی و اقتصادی این امکان را میدهد تا بتوانند فعالیتهای پیچیده و پر هزینهای مثل مدیریت مطالبات را به صورت خودکار انجام دهند. با بهره برداری از هوش مصنوعی، سیستمهای مالی و اقتصادی میتوانند هزینهها را کاهش داده و اطمینان حاصل کنند که فعالیتها بهصورت دقیق و سریع پردازش میشوند. سیستمهای شناختی با بهرهگیری از یادگیری عمیق، وظایف تکراری را به صورت هوشمند انجام میدهند. این سیستمها مثل کارشناسان انسانی فکر میکنند و با تحلیل دادههای بهروز، بهترین راهحلها را ارائه میدهند.
۵- اتوماسیون رباتیک فرآیندها (RPA): هوش مصنوعی با بهرهگیری از اتوماسیون رباتیک فرآیندها، می-تواند تا هشتاد درصد از فرآیندهای تکراری را به صورت خودکار انجام دهد. این امر به کارکنان اجازه میدهد تا زمان و انرژی خود را به فعالیتهایی اختصاص دهند که نیازمند مداخلات انسانی است.
۶- تسهیل مالی و حسابداری موبایلی: هوش مصنوعی در نرم افزارهای مالی و حسابداری موبایلی تحولی اساسی در خدمت رسانی و افزایش تجربیات مشتریان بخش مالی، ایجاد کرده است. تکنولوژی هوش مصنوعی عرضه فعالیتهای مالی و به تبع از آن تمام فعالیتهای صنعت برق را به صورت شبانه روزی و با پشتیبانی کامل فراهم میکند. چتبات "اریکا" در کشور آمریکا، به صورت ۲۴ در ۷ در دسترس است و به مشترکین کمک میکنند تا تراز حساب خود را بررسی کرده، موعد پرداخت صورتحسابها را به آنها یادآوری کرده و به سوالاتشان پاسخ میدهد. همچنین با بهره برداری از هوش مصنوعی میتوان اپلیکیشنهای موبایل را ارتقا داده و در صورت نیاز پیغامهای یادآور به مشتریان ارسال کرد.
۷- افزایش امنیت و کشف تخلفات: امنیت و کشف تخلفات در قسمت مالی همیشه یکی از اولویتها است. با افزایش تهدیدهای امنیتی، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی همچون سپر امنیتی عمل میکنند. این تکنولوژیها میتوانند فعالیتهای مشکوک را شناسایی و نشانهگذاری کنند و همچنین احراز هویت مشترکین را بهبود بخشند. هوش مصنوعی به صنعت برق در مدیریت ریسک مدیریت و ریسک پرداخت یا دریافت و تصمیمگیری در مورد کنترل پیک مصرف برق و یا امور مالی شرکت، کمک میکند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی با دقت میتواند بین هویتهای واقعی و جعلی تفاوت قائل شود و مدارک شناسایی را بررسی کند. فرآیند بررسی با یادگیری ماشین کارآمدتر و دقیقتر از انسان انجام میشود. با وجود چالشهای متعدد در این حوزه، هوش مصنوعی میتواند به حل این مشکلات کمک کند.
۸- تجارت الگوریتمیک: در حال حاضر در این زمینه تا حدی از یادگیری ماشین بهره برداری میشود، در حالی که انسان در تجزیه و تحلیل حجم زیادی از دادهها محدود است، الگوریتمهای یادگیری عمیق و هوش مصنوعی میتوانند هزاران داده را به صورت همزمان پردازش کنند و به این ترتیب در کسب و کار الگوریتمیک، سود مورد توقع و ریسک احتمالی را ارزیابی کنند و به انسان در اتخاذ تصمیمات تجاری کمک کنند. کسب و کار الگوریتمیک شامل هر گونه معامله خودکار میشود و ابزارهای آن در بازارهای مالی بین المللی، مزیت رقابتی زیادی برای شرکتهای که به دنبال ایجاد اقتصاد مستقل از طریق سرمایهگذاری هستند، ایجاد کردهاند. این مزایا شامل سرعت در ارزیابی طرحهای اقتصادی و اجرای دستورات و مقررات کسب و کار، دقت فوق العاده، عدم تأثیر خستگی و احساسات بر معاملات است که سبب شده روشهای سنتی در رقابت با آنها ناکام بمانند.
۹- کاهش هزینههای مالی: تکنولوژی هوش مصنوعی میتواند با حذف فرآیندهای کاغذی و کاهش تراکنش هزینههای کسب و کار، کمک مالی زیادی به سیستم مالی و اقتصادی داشته باشد. همچنین به استارتآپهای زمینه فینتک کمک میکند تا با سیستمهای مالی و اقتصادی کوچکی که سیستم پرداخت خودکار خود را فعال نکرده اند، همکاری داشته باشند. مطالعات در کشور انگلستان بیان میکند که سیستم مالی و اقتصادی شرکتهای بزرگ برای کاهش هزینههای حسابداری به تکنولوژیهای جدید روی میآورند. به عنوان مثال پیریلز (Payrailz) یک برنامه جدید مبتنی بر رایانش ابری و هوش مصنوعی است که به بهبود و تسهیل فرآیندهای مالی میپردازد. این نرم افزار با خودکارسازی پرداخت صورتحسابها و مدیریت بودجه، هزینهها را کاهش داده و توان پردازش را افزایش میدهد. همچنین، با ارزیابی دادههای مالی مشترکین، پیشنهادهایی برای بهینهسازی هزینهها عرضه میکند. پیریلز سیستم ارتباط با مشترکین را بهبود بخشیده و امکان انجام پرداختها به صورت خودکار و تجزیه و تحلیل دادههای مالی را فراهم میکند، که همه اینها باعث ارتقای کیفیت فعالیتهای مالی و تجربه بهتر برای مشترکین میشود.
۱۰- رایانش شناختی: رایانش شناختی، مفهومی نسبتا جدید است که اغلب همچون جانشینی برای هوش مصنوعی به کار گرفته میشود. بر خلاف سیستمهای کامپیوتری سنتی، که توسط اشخاص متخصص برنامهریزی میشوند تا وظایف خاصی را انجام دهند، سیستمهای شناختی این توانایی را دارند که توسط تعاملات خود با انسانها و دادهها، به صورت مستمر یاد بگیرند و هوشمندتر شوند. این تکنولوژی با بهره برداری از استراتژیهای هوشمند و اجرای مؤثر عمیق، میتواند مزیتهای رقابتی پایدار برای کسب و کارها ایجاد کند. رایانش شناختی در سه زمینه بهبود ارتباطات، اکتشافات و تصمیمگیری به صورت ویژه به نیازهای صنعت برق پاسخ میدهد و این مزایا میتوانند سالها ادامه داشته باشند.
همانطور که گفته شد، هوش مصنوعی با یادگیری عمیق، شناخت فرآیندها و تجزیه و تحلیل رفتار انسانی عملیات اقتصادی و تراکنشهای مالی بدون مداخله دستی، به مرور زمان و با سرعت بالا در حال تکامل است. بهره برداری از هوش مصنوعی در صنعت برق به افزایش امنیت و کاهش ریسک و مخاطرات سایبری و ... کمک خواهد کرد. همچنین سیستمهای مالی و اقتصادی را قادر میسازد تا از توانایی¬های علوم داده و ماشینهای تکامل یافته بهره برداری کنند تا راندمان عملیاتی برق و هزینهها را به طور صحیح و مفید، هدایت کرده و فعالیتهای انسانی و ضریب خطا آنها را نیز کاهش دهند. این مسائل بیان میکند که آیندهای روشن و چشماندازی وسیع در انتظار اقتصاد برق است تا به کمک هوش مصنوعی به آن دست یابد و آن را تحقق ببخشد؛ لذا به متخصصان صنعت برق توصیه میشود از موج هوش مصنوعی که در حال شکل گیری در کشور عزیز مان میباشد و از مزایای بهره برداری از هوش مصنوعی در سطح تصمیم گیری مدیریت به خصوص بخش مالی و اقتصاد برق غافل نشوند و با تدوین نقشه راه با بهره گیری از مشاوران زبده اقدام جدی نمایند.
حیدر ربیعی استاد دانشگاه و مشاور امور مالی، اقتصادی و سرمایه گذاری، امیره نیکخواه مشاور مدیرعامل شرکت توانیر در امور فناوری اطلاعات
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «برق نیوز» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.